หรือไทยเป็นรัฐล้มเหลว? ความยุติธรรมพัง คอร์รัปชันครองเมือง | KEY MESSAGES

KEY MESSAGES
คุณคิดว่าประเทศไทยสอนให้เราเป็นคนแบบไหน?

‘ถ้ามีเงิน มีแบ็กดี คุณจะรอดทุกอย่าง’
‘ถ้าไม่ติดสินบน ไม่จ่ายส่วย = อยู่ไม่เป็น’
‘ถ้าไม่ยอมเงียบเฉยคือ หาเรื่องใส่ตัว’

นี่คือประเทศแบบไหนกัน ยังเรียกว่าสังคมปกติอยู่ไหม หรือเรากำลังอยู่ใน ‘รัฐล้มเหลว’ โดยไม่รู้ตัว

สำรวจความหมายของคำว่า ‘รัฐล้มเหลว’ และชวนกลับมาทบทวนว่า สังคมไทยกำลังหล่อหลอมให้เราเป็นคนแบบไหน

เรื่อง: สุธามาส ทวินันท์
ตัดต่อ: ชินดนัย มะลิซ้อน

00:00 เริ่มรายการ
00:54 ไทยเข้าใกล้รัฐล้มเหลว
05:04 ความยุติธรรมไม่มีจริง
08:37 คอร์รัปชันทุกหย่อมหญ้า
14:16 ความหวังยังไม่ดับสิ้น

ยังไม่ได้ดู​ เเต่ไทยยังไม่ใกล้กับรัฐล้มเหลวครับ
เเต่รัฐเเห่งการคอร์รัปชั่น​อะใช่เเน่
เฟล สเตจ​ มันคือพวกซีเรีย​ เวเน​ ทรงนั้น​อะ
ตอนนี้บ้านเรามาห่วยลงอย่ทงเห็นได้ชัดมากขึ้น
ด้วยหลายๆปัญหา​ที่เเปลกใหม่เช่น​ จีนเทา​ มาเฟียต่างชาติ​
คำว่ารัฐล้มเหลวคือมันคุมอะไรไม่ได้เลยสักอย่าง​
นี่มันคุมได้เเต่มันคุมเเล้วมันต้องได้...ด้วย​

ว่างแล้วลองดูครับ ตอนต้นเค้าพูดถึงนิยามว่าแค่ไหนเรียกว่าล้มเหลว แล้วก็อ้างอิงจากหนังสือ why nation fails เห็นช่วงนี้หลายๆรายการก็เล่นเรื่องนี้เยอะ ฟังเพลินดี

เดี่ยว​เเปะไว้ฟังตอนขับรถฮะ​
หลายพอดคาสเล่นเรื่องนี้เยอะจริงๆ​ จนคิดว่ามันมาพร้อมๆกันไปมั้ย
เเต่รัฐก็ห่วยจริงๆทั้งภาคการเมืองเเละราชการ​

เราเคยมีประชาธิปไตยแท้ๆด้วยหรอครับ
เรามีแต่ประชาธิปไตยเทียมมาตลอด เพราะมีตำแหน่งนึงอยู่เหนือกฏหมายทั้งหมด

อืม
ไม่รู้ว่าเป็นเพราะคนเอามาพูดๆกันจนเป็นประเด็น หรือสื่อหาคอนเท้นอะไรที่คล้ายๆใกล้ๆสถานะรัฐบาลตอนนี้
เข้าใจแหละว่า สถานะของรัฐบาลตอนนี้มันก็ปวกเปียกจริงๆ รัฐไม่อยากทำงานเพื่อประชาชน พรรคร่วมก็ตั้งแง่ เขม่นใส่กันเองก็เยอะ

แต่อย่างคำว่า รัฐล้มเหลว หรือ Failed state มันมีนิยามของมันอยู่แล้ว มีเคสตัวอย่างด้วย ประเทศที่ถูกนิยามว่าเป็นรัฐล้มเหลว สภาพหนักกว่านี้นะ ระดับแบบระบบบางระบบในประเทศพังไปเลยแบบนั้น
(อย่างเช่น เศรษฐกิจ เป็นต้น)

คือถ้าถึงจุดที่คนไทยใช้แบงค์พันซื้อข้าวกินได้แค่มื้อสองมื้อ ผมจะมาร่วมกังวลเรื่องรัฐล้มเหลวด้วย

ยังไม่ถึงขั้นรัฐล้มเหลวและคิดว่าคงไม่มีทางที่จะล้มเหลวแต่มันมีองค์ประกอบของรัฐที่ล้มเหลวอยู่ ระบบราชการ ระบบยุติธรรม ศก.ที่โอ้อวดเรื่องGDPแต่ปชช.ในประเทศกำลังซื้อลดลง หนี้สาธารณะพุ่ง

ผมไม่รู้ว่าใครนิยามว่ารัฐล้มเหลวยังไวมันก็เป็นทฤษฎีที่คนแต่งขึ้นมา สำหับผมมันล้มเหลวหรือแนวโน้มไปในทางล้มเหลวในไม่ช้า

1. รัฐบาลไม่สามารถไม่สามารทำนโยบายที่หาเสียงได้เลย ที่สำคัญมาบอกด้วยว่าเป็นแค่การหาเสียง (อันนี้คือความบัดซบมากเป็นยอมรับว่าโกหกแล้วประชาชนต้องยอมรับด้วย)
2. อัตราดัชนีคอรัปชั่นรัฐบาลขยับขึ้นสูงมาก นี่ขนาดเป็นรัฐบาลพลเรือน
3. การประเมิน GDP ของเรามีสิทธ์ต่ำกว่าในหลายประเทศที่เราพร้อมกว่าเค้าอย่างลาวด้วยซ้ำแล้วใกล้งเคียงกับประเทศที่แทบจะล้มเหลวอย่างพม่า
4. ประชาชนรับรู้ว่ามีการโกงเลือกตั้ง เอาจริงๆเจ้าหน้าที่รัฐก็น่าจะรู้ แต่กลายเป็นเรื่องธรรมดาไปแล้ว ทพฝำให้ที่มาของคนทีีมาบริหารในส่วนต่างที่แบบใครก็รู้ว่าเข้ามาเพื่อเอาประโยชน์จากงบ
5. ระบบการศึกษาที่ล้าหลังบทเรียนหนังสือเราแทบไม่เปลี่ยนไม่พัฒนา ถ้าใครอยากให้ลูกดีก็ต้องไปเรียนเอกชนที่จะทันโลกได้ หรือต้องเรียนพิเศษ ความแตกต่างของโรงเรียนรัฐแตกต่างกันเกินไป ทำให้คุณภาพประชาชนแย่ลง
6. สัดส่วนของธุรกิจคนต่างชาติเริ่มเยอะกว่าของคนไทย และธุกิจไทยโตได้แค่ในไทย ไม่สามารถแข่งขันกับต่างชาติได้เลย ตอนนี้แม้กระทั่งของเกษตรที่เคยดี ก็แข่งขันไม่ได้แล้ว

นี่แค่เบื้องต้นที่ผมมองเห็นปัญหากับรัฐบาลที่เราบริหารมากว่า10 ปี หรือเอาตั้งแต่ยุคที่มีประชาธิปไตย ที่บอกจะเป็นเสือตัวที่ 5 แล้วกราฟพุ่งสูงจนดิ่งขนาดนี้

ยังไม่ถึงขั้นล้มเหลว


แต่ไม่ใช่ทีมที่มีอนาคตเท่าไหร่


อารมณ์ประมาณทีมบอลอันดับ 13-14 ของตาราง อาจจะมีเสียวตกชั้น แต่ก็ยังไม่ตก แต่ก็ไม่ใกล้เคียงลุ้นแชมป์

ใช่ ไทยยังไม่ใช่รัฐล้มเหลว แต่แนวโน้มคือรัฐล้มเหลวแน่นอนครับ

อย่ารอให้ถึงวันนั้นกัน แล้วค่อยมาพูดว่า ฎใช่แล้ว ไทยเป็นรัฐล้มเหลวแล้ว" จะดีกว่าครับ

ฟังในคลิปละ ในคลิปก็บอกตรงๆ ว่า ยังไม่ใช่

ตอนนี้เป็นเพียง "รัฐกระดาษ" ที่ภายนอกเหมือนจะสวยหรู ดูมีกฏเกณฑ์ แต่ข้างในคือเละขั้นสุดแล้ว

ผิดกับรัฐล้มเหลวที่พังตั้งแต่ข้างนอกเลยครับ

ถึงสื่อ ประชาชนมองตรงกันว่ามันจะล้มเหลวก็ตาม

แต่ตราบใดที่ภาครัฐมองว่ายังไม่ล้มเหลว นั่นก็คือยังไม่เกิด ไม่มีปัญหา

ดีไม่ดีรัฐอาจจะอยากได้แบบนี้ด้วยมั้ง ง่ายดีเอาเงินโยนๆไปก็จบ (เห็นชอบการเมืองกำนันแบบ 50-60 ปีก่อนนี่)

ถึงตอนแม่งชิบหายไปแล้วก็รอคนในอนาคตมาแก้ พอแก้ไม่ได้ค่อยมาด่าทีหลังว่าคนยุคหลังกระจอก

รัฐ(state) คือ นิติบุคคล ที่ทำหน้าที่ใช้อำนาจผ่านผู้ปกครอง(regime) บริหาร, นิติบัญญัติ, ตุลาการ ในการปกครองผู้ใต้ปกครอง(citizen)ในรัฐ ถ้ามันจะล้มเหลวก็คือหมดอำนาจ(3อย่าง)ในการปกครองคนในรัฐ

ดังนั้นเงื่อนไขที่จะล้มเหลวไม่ใช่เรื่องเศรษฐกิจ หรือ ความยุติธรรมโดยตรง เงื่อนไขคือ ประชาชนยังยอมรับอำนาจของรัฐอยู่รึเปล่า อย่างเช่น เกาหลีเหนือ, รัสเซีย เหลื่อมล้ำทั้งความยุติธรรมและเศรษฐกิจ แต่รัฐแข็งแกร่ง ไม่ใกล้เคียงกับคำว่าล้มเหลวเลย เพราะคนเค้าเคยชินกับระบบ สยบยอมกับระบบ

มาที่ไทย เราบอกกันว่า เศรษฐกิจแย่กว่านี้/ระบบยุติธรรมเฮงซวยกว่านี้รัฐล้มเหลวแน่ มั่นใจในตัวเองกันหรอครับว่าถ้ามันล้ำเส้นมากขึ้นเรื่อยๆเราจะไม่ยอมและปฏิเสธอำนาจรัฐ หรือเราก็แค่บ่นและสยบยอม

อย่าลืมนะครับว่าเศรษฐกิจ/ระบบยุติธรรม มันไม่ได้ตกต่ำเฉยๆแต่มันแลกมาด้วยประโยชน์ของคนอีกกลุ่ม แล้วเค้าจะแคร์ทำไมครับ คอรัปชั่นแล้วตึกถล่มคนตาย เค้าแคร์มั้ยครับ แล้วผู้มีอำนาจที่ไม่ได้ร่วมคอรัปชั่นกับเค้าทำไงครับ ผ่านมากี่วันแล้วใครต้องรับผิดแล้วยังครับ

ไม่ต้องไปขู่มันหรอกครับว่าทำดีๆนะไม่งั้นรัฐล้มเหลว มันสนใจที่ไหนล่ะ มันต้องถามกลับไปที่ประชาชนอ่ะ จะยอมไปถึงไหน ถึงจุดที่จะไม่ยอมได้แล้วยัง

รัฐมันจะล้ม ถ้าเศรษฐกิจล้ม รอดูว่าจะรอดไหมเศรษฐกิจไทยที่เน้นกินรวบ

ไม่รู้ใครเริ่มกระแสรัฐล้มเหลว แต่มันก็เริ่มจุดติดเหมือนกันแฮะ