คุณแม่ผมอายุ 58 ปี อาชีพบัญชี เคยทำงานดูแลลูกน้องและอยากกลับไปทำงานได้อีกครั้ง
เมื่อวันจันทร์ที่แล้ว แม่มีอาการป่วยเป็น Stroke เส้นเลือดใหญ่ในสมองตีบ ทำให้แขนขาข้างขวาไม่มีแรง เดินไม่ได้

ตอนแรกคิดว่าจะให้แม่กลับมาพักฟื้นที่บ้าน แต่คุณพ่อก็อายุเยอะแล้ว ดูแลเรื่องอาบน้ำ-เข้าห้องน้ำลำบาก ส่วนผมกับพี่สาวต้องทำงานทุกวัน จึงตัดสินใจพาแม่ไปอยู่ ศูนย์ฟื้นฟูผู้สูงอายุ+กายภาพบำบัด วันละ 1 ชั่วโมง ระยะเวลา 1 เดือน ตอนนี้แม่สามารถฝึกยืน ฝึกนั่งได้ ขามีแรงขึ้นบ้าง แต่แขนยังไม่มีแรงเลย

เป้าหมายหลัก
อยากให้แม่สามารถกลับมาเดินได้ และถ้าเป็นไปได้กลับมาทำงานได้อีก เพราะแม่ยังอยากดูแลลูกน้องเหมือนเดิม อยากทำงานอยู่

อยากขอจากเพื่อน ๆ SS ประสบการณ์ฟื้นฟูผู้ป่วย Stroke ในลักษณะนี้

-วิธีหรือเทคนิคกายภาพบำบัดที่ช่วยเพิ่มแรงแขน-ขา

-อาหารหรือผลไม้ที่ช่วยบำรุงสมองและกล้ามเนื้อ

-ระยะเวลาที่เห็นผลชัดเจนจากการฝึก

ขอบคุณทุกๆท่านๆครับ

ปล.คุณแม่รับรุ้ทุกอย่างได้ปกติจำได้ทุกอย่าง กลืนอาหารได้ พูดได้ครับ

เทคนิคควรถามนักกายภาพบำบัดก่อนออกจากรพ.ครับ
เพราะแต่ละคนมีกล้ามเนื้อที่อ่อนแรงไม่เหมือนกัน
โปรแกรมเลยจะต่างกัน

เรื่องอาหารเสริม ส่วนตัว แนะนำเอาเงินไปซื้อโปรตีน เลยดีกว่า
เพราะ กล้ามเนื้อมันจะฝ่อ อ่อนแรงมาก ต้องใช้โปรตีนสร้างใหม่อีกเยอะ ไม่เสัยมวลกล้ามเนื้อจะดีที่สุด

ระยะเวลาขึ้นอยู่กับว่าสมองขาดเลือดไปพื้นที่ใหญ่ไหม ถ้าเยอพฟืเนตัวนานครับ
ที่เห็นส่วนใหญ่หลัก 6 เดือนขึ้นไปสำหรับคนส่วนใหญ่

ปล. ส่วนใหญ่หมอจะแนะนำเรื่องการ ปฏิบัติตัวบวกกินยา ป้องกันไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำ อย่าลืมถามหมอด้วยนะครับ
ปล.2 ความเห็นส่วนตัว

ท่ากายภาพ ที่ รพ สอน สำคัญมากครับ กำลูกบอล พยายามฝึกจับลูกปิงปองลงแก้ว หัดเดินเยอะๆเท่าที่ได้ กายภาพขาท่าต่างๆให้ครบ ขอให้ทำต่อเนื่องและทำบ่อยๆ รับรองดีครับ พ่อผมไม่ค่อยทำ ยังกลับมาได้สัก 70% เลย

คนแถวบ้้าน 90-100เปอเลย แต่ต้องขยันกายภาพ อย่าท้อครับ

มันมี Golden period อยู่นะครับ ประมาณ 3-6 เดือนแรกหลังจากที่อาการคงที่

แล้วก็วันล่ะ 1 ชั่วโมงไม่พอครับ มันมีช่วงที่ต้องใช้ Intensive training ร่วมด้วยเพื่อให้ฟื้นฟูกลับมาได้เยอะที่สุด

ดังนั้นแนะนำรีบไปปรึกษาหมอด่วนครับ เพื่อจะได้ให้ทันช่วง Golden period ครับ อย่าเพิ่งไปเน้นใช้คำแนะนำจากคนอื่นๆ เพราะยังไม่ใช่ระยะทรงตัว ยิ่งถ้าเป้าหมายคือการฟื้นกลับไปทำงานได้ ยิ่งไม่ควรพลาดช่วง Golden period ไปครับ

พาคุณแม่ไปปรึกษาเวชศาสตร์ฟื้นฟูของโรงพยาบาล เพื่อให้แพทย์ประเมิน และจัดแผนฟื้นฟูที่เหมาะสมกับตัวคนไข้

6 เดือนทอง ทำได้ก็ 70-80% ไม่ได้อาจใจแป้วไปเลย

ข้างที่ไม่ได้เป็นให้ใส่ถุงทรายถ่วงไว้ให้เพิ่มกล้ามเนื้อ เผื่ออีกข้างไม่พื้นตัวก็มีข้างนี้แหล่ะแข็งแรงพยุง

นมโปรตีน เอนชัวร์ นมกล่องแนะนำนมถั่วเหลืองจะได้ไม่ต้องเข้าห้องน้ำบ่อย เหมือนดีน่าจะมีแบบโปรตีน 12-13 กรัมต่อกล่อง

ขาก็ฝึกนอนยกก้นขมิบเหมือนกระเด้าลม ยกขา หากมีกำลังซื้อเครื่องปั่นจักรยานแบบที่มันนั่งยืดขาถีบอ่ะครับ อะไรก็ได้ให้ได้ขยับ

แขนก็ฝึกแกว่ง อย่าให้ไหล่ติด หาโต๊ะทำกิจกรรมวางลูกบอลแบบบ้านลมให้เก็บ

ประเด็นหลักๆเลย แม่ผมเข้าที่ศิริราชครับ พอพ้นขีดอันตรายแล้ว หมอเค้าให้รีบกลับบ้านเลยครับ ผมอยากให้แม่กายภาพต่อที่ศิริราชแต่เตียงเต็ม ได้คิววันที่ 26 สิงหาเลยครับ เลยต้องมาไว้ที่ศูนย์ฟื้นฟูก่อน

แรงที่จะกำยังไม่มีเลยครับ ต้องทำยังไง

การฟื้นฟูผู้ป่วยที่มีผลกระทบจากสมอง ฟื้นยากมาก แต่ถ้าโชคดี วันดีคืนดีจู่ๆก็ฟื้นเฉยเลย หลักๆคือบริหารจนเป็นกิจวัตรประจำวันอ่ะ แล้วยิ่งผู้สูงอายุนี่น่าสงสาร ยายผมแข็งแรงดีผมดำสลับขาว ล้มในห้องน้ำเข้าโรงพยาบาลหนเดียวทรุดยาวผมหงอกทั้งหัวภายในเวลาไม่ถึงเดือน เหมือนพอล้มทีหนึ่งร่างกายเสื่อมระยะยาวไปเลย

กระตุ้น ประสาท สมอง ดีสุดคือเดิน ถ้านั่งก็ กำแบ มือทั้งสองข้าง สลับ หรือ พร้อมกัน ก็ได้ ส่วนเท้าก็เช่นกัน งอหมุน ทั้งสองข้างแล้วแต่สะดวก ให้เขาทำเอง ส่วนคนติดเตียง เราต้องช่วย กายภาพ

จริงๆ อันดับแรกที่สำคัญต้องคุมอาหารและควรได้ยาต้านเกล็ดเลือดและยาละลายลิ่มเลือด พวกแอสไพริน วาฟาริน โคพิโดเกรล ยาลดความดัน ยาลดไขมัน พวกนี้จะทำให้หลอดเลือดที่เคยตีบไม่แย่ไปกว่าเดิมแถมยืดหยุ่นมากกว่าเดิมป้องกันการแตกในอนาคตได้ดีมากด้วย หมอได้ให้มาไหมครับ แล้วพวกวิตามินบำรุงพวกเส้นเลือดก็ต้องกินตามคำสั่งแพทย์บางตัวมีผลกับยาต้านเกล็ดเลือดบางตัว แล้วพอมันเริ่มดีขึ้นก็จะเข้าสู้กระบวนการบำบัดกายภาพหรือถ้าไม่หนักมากหมออาจให้ทำร่วมไปเลย เรื่องพวกนี้ต้องปรึกษาหมอนะครับ อย่าไปทำมั่วๆ บางท่าไปบีบคั้นให้ร่างกายเกร็งมากเกินไปก็ไม่ดีนะครับ ฝากไว้ด้วย

การรักษา stroke ทำสองอย่างคู่กันไปนะครับ

1. "ป้องกัน" การกลับมาเป็นซ้ำ ใช้ยาเป็นหลักครับ ตามสาเหตุของ stroke ไม่ว่าจะเป็นจากเส้นเลือดใหญ่หรือเล็ก ก็ใช้ยาสูตรต่างๆกันไป ทั้งยาต้านเกร็ดเลือด (เช่น aspirin) หรือบางกรณีใช้ยาละลายลิ่มเลือด อันนี้หมอเป็นคนพิจารณาครับว่าจะให้ตัวไหน ต่อมาก็เป็นยารักษาโรคร่วมซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงในการเกิด stroke ที่สำคัญ​เช่น เบาหวาน ความดัน ไขมัน รวมถึงพวกการสูบบุหรี่อะไรงี้ด้วย ถ้าคุมโรคร่วมได้ดี โอกาสเป็นซ้ำก็จะน้อยครับ ถ้าแรงดีขึ้นเรื่อยๆก็ออกกำลังกายต่อ

2. "การฟื้นฟู" ตัวหลักที่ดีที่สุดคือการกายภาพครับ ขึ้นกับความรุนแรงของภาวะที่เป็น ถ้าอ่อนแรงมาก จะเน้นกายภาพให้ข้อไม่ติดก่อน ถ้าพอเริ่มมีแรง เริ่มขยับได้ ก็จะกายภาพเพื่อเสริมกำลังของกล้ามเนื้อ ดังนั้นจุดนี้ต้องปรึกษาคุณหมอหรือนักกายภาพครับ ค่อยๆปรับโปรแกรมตามอาการเอา ส่วนพวกอาหารเสริมหรือยาบำรุงสมองทั้งหลาย ตามงานวิจัยหลายๆงานยังไม่เห็นประโยชน์ชัดเจนครับ บางงานวิจัยว่าช่วยได้นิดหน่อย บางงานวิจัยบอกว่าไม่มีประโยชน์ โดยส่วนตัวคิดว่าไม่ได้จำเป็นมากขนาดนั้นครับ ยกเว้นถ้ามีเงินเหลือจริงๆก็ค่อยหาซื้อมาครับ

สิ่งที่สำคัญมากๆๆๆ คือกำลังใจครับ นึกภาพว่าอยู่ดีๆต้องกลายเป็นคนอ่อนแรง ช่วยเหลือตัวเองได้ลดลงหรือไม่ได้ จะเศร้าขนาดไหน
ต้องให้กำลังใจรวมถึงคะยั้นคะยอให้ทำกายภาพเยอะๆนะครับ ให้เห็นเป้าหมายว่าอาการมันจะดีขึ้นโดยเฉพาะในช่วง 6-12 เดือนแรกครับ คนไข้ stroke ส่วนหนึ่งจะมีภาวะซึมเศร้าตามมา ซึ่งส่งผลโดยตรงทำให้ไม่อยากทำกายภาพ ไม่อยากใช้ชีวิต การฟื้นตัวจะได้น้อยกว่าคนที่กำลังใจดีอย่างชัดเจนครับ

ขอให้คุณแม่ฟื้นตัวได้ดีครับ

จาปสก.ตรง ขอพูดแบบตรงๆเลยนะครับ

ทำใจก่อนว่ายังไงก็ไม่ 100% แต่ทำให้ดีขึ้นได้แน่ๆมากน้อยกี่%แล้วแต่คนเลย โรคนี้เทียบกันคนอื่นๆไม่ได้ บางคนไม่ดีขึ้นเลย บางคนก็ดีขึ้นแบบไม่น่าเชื่อ เราไม่รู้ว่าปลายทางของเราเป็นยังไง แต่ขอให้ลองทำก่อน

สิ่งสำคัญคือ กำลังใจและการฝึกให้ถูกวิธีและต่อเนื่อง ถ้ามีกำลังทรัพย์ไปอยู่ศูุนย์ที่มีผู้ดูแล และทำกายภาพได้ก่อน เพราะผู้ป่วยช่วยเหลือตัวเองยังไม่ได้หรือไม่เต็มที่ อาจเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย
เรื่องกายภาพให้ตั้งเป้าหมายระยะสั้นระยะยาวไว้และคุยกับนักกายภาพวางแผนกันครับ ฝึกให้พอดีไม่น้อยแต่ต้องไม่มากเกินไปจนคนป่วยท้อ

ส่วนอาหารกินที่มีประโยชน์ ครบสารอาหาร และควบคุมน้ำหนัก เพราะผู้ป่วยนี้ใช้พลังงานไม่ได้เยอะ
ป.ล.ผู้ป่วยstrokeไม่ได้ป่วยขาดสารอาหารครับ ถ้าผู้ป่วยไม่ได้ขาดสารอาหารอยู่แต่เดิมไม่ต้องกังวลมาก อาหารเสริมขอให้ปรึกษาแพทย์ครับว่าจำเป็นไหมอีกที

ขอให้ดีวันดีนะคืนครับ

กินโปรตีนให้ถึงแต่ไม่ใช่มากเกินไป
กำลังใจและความอดทน สำคัญมาก
ไม่แน่ใจอะไรให้จดเอาไว้ไปถามบุคากรเพราะหลายเคสมีความแตกต่างกัน
ระวังล้ม เตรียมของป้องกันเช่นราวจับในห้องน้ำ แผ่นกันลื่นดีๆ

ต้องค่อยๆทำครับท่าน กำเท่าที่กำได้เลย จะหล่นก็ไม่เป็นไร เก็บละทำใหม่ช่วงประคองนิดๆได้ในช่วงแรก ส่วนกำลูกบอล ก็บอลนิ่มๆที่ใช้กายภาพ ขอแค่พยายามไม่ท้อ กลับมาได้เกิน80-90 แน่นอนครับ

ขอบคุณครับ ตอนนี้นิ้วก็ยังขยับไม่ได้เลย เดี๋ยวลองดูครับ