จากที่ตอนนี้มีข่าวเรื่องเขื่อนจะเต็มความจุ ถามแบบคนไม่รู้เลยนะครับ นํ้าจากฝนทำให้เขื่อนเต็มขนาดนั้นเลยหรอครับ หรือว่าเขื่อนกักเก็บนํ้าไว้เองจนล้น สภาพอากาศไม่สามารถคำนวนได้เลยหรอครับ ว่าจะมีนํ้ามาประมาณไหน ทำไมถึงเห็นเขื่อนเก็บนํ้าไว้เยอะตลอด คล้ายๆปี 54 ที่นํ้าท่วมเลย ถามเป็นความรู้นะครับ ไม่มีเจตนาใดๆ

เขืื่อนต้องมีการเก็บน้ำไว้ส่วนหนึ่งอยู่แล้วครับ ปริมาณน้ำฝนที่ตกมาจากหลายจังหวัดบวกกับ ปริมาณที่ปล่อยไม่สามารถทำได้เนื่องจากท้ายเขื่อนก้อมีฝนตกน้ำก็เยอะอยู่แล้ว

้เขื่อนจำเป้นต้องกักน้ำเพราะถ้าปล่อยไปมันก็ไปท่วมด้านล่างเช่นกันครับ บริหารน้ำมันถึงยากต้องกักไม่ให้ลงไปท่วมข้างล่างในขณะที่ต้องปล่อยออกบ้างเพื่อไม่ให้ล้นแล้วท่วมข้างบน

ส่วนน้ำนอกจากฝนแล้วมันยังไหลลงมาจากภาคเหนือของประเทศลงมาด้านล่างครับ ดูขนาดเขื่อนเทียบกับแม่น้ำลำธารด้านบนประเทศดู มหาศาล แค่เขื่อนมันเอาไม่อยู่หรอกผมว่า

ต้องทำแบบ netherland คืออยู่กับน้ำไปเลย ลองดูประเทศเค้าครับว่าเค้าออกแบบยังไงให้เมืองรับน้ำได้แล้วคนในเมืองก็อยู่กับน้ำนี่แหละครับ

นํ้าจากฝนทำให้เขื่อนเต็มขนาดนั้นเลยหรอครับ

เขื่อนไม่ได้รับน้ำแค่ตรงเขื่อนครับ ไม่เหมือนเอากะละมังไปวางไว้กลางฝนแล้วรอให้เต็ม



เขื่อนจะสร้างเพื่อกังเก็บน้ำที่ไหลมาจากด้านบนทั้งหมด ดังนั้นถ้าด้านบนฝนตกตลอดมันก็ไหลมาที่เขื่อน ถ้าตกเยอะเขื่อนก็เต็ม

เขื่อนมีหน้าที่เก็บน้ำเพื่อเอาไว้ใช้หน้าแล้ง ดังนั้นทุกปีเขื่อนจะมีปริมาณน้ำที่เก็บไว้ให้พอสำหรับปีนั้น แต่ถ้าปีไหนฝนตกเยอะ พายุเข้าเยอะ เขื่อนก็ต้องระบายน้ำออกเยอะอยู่แล้ว

ปีนี้โดนพายุเข้าหลายลูกอยู่นะ

เท่าที่จำได้ลางๆ ลูกใหญ่มารัวๆช่วงหลัง 3-4 ลูกได้

เวลาสร้างเขื่อนนะครับ บางทีจะสร้างแบบกั้นทางน้ำเก่าเลย คือเค้าดูแล้วว่าตรงนี้คือจุดที่มีน้ำไหลมารวมกันมากที่สุด ซึ่งมันทำให้ทิศทางแม่น้ำ หรือทางน้ำเดิมเปลี่ยนไปเลย ซึ่งทางน้ำที่ว่ามันมีน้ำไหลรวมกันมหาศาลมากๆจากฝนที่ตกหลายแหล่งที่อยู่เหนือเขื่อนขึ้นไป

ถามว่าทำไมมันเต็มไว สมมติเขื่อนความจุ 2000 ล้านลบ.ม.วันนึงขึ้น 2-4% แปลว่ามีน้ำเข้าเขื่อนวันละ 40-80 ล้านลบม.ม.แต่เขื่อนสามารถปล่อยออกได้ประมาณแค่ 15-18 ล้านลบ.ม.เพราะถ้าปล่อยมากกว่านี้ด้านล่างเขื่อนท่วมทันที มันก็จะเหลือปริมาณนั้นสะสมไปเรื่อยๆ จนแค่สัปดาห์เดียวเราจะเห็นเขื่อนน้ำเริ่มเต็ม ซึ่งถ้าจะให้ระดับลดได้ต้องมีเวลาระบายประมาณ 1 สัปดาห์กว่าๆ แต่ด้วยสภาพของพายุที่หนุนมาต่อเนื่อง มันจึงไม่มีเวลาระบายขนาดนั้น

แล้วไม่ใช่ว่าฝนหยุดน้ำจะเข้าเขื่อนน้อยนะครับ มันมีช่วงเวลาที่น้ำไหลจากแหล่งด้านบนที่สะสมนั่นล่ะมาที่เขื่อน ผมเคยจับสังเกตนะกว่าจะมีน้ำไหลเข้าเขื่อนน้อยหรือเกือบไม่มีต้อง 1 สัปดาห์อ่ะ เพราะบ้านผมน้ำท่วมบ่อย เลยสังเกตุข้อมูลพวกนี้ตลอด

สถานการณ์น้ำ ตอนนี้

-เขื่อนเต็ม ก็ปล่อย แต่ก็ทะยอยลดแล้ว เพราะเริ่มหมดฝน ครับ ดังนั้นก็ลดการปล่อยลงปลายเดือนนี้ล่ะ
- ตอนนี้ มีข่าวคั้นกันน้ำแตก ส่งผลดีต่อแม่น้ำเจ้าพระยา จะไม่สูงไปกว่านี้แล้ว เพราะน้ำทะยอยไปพักอยู่ในทุ่งนา น้ำก่อนนี้จะอยู่ในนาไปอีกเป็นเดือน
- น้ำทะเลหนุน น้อยลง ทำให้น้ำไหลออกทะเลได้มากขึ้น ทำให้ระดับน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยาก็ลดลง

ตอนนี้ หลายที่ก็ประคับประคองไม่ให้คั้นกันน้ำแตกกัน จะได้ไม่ท่วม

ถามได้ดีเรื่องฝน

เอาว่าเรามาลองดูกัน สมมติเขื่อนภูมิพลแล้วกัน เขื่อนภูมิพลความจุ 13,000 ล้านลบ.ม.

สถิติฝน https://www.tmd.go.th/ClimateChart/annual-mean-rainfall-in-thailand-mm ปี 2019 1300 มม.

สมมติให้เขื่อนภูมิพล ต้องรับน้ำเอาสัก 200 กม. x 200 กม. แล้วกัน = 40,000 ตร.กม.

เพราะฉะนั้นน้ำฝนที่ผ่านเขื่อนภูมิพลทั้งปี 2019 คือ 1300 / 1,000,000 * 40,000 = 52 ลบ.กม. หรือ 52,000 ล้านลบ.ม.

จะเห็นได้ว่า ถ้าไม่เปิดประตูน้ำ"เลย"ทั้งปี น้ำฝนที่ตกในปี 2019 จะมีปริมาณเกินเขื่อนภูมิพล 4 เท่าครับ

เพราะฉะนั้นเป็นหน้าที่ของคนบริหารที่จะต้องทยอยเปิดประตูเพื่อให้น้ำไหลผ่านได้ ไม่ล้นเขื่อน และประชาชนมีใช้ตลอดปีครับ

edit: แก้เลข