ข้อสนับสนุนว่าชาตินิยมตกยุค:
1. ในยุคโลกาภิวัตน์ ประเทศต่างๆ มีความเชื่อมโยงและพึ่งพากันมากขึ้น การยึดติดกับชาตินิยมอาจเป็นอุปสรรคต่อความร่วมมือระหว่างประเทศ
2. ชาตินิยมมักนำไปสู่ความขัดแย้งและการแบ่งแยก ดังที่เห็นได้จากสงครามโลกในอดีต การลดทอนชาตินิยมจึงอาจช่วยส่งเสริมสันติภาพ
3. การให้ความสำคัญกับเชื้อชาติหรือสัญชาติมากเกินไป อาจนำไปสู่การเลือกปฏิบัติและละเมิดสิทธิมนุษยชนต่อกลุ่มคนบางกลุ่ม

ข้อสนับสนุนว่าชาตินิยมยังจำเป็น:
1. ความภาคภูมิใจและความรักชาติเป็นพลังสำคัญที่หล่อหลอมให้คนในชาติเกิดความสามัคคี ร่วมมือกันพัฒนาประเทศ
2. ชาตินิยมช่วยธำรงรักษาเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมและภาษาของชาติ ซึ่งเป็นสิ่งที่มีคุณค่าควรอนุรักษ์ไว้
3. ในภาวะวิกฤตหรือถูกคุกคาม ชาตินิยมจะเป็นแรงผลักดันสำคัญที่ทำให้คนร่วมใจกันปกป้องประเทศ

ยุคนี้น่าจะเป็นแนวคิดความสมดุล เป็นการรวมกันของ 2 แนวคิด เพื่อให้เกิดสิ่งใหม่ๆดีๆยิ่งขึ้น

มันก็ไม่ตกยุคซะทีเดียว หลายๆอย่างก็มีประโยชน์ เช่น การใช้สินค้าภายในประเทศ

อย่างเกาหลี เค้าก็ชาตินิยมใช้ของที่ผลิดเองจนของเป็นแบรนด์ระดับโลกไปละ (ซัมซุง)

แต่ของก็ต้องมีคุณภาพระดับนึงนะ ไม่ใช่คุณภาพห่วยแตกแต่ราคาเท่าๆกัน แล้วมาอ้างชาตินิยม

แต่อะไรที่มันมากเกินไปก็มักจะไม่ดี ถ้าชาตินิยมบางอย่างจะถูกเอาไปใช้

เพื่อการปลุกปั่นให้เกิดการเกลียดชังบางอย่าง เพื่อให้เกิดประโยชน์ของฝ่ายๆนึง

ถ้าคนฟังแล้วคิดไม่ทันก็จะโดนปลุกปั่นง่าย กลายเป็นเครื่องมือของคนอื่นไป

ชาตินิยมมันก็แค่สเกลใหญ่ๆเท่านั้นครับ เรื่องพวกนี้ไล่สเกลเล็กลงมาก็ยังมีหมดทุกระดับอยู่ดี

เราจะเห็นเรื่องชาติพันธุ์อีก เรื่องเผ่าพันธุ์ ชนชั้น ชุมชน สังคม ครอบครัว กลุ่มเพื่อน รสนิยม บลาๆที่มันยังคงแบ่งกลุ่มแบ่งก้อนกันอยู่ดี

หลายคนปากบอกไม่มีแนวคิดหรอก แต่ลืมไปว่า บางทีตัวเองเป็นด้อมเป็นติ่งไรซะอย่าง เวลาเกิดเรื่องนี่ก็เถียงหัวชนฝากันเลยก็มี ปัญหาเรื่องพวกนี้มันอยู่ที่ตัวบุคคลแล้วในยุคสมัยใหม่

เวลามีผลประโยชน์หรือภัยอันตรายต่างๆ คนเรามักจะคิดถึงคนรอบตัวก่อน ประเทศชาติเราดีขึ้น รอบตัวเราก็จะดีขึ้นด้วย ครอบครัว ญาติมิตรเราก็จะได้ประโยชน์ด้วย ฉะนั้นถ้าเจอทางที่ต้องเลือกที่เลือกได้ ผมก็เลือกประเทศเรา ชาติเราไว้ก่อนเป็นอย่างแรก

ถึงเราไม่แบ่งแยกไม่ได้แปลว่าชาติอื่นเค้าจะคิดเหมือนเรา

วาทะกรรมก่อสงคราม

ชาตินิยม (Nationalism) นี่มันกว้างมากครับ มันไม่ได้ตกยุคหรอก

และจริงๆก็ไม่มีทางจะตกยุคด้วย แต่มันจะค่อยๆปรับเปลี่ยนวิวัฒนาการไปตามยุคสมัยอะครับ

อย่างสมัยก่อนมันจะเน้น propraganda เป็นหลัก เน้นรักชาติล้วนๆแบบไม่มีเหตุผล ("เกิดเป็นคนชาติ X ก็ต้องรักประเทศ X สิ ถวายหัวให้ Y ที่เป็นผู้ปกครอง") หลังๆมันก็เริ่มใส่ Context ลงไป ซึ่งจะ make sense ไหมก็อีกเรื่อง (อย่างอเมริกาอันนั้นก็ชาตินิยมมานานนม ปัจจุบันก็เป็นเรื่องชาวต่างด้าวอะไรพวกนี้แล้วก็ไปเรื่องชาติได้)

ทุกอย่างอะครับ ไม่จำเป็นต้อง Left Right ขนาดนั้น ชาตินิยมกำลังดีมันก็ช่วยให้สามัคคีกันได้ระดับนึง

ในยุคที่ผู้อพยพเต็มเมือง แนวคิดชาตินิยมกลับมาจริงๆนะ มันไม่ได้ปลุกใจรักชาติอะไร แค่มีความรู้สึกว่าเราต้องสงวนอะไรไว้ให้คนชาติเรา กีดกันทางการค้า อะไรแบบเนี้ย รบกับแนวคิด global citizen แนวคิดมันไม่สำเร็จเพราะสงครามนี่แหละ คลื่นผู้อพยพจนรับไม่ไหว

ตอนนี้มันกลับมาแล้ว ซ้ายจัดต้องสู้ด้วยขวาจัด vice versa

ชาตินิยม ก็ยังมีความสำคัญ อย่างน้อยการรักษาผลประโยชน์ของชาติก็สำคัญ

ความคิดล้าหลังน่าเป็นพวกบูชาบุคคลมากกว่า การยกตัวเองให้เหนือกว่าผู้อื่นอื่น ดีกว่า อยู่เหนือกฎหมาย

ผมนึกว่ามู้เมื่อวานที่ท่านตั้งถาม พอจะได้คำตอบเรื่องชาตินิยมบ้างแล้วนะครับ

ไม่ตกยุค ทุกประเทศพยายามแฝงไว้ในอะไรบางอย่าง
เพราะความจริงโลกทั้งโลกรวมเป็นหนึ่งเดียวไม่ได้หรอก สเกลมันใหญ่ไป
ที่ง่ายกว่าก็เลยเอาแค่ประเทศเรา พัฒนาเฉพาะกลุ่มเรา ส่วนประเทศอื่นก็อยู่กันด้วยผลประโยชน์ นั่นก็คือต้องมีชาตินิยม

ถ้าสมมติว่า ทุกประเทศในโลกฟรีวีซ่า บัตรประชาชนใบเดียวใช้ได้ทั่วโลก
ให้ประเทศกลุ่มยุโรป อเมริกา เอเชีย อิสลาม มีความคิดแนวทางเดียว หรือคุยกันได้หมด ผมถึงจะว่าชาตินิยมมันตกยุค
เอาแค่สมรสเท่าเทียม ยุโรปมองอย่างนึง อิสลามมองอย่างนึง ก็คุยเรื่องนี้กันไม่ได้แล้ว

เรื่องพลเมืองโลก ไม่มีชาตินิยม มีภาษากลาง สกุลเงินเดียวทั้งโลก ทั้งหมดมันเป็นเรื่องอุดมคติที่ไม่น่าจะเกิดขึ้นได้อยู่แล้ว

มันวนเป็นวัฏจักรครับ
เมื่อชาตินิยมจัดจนบ้าคลั่ง ก็จะเกิดเหตุการณ์แย่ๆ จนบีบให้คนหันไปทางเสรีมากขึ้น
แต่เมื่อเสรีจัด ก็จะก่อปัญหาหนัก จนบีบให้คนหันไปชาตินิยมมากขึ้น

จากประวัติศาสตร์ที่ผ่านๆ มา มันไม่เคยอยู่ตรงกลางได้ถาวรครับ มันจะวนๆ ไปมาแบบนี้แหละ

ไม่มีทางที่จะตกยุค มีแค่ว่าจะแสดงออกมาแค่ไหนมากกว่า

ญี่ปุ่น เกาหลี จีน พวกนี้มันชัดๆเพราะเขามีสิ่งที่ทำให้เขาภูมิใจ

อย่างไทยเราเห็นแบบนี้ แต่ใครมาดูถูกเรื่องมวยไทย หรืออาหารไทย ก็พร้อมรวมตัวกันใส่หมดไม่สนชาติไหนตลอด

ยิ่งมวยไทยนี่อวยจนเหนือกว่าทุกสิ่งอย่างไปแล้ว ขนาดไทยคือประเทศที่ชาตินิยมน้อยมากแล้วนะในความคิดผม

อยากให้ชาตินิยมด้านเศรษฐกิจ ไทยทำ ไทยใช้ แบบนี้เราถึงจะเป็นประเทศเจริญแล้วได้

ไม่ตกหรอก ประเทศที่เจริญๆเค้าก็ทำกัน