ทำไมต้องเงาะโรงเรียน เงาะมหาลัย เงาะอาชีวะ ไม่ได้เหรอ ?
"เงาะโรงเรียน" ถือเป็นเงาะพันธุ์ดีที่สุดของประเทศไทย โดยชื่อ "โรงเรียน" ที่พ่วงท้ายไม่ได้ตั้งขึ้นเพื่อความไพเราะ แต่มีที่มาจาก "โรงเรียนนาสาร" ในอำเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งเป็นสถานที่แรกที่มีการปลูกเงาะสายพันธุ์นี้ในเมืองไทย
เมื่อปีพ.ศ. 2469 นาย K. Wong ชาวจีนสัญชาติมาเลเซียจากเมืองปีนัง เข้ามาเปิดกิจการเหมืองแร่ดีบุกในตำบลนาสาร อำเภอบ้านนาสาร ได้ปลูกต้นเงาะโดยใช้เมล็ดไว้ 4 ต้นในบริเวณบ้านพักของเขา ซึ่งตั้งอยู่ตรงข้ามกับโรงเรียนนาสารในเวลานั้น
หลังจากต้นเงาะออกผล พบว่าแต่ละต้นมีลักษณะผลที่ไม่เหมือนกัน ทั้งสีเหลือง แดง รสเปรี้ยว และหวาน แต่มีต้นหนึ่งซึ่งโดดเด่นกว่าต้นอื่นอย่างเห็นได้ชัดคือ มีผลสีแดง รูปทรงค่อนข้างกลม เปลือกบาง แม้สุกจัดแล้วยังมีสีเขียวปนอยู่ เนื้อผลกรอบ หวาน หอม ซึ่งกลายเป็นต้นกำเนิดของการขยายพันธุ์ "เงาะโรงเรียน" ในเวลาต่อมา
พ.ศ.2479 นาย K. Wong เลิกกิจการเหมืองแร่และเดินทางกลับปีนัง เขาจึงขายที่ดินดังกล่าวให้แก่กระทรวงศึกษาธิการ ทางราชการจึงดัดแปลงบ้านพักของเขาให้เป็นอาคารเรียน และย้ายโรงเรียนนาสารมาอยู่ในบริเวณนั้น
จากนั้นเมื่อประมาณ พ.ศ.2500 - 2501 ได้มีกรรมวิธีการแพร่พันธุ์โดยการทาบกิ่งขึ้น เมื่อเป็นที่ทราบกันว่าเงาะต้นนี้ให้ผลดีมีคุณภาพ ชาวบ้านจึงพากันมาทาบกิ่งเงาะต้นนี้ไปเป็นจำนวนมาก แต่ในเวลานั้นเงาะต้นที่ทาบกิ่งไปยังไม่มีชื่อเรียกเหมือนเงาะพันธุ์อื่นๆ ชาวบ้านจึงพากันเรียกว่า “เงาะพันธุ์โรงเรียน” ตามตำแหน่งของต้นแม่พันธุ์ที่ตั้งอยู่ในโรงเรียน และชื่อนี้ก็กลายเป็นชื่อทางการในเวลาต่อมา