จาก☕ กาแฟแพง สู่ ทุเรียนถูก เวียดนามล้มกาแฟโรบัสต้า
ปลูกทุเรียนหวังส่งออก กลับต้องเผชิญกับทุเรียนล้นตลาด
ราคาถูกราคาตก เหลือ กก.ละ25บาท






เวียดนาม กาแฟแพง ทุเรียนถูก ทั้ง 2 เหตุการณ์นี้อาจมีความเกี่ยวข้องกัน และส่งผลกระทบเป็นลูกโซ่
เหตุการณ์ทั้งสองมีนี้อาจมีความเกี่ยวข้องกัน เนื่องจากเป็นผลพวงที่ต่อเนื่องกัน เนื่องจากแรงจูงใจในการปลูกทุเรียนที่เพิ่มขึ้น โดยได้อานิสงค์จากความนิยมอย่างมากในตลาดส่งออก โดยเฉพาะตลาดจีน ทำให้ทุเรียนเป็นที่ต้องการในตลาดส่งออก และการได้รับการยอมรับในตลาดจีนผลักดันให้ราคาทุเรียนเวียดนามอยู่คงในระดับสูงพอสมควรและมีแนวโน้มทำกำไรได้ดีกว่าการปลูกพืชอื่นๆ รวมถึงกาแฟโรบัสต้าที่ราคาอาจไม่จูงใจเท่า

.

จากข้อมูลของ กรมการผลิตพืช สังกัดกระทรวงเกษตรและพัฒนาชนบท ของเวียดนามพบว่า ในปี 2023 เวียดนามมีพื้นที่ปลูกทุเรียนรวมประมาณ 131,000 เฮกตาร์ โดยเพิ่มขึ้นกว่า 20% ภายในระยะเวลาเพียงหนึ่งปี สะท้อนถึงแนวโน้มการเพิ่มพื้นที่เพาะปลูกหรือแม้กระทั้งการลดการปลูกกาแฟ เพื่อหันไปปลูกทุเรียนมากขึ้น โดยเฉพาะพื้นที่ในภูมิภาค Central Highlands ที่เป็นพื้นที่หลักที่เป็นแหล่งเพาะปลุกกาแฟของเวียดนาม แต่ปัจจุบันมีการปลุกทุเรียนมากขึ้น และกลายเป็นพื้นที่หลักที่เป็นแหล่งปลูกทุเรียน ด้วยสัดส่วน 40.4% ของพื้นที่เพาะปลูกทุเรียนทั้งหมดในประเทศ และการปลูกทุเรียนยังเป็นที่นิยมในพื้นที่อื่นๆ พื้นที่ลุ่มแม่น้ำโขง (Mekong River Delta) 36.4% ภาคตะวันออกเฉียงใต้ (Southeast) 19.4% และชายฝั่งตอนใต้ตอนกลาง (South Central Coast) 5.6%




ผลกระทบต่อตลาดทุเรียน: การที่เกษตรกรจำนวนมากพร้อมใจกันเปลี่ยนมาปลูกทุเรียนในช่วงเวลาใกล้เคียงกันทั่วประเทศเวียดนาม (และใช้เวลาหลายปีกว่าต้นทุเรียนจะให้ผลผลิตเต็มที่) ทำให้ในที่สุด ปริมาณผลผลิตทุเรียนในประเทศเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยว ผลผลิตที่ล้นตลาดนี้มีปริมาณมากกว่าความต้องการของตลาดส่งออก (โดยเฉพาะตลาดจีนซึ่งเป็นตลาดหลัก) และตลาดภายในประเทศ

* ภาวะทุเรียนล้นตลาดและราคาตก: เมื่ออุปทานทุเรียนมีมากกว่าอุปสงค์อย่างมาก ผู้ขายจึงต้องแข่งขันกันระบายสินค้าที่เน่าเสียง่ายออกไป ทำให้ต้องลดราคาลงอย่างหนัก จนเกิดภาวะ “ทุเรียนล้นตลาดราคาถูก” อย่างที่พบเห็นในปัจจุบัน

✅สรุปคือ: การที่เกษตรกรเวียดนามจำนวนมากตัดสินใจทิ้งการปลูกกาแฟโรบัสต้าที่ให้ผลตอบแทนต่ำกว่าในขณะนั้น เพื่อไปปลูกทุเรียนตามกระแสราคาดี คือ สาเหตุ ที่นำไปสู่ ผลลัพธ์ สองประการพร้อมๆ กันในช่วงเวลาที่ต่างกัน คือ

ราคาโรบัสต้าในตลาดโลกพุ่งสูงขึ้น (จากอุปทานที่ลดลง)
หลังจากผ่านไปหลายปี ทุเรียนที่ปลูกใหม่จำนวนมหาศาลก็ออกสู่ตลาดพร้อมกัน ทำให้อุปทานล้นเกินและราคาทุเรียนตกต่ำลงอย่างมาก
มันคือวัฏจักรของพืชผลทางการเกษตรที่มักเกิดขึ้น เมื่อราคาสินค้าเกษตรชนิดใดดี เกษตรกรจำนวนมากจะหันไปปลูก ทำให้ในอีกไม่กี่ปีต่อมาผลผลิตล้นตลาดและราคาตก จากนั้นเกษตรกรอาจจะหันไปปลูกพืชชนิดอื่นที่ราคากำลังดีแทน วนเวียนไปเช่นนี้








ในขณะเดียวกันความต้องการทุเรียนในตลาดที่มีสูงขึ้น โดยเฉพาะในตลาดจีนที่เป็นผู้นำเข้ารายใหญ่ของโลก เป็นผลให้เวียดนามเริ่มหันมารุกตลาดดังกล่าวมากขึ้น โดยสะท้อนผ่านส่วนแบ่งการตลาดของจีน ที่เคยนำเข้าทุเรียนปริมาณมากจากไทยเพียงเจ้าเดียว แต่ด้วยระยะเวลาเพียง 3 ปี ทุเรียนจากเวียดนามได้เข้ามามีบทบาทสำคัญ และกลายเป็นคู่แข่งหลักของไทย โดยเพิ่มขึ้นจาก 5% ในปี 2022 เป็น 32% และล่าสุดแตะระดับ 42% ส่งผลให้ไทยซึ่งเคยเป็นผู้ส่งออกรายเดียวต้องเผชิญกับการแข่งขันที่เข้มข้นขึ้นในตลาดจีน ซึ่งเป็นตลาดหลักของทุเรียนไทย

และด้วยอัตราการผลิตที่สูงขึ้น ประกอบกับอุปสงค์ที่มีจำกัดทั้งในตลาดภายในประเทศ และตลาดส่งออกที่ต้องเผชิญกับคู่แข่งที่แข็งแรงอย่างประเทศไทย เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวที่ทำให้มีผลผลิตในตลาดปริมาณมาก และการระบายสินค้าที่เป็นผลไม้สดที่มีระยะเวลาจำกัด ส่งผลให้ราคาของทุเรียนมีการปรับตัวลดลง จนอาจเกิดเป็นสภาวะทุเรียนล้นตลาด

จากข้อมูลจะพบว่า ส่วนแบ่งการตลาดในการนำเข้าทุเรียนของจีน ที่สัดส่วนการนำเข้าจากไทยลดลง มีแนวโน้มที่จะไม่ได้เกิดจากปริมาณการนำเข้าที่ชะลอตัว แต่อาจเกิดจากการหันไปเพิ่มการนำเข้าทุเรียนจากเวียดนามเพิ่มขึ้น หรือแม้กระทั่งโอกาสที่อุปทานของการปลูกทุเรียนในไทย ที่อาจเริ่มถึงจุดอิ่มตัว

ซึ่งในอนาคตการแข่งขันในตลาดทุเรียนอาจยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้น ด้วยจุดแข็งด้านคุณภาพ และชื่อเสียงของทุเรียนไทยในตลาดต่างประเทศ ซึ่งอาจเป็นกำแพงที่ทุเรียนเวียดนามต้องเผชิญ




ความท้าทายของการปลูก ทุเรียน ที่แตกต่างจากพืชอื่นๆ
อีกหนึ่งข้อท้าทายของเกษตรกรเวียดนาม ที่หันมาปลูกทุเรียนมากขึ้น คือเรื่องของคุณภาพของทุเรียน และกรรมวิธีในการเพาะปลูกทุเรียนที่มีความเฉพาะและยุ่งยากมากกว่ากาแฟ เนื่องจากทุเรียนเป็นพืชที่อ่อนไหวต่อสภาวะอากาศดินและน้ำ เช่นในบางฤดูเกิดความแห้งแล้งต้นอาจจะกำลังตายก็เตรียมตัวจะผลัดผลทิ้งทันที หรือในบางปีฝนเยอะเกินไปทำให้ลูกทุเรียนที่ออกและดอกทุเรียนที่ออกนั้นร่วงหมดจนไม่ติดผล

ด้วยเหตุนี้ทุเรียนจึงถือเป็นพืชปราบเซียน ที่แม้เวียดนามจะใช้สายพันธุ์ที่ใกล้เคียงกับไทย หรือสายพันธุ์ที่พัฒนาต่อยอด ก็ยังต้องเผชิญกับสภาวะอากาศของประเทศเวียดนามที่ติดกับชายฝั่งของทะเลอินโดจีนและมีพายุกระหน่ำมากกว่าประเทศไทย ซึ่งนอกจากการเพาะปลูกเพื่อควบคุมปริมาณผลผลิตแล้ว ยังต้องควบคุมคุณภาพเพื่อให้สามารถแข่งขันในตลาด เช่นกัน

แม้ไทยจะยังคงเป็นผู้นำในการส่งออกทุเรียนไปจีน และมีจุดแข็งในการแข่งขันมากกว่า แต่การแข่งขันจากเวียดนามทำให้ไทยต้องปรับตัว ไม่ว่าจะเป็นการยกระดับคุณภาพสินค้า การพัฒนาเทคโนโลยีการเก็บรักษาเพื่อขยายช่วงเวลาส่งออก และการทำตลาดเชิงรุกเพื่อรักษาฐานลูกค้าในจีน การเปลี่ยนแปลงนี้สะท้อนให้เห็นว่า ตลาดทุเรียนจีนกำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว และผู้ส่งออกไทยต้องเตรียมพร้อมรับมือกับการแข่งขันที่เข้มข้นขึ้นในอนาคต

ที่มา: https://isaninsight.kku.ac.th/archives/8376

จริงๆ เรื่องเกษตรกรแห่ไปปลูกพืชผลที่ราคางามที่ไทยก็เป็นนะ แต่ไทยอาจจะมีข้อจำกัดบางอย่างมาประกอบ เช่น สภาพพื้นที่ที่บางทีปลูกพืชผลได้ไม่เหมือนกัน หรือบางทีเกษตรกรบางส่วนไม่ได้มีองค์ความรู้หลากหลายในพืชผลอื่นๆ เลยปลูกแต่เดิมๆ ก็มี

ช่วงหลังๆ ทุเรียนไทยแอบเอาทุเรียนเกรดกากด้วยอ้างว่าเกรดดี เครดิตเลยเสียไปพอสมควร แต่ทุเรียนที่อร่อยใกล้เคียงภาคตะวันออกไทยคือที่เขมร

ปัญหาเขาเจอสารตกค้างหรือปล่าว จีนมันเลยไม่รับซื้อ ทำให้สต็อกบวม ต้องมาเลขายถูกๆ

ทุเรียนที่เป็นคู่แข่งเราต้องทางเมเลเซียหรือปล่าว? รสชาติถูกปากคนจีนเหมือนกัน

พันธุ์มูซานคิง ต้องกินแบบสุกแล้วเท่านั้นครับ ฉะนั้นไปถึงจีนแล้วต้องกินทันที ต่างจากพันธุ์หมอนทองที่ไม่ต้องสุกเต็มที่แล้วก็กินได้ จึงไปตกค้างที่จีนได้หลายวันกว่า

แต่หลายคนก็บอบกนะว่า พันธุ์มูซานคิงอร่อยกว่าหมอนทอง แต่ผมตอบไม่ได้เพราะไม่ชอบกินทุเรียน

ไทยส่งออกน้อยลงกว่าครึ่งแล้วทำไมไม่ล้นตลาดในประเทศ หรือหาตลาดใหม่ได้

เวียดนามมันก็มองตลาดไม่ออกจริงๆ แหะ ทุเรียนกินกันอยู่ไม่กี่ประเทศ ส่วนกาแฟกินกันทั่วโลก พอตอนนี้กาแฟแพง จะกลับไปปลูกก็ไม่ทันละ

ผมอ่านมา ทุเรียนเวียดนาม 25 บาทคือตกไซด์ เกรดดี ก็ 100+ ยังส่งจีนได้อยู่ ผมอ่านมาจากเพจ ราคาทุเรียนวันนี้ - หลังสวน จัน

อ่านดีๆครับ ปริมาณส่งออกไม่ได้น้อยลง เพิ่มขึ้นทุกปีด้วยซ้ำ แต่ที่น้อยลงคืออัตราส่วนการส่งออกทุเรียนทั่วโลก (เกือบ 100% คือจีนผูรับซื้อ) เนื่องจากจีนนำเข้าทุเรียนเพิ่มสูงขึ้นอย่างมากและส่วนใหญ่ที่นำเข้าเพิ่มจากเดิมคือการซื้อจากเวียตนามดังนั้นไทยจึงไม่ได้รับผลกระทบในเชิงปริมาณการส่งออกไปจีน

ปีนี้รู้สึกว่าทุเรียนแพงกว่าปีก่อนๆไหม
บ้านผม โลละ200 แม่มแพงชิหาย ยังไม่ซื้อกินเลย