ทำมือรูปหัวใจและหมุนตัวรับปริญญา
น่าจะเอกชน
ส่วนตัวผมว่า ปริญญามันไม่ใช่เครื่องการันตีว่าเราจะหาแดกได้ เอาตัวรอดได้ มันก็เป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งที่พอเรียนจบมาแล้วจะได้เอามาต่อยอดเพื่อเลี้ยงชีพ เพื่อทำงานในสาขาวิชาที่ตัวเองเลือกแล้วตั้งแต่อายุ 18
(จะว่าไป ไอ้การแนะแนววิชาชีพนี่มันควรทำตั้งแต่สักอายุ 15 นะ)
ส่วนเรื่องกิริยาท่าทาง คือมันกลายเป็นพิธีศักดิ์สิทธิ์อาจเพราะในมหาลัยรัฐมีการมอบโดยราชวงศ์ ซึ่งตรงนั้นผมไม่คิดว่ามันเป็นเรื่องแปลก เพราะไทยเรามองว่าท่านเป็นตัวแทนของเทพ ถ้ามหาลัยไม่ทำตามขนบ หรือไม่ยอมควบคุม ผู้บริหารก็จะโดนลงโทษได้ ด้วยความเป็นคนไม่อยากเห็นใครเดือดร้อนผมก็ขอข้ามประเด็นนี้ไป
ส่วนในเอกชน คนมอบน่าจะเป็นอธิการบดี เขาก็พยายามทำให้พิธีมันศักดิ์สิทธิ์เทียบเท่ารัฐบาล เพราะมันเป็น"ค่านิยม"ไปแล้ว
แต่ถ้าพูดถึง"ค่านิยม" มันก็เปลี่ยนไปตามยุคสมัย การที่เด็กรุ่นใหม่จะมั่นใจ กล้าแสดงออก กล้าทำแบบฝรั่ง เกาหลีมากขึ้น ถ้าไม่มีใครเดือดร้อนด้วย ผมก็คิดว่าไม่ผิดอะไร เพราะเอกชนก็ไม่ได้มีระเบียบจากสำนักงานของวังมากำหนดแบบรัฐ