ในอดีตดินแดนฝรั่งเศสภาคพื้นยุโรป มีหลากหลายชนเผ่า ไม่ต่างจากพม่า สเปน
ปกติคนดูฟุตบอลทั่วไปจะรู้ว่า แคว้นบาสก์กับแคว้นคาตาโลเนีย คือเป็นแคว้นที่ต้องการแบ่งตัวจากฝรั่งเศส

สโมสรชื่อดังในฝรั่งเศสอย่าง สตราสบูร์ก ก็ชื่อเยอรมัน เป็นเมืองหลวงแคว้นกร็องแต็สต์ ที่คนในพื้นที่หลายรายพูดภาษาเยอรมัน ในอดีตก็มีการสู้รบกันระหว่าง ฝรั่งเศสกับเยอรมัน แต่สงครามครั้งสุดท้าย WW1 เป็นฝรั่งเศสยึดคืนจากเยอรมันผู้แพ้ ส่วน WW2 เยอรมันไม่ได้ยึดดินแดนไป แม้จะบุกถึยึดปารีสก็ตาม

ทำไม ชาวบาสก์ในฝรั่งเศสกับชาวคาตาลันในฝรั่งเศส ปัจจุบัน ไม่ต่อต้านขอแยกดินแดนแบบที่ สเปน พบเจอ เนื่องจาก ฝรั่งเศสใช้รูปแบบปกครองแบบรัฐเดี่ยวเข้มข้น ภาษาราชการมีภาษาเดียวคือ ภาษาฝรั่งเศส ในขณะที่สเปน เป็นรัฐที่ปกครองตนเอง สามารถใช้ภาษาท้องถิ่นสื่อสารได้

ในขณะที่สเปน กลับจะหล่อหลอมรวมชนกลุ่มต่างๆช้ากว่าฝรั่งเศส จึงทำให้ไม่ทันหล่อรวม แล้วใช้รูปแบบปกครองตนเองแต่ละรัฐ

ประเทศไทย จึงนำรูปแบบ กฎหมายกับรูปแบบการปกครองเป็นรัฐ อย่าง รัฐเดี่ยว แบบฝรั่งเศส เพียงแต่ฝรั่งเศสใช้รูปแบบแคว้น ไทยใช้รูปแบบจังหวัด ภาษาราชการมีภาษาเดียวคือภาษาไทย เพื่อหล่อหลอมชนกลุ่มต่างๆในประเทศไทยเป็นหนึ่งเดียว จึงทำให้คนไทยหลายคนตำหนิว่า ประเทศไทยไม่ส่งเสริมอัตลักษณ์ท้องถิ่น ซึ่งประเทศไทยกับฝรั่งเศส เป็นประเทศที่โตเดี่ยว เพราะรวมอะไรไว้ที่ศูนย์กลางหมด ปารีสก็โตเดี่ยว แต่ดีงบประมาณเยอะเลยยัง กระจายความเจริญได้เยอะกว่าไทย แต่ปารีสก็ยังโตเดี่ยวมากๆ ถ้าเทียบต่อ GDP

ในฝรั่งเศสก็ยังมีประเพณีสู้วัวกระทิงอยู่ ทางตอนใต้ฝรั่งเศส แล้วชาวบ้านท้องถิ่นก็ยังมีการพูดภาษาถิ่นอยู่บ้าง

สเปนปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย แต่กลับไม่ยอมให้ แคว้นไหนๆ แยกตัวไปเด็ดขาด ถ้าเป็นฝรั่งเศสส่งกองทัพไปจัดการทันที แล้วที่สำคัญฝรั่งเศสเป็นประเทศแรก ทุกครั้งที่ประกาศไม่ยินยอมให้ แคว้นคาตาโลเนีย กับ แคว้นบาสก์ แยกตัวจากสเปน เด็ดขาด

รู่ไว้ใช่ว่า

ลิซาราชู เป็นคนฝรั่งเศส แต่เล่นให้ทีมบิลเบาได้ก็เพราะเกิดในเมืองม่วงๆ ในรูปนั่นแหละ

ขออนุญาตลบไปก่อน เมื่อกี๊พิมพ์ในโทรศัพท์แล้วพิมพ์ผิดเยอะมาก ถ้ามีเวลาจะกลับมาตอบใหม่

ขอบคุณครับที่ให้บอกว่า ข้อมูลมั่วๆของผม ผมจะลบให้ครับ แต่เคยอ่านผ่านๆมาว่ายุค พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 กับ หลังปฏิวัติฝรั่งเศส เล่นงานชนกลุ่มน้อยไปพอสมควรครับ ซึ่งเน้นทั่วแผ่นดินฝรั่งเศสภาคพื้นยุโรป ซึ่งก็อาจจะไม่รวมแคว้นออกซิตัน แต่เคยอ่านมาเจอมาแบบนี้ก็เลยอาจจะรับข้อมูลผิดๆ เพราะผมก็เคยสงสัยว่า ทำไม ชาวคาตาลันกับชาวบาสก์ในฝรั่งเศส ถึงไม่มีความคิดจะแย่งตัวจากฝรั่งเศส ต่างจากสเปน ซึ่งก็มีบอกว่า ฝรั่งเศสยุคปฏิวัติก็มีมุมมืด ซึ่งผมยังไม่เคยได้อ่านเลย ลำพังฝรั่งเศสยุค สาธารณรัฐฝรั่งเศส ผมยังแทบจะไม่รู้อะไรมาก ก็พยายามหาข้อมูลเพิ่มเข้าหัวอยู่ แต่ก็มีบางความเห็นต่างชาติก็บอกว่า ฝรั่งเศสในอดีตปราบชนกลุ่มน้อยโหดพอสมควร ลบอัตลักษณ์หายไปไม่น้อย

ส่วนสเปนที่ผมสื่อนั้น แม้ปัจจุบัน สเปนจะปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย แต่ก็ไม่ยอมให้ แคว้นต่างๆในสเปน แยกตัวออกจากสเปนครับ

ขอนอกเรื่องในแง่ของภาษาศาสตร์

ภาษาบาสก์เป็นภาษาโดดเดี่ยว ทั้งที่ห้อมล้อมด้วยกลุ่มภาษา
อินโด-ยูโรเปียน

ปัมโปลน่าภักดี

ที่เปรียบเทียบระหว่างไทยกับฝรั่งเศสนี่ก็พอได้ คือทั้งสองประเทศมีกระบวนการกลืนชาติลบล้างอัตลักษณ์ของชนกลุ่มน้อยต่างๆมาตลอดหลายร้อยปี แล้วสร้างรัฐที่รวมศูนย์อำนาจไว้ที่เมืองหลวง

ข้อแตกต่างคือฝรั่งเศสมีการกระจายทรัพยากรไปสู่พื้นที่ต่างๆอย่างเต็มที่มากกว่า ต่างจากไทยที่ทรัพยากรส่วนใหญ่ถูกส่งเข้ากรุงเทพเข้าวังหมด

แต่ก็ไม่ใช่ว่า sentiment ในการฟื้นคืนอัตลักษณ์วัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อยต่างๆในฝรั่งเศสหายไปไหน ไม่ว่าจะพวก Breton, Basque, Catalan หรือ Corsican(อันนี้เข้มข้นกว่าที่อื่น) พวกนี้มีการพยายามฟื้นคืนอัตลักษณ์ชาติพันธุ์อยู่ตลอด

ส่วนสเปนนี่ที่เป็นแบบที่เราเห็นก็เป็นเพราะการเปิดกว้างให้พื้นที่ต่างๆรักษาอัตลักษณ์ตัวเองมาตลอด เซนส์ของความเป็นชาติของชนกลุ่มน้อยมันเลยแรงกว่า แล้วก็พวกรัฐต่างๆแบบ Galicia, Basque หรือ Catalan ต่างก็เคยเป็นรัฐหรือแคว้นปกครองตนเองมาก่อนรวมชาติหลัง ในขณะฝรั่งเศสที่ทำสำเร็จมาก่อนในการค่อยๆผนวกพื้นที่ต่างๆการทำครูเสดใน Occitania ช่วงศตวรรษที่13 ต่อมาก็ผนวก Brittany ต่อด้วย Provence/Arles แล้วก็ Corsica และอื่นๆ

ถึงอย่างนั้น จะว่าไม่มีการต่อต้านก็คงไม่ใช่ ต้องบอกว่าพื้นที่ส่วนใหญ่ไม่มี mass movement หรือความรุนแรงเหมือนในสเปน ส่วนใหญ่ก็ออกไปในทางฟื้นฟูภาษา วัฒนธรรม มากกว่าเรียกร้องแยกประเทศ

ยกเว้นหนึ่งที่คือ Corsica ที่กลุ่มติดอาวุธ FLNC วางอาวุธไปช่วง10ปีก่อนหลังจากสู้มาหลายสิบปี แต่ล่าสุดเมื่อปีสองปีก่อนเพิ่งประกาศกลับมาจับอาวุธอีกรอบหลังจากอดีตผู้นำโดนฆ่าในคุกและไม่ได้รับอนุมัติอำนาจในการปกครองตัวเองมากขึ้น ไม่นานมานี้น่าจะประมาณปี 2023 ก็เพิ่งมีการวางระเบิดไป และมีความกังวลอยู่ตลอดว่าความรุนแรงอาจจะกลับมาเดือดแบบในอดีตอีกรอบในอนาคต