[RE: เชียงใหม่ เมืองใหญ่อันดับสอง จริงหรือ ?]
ขอตอบในฐานะคนที่เคยศึกษาเรื่องพวกนี้มาเยอะนะครับ
เชียงใหม่เป็นอันดับ 2 จริง ถ้าวัดจากจำนวนประชากรใน
เขตเมืองและปริมณฑล (urban area) ครับ
ถ้าใช้หลักเกณฑ์นี้ เชียงใหม่จะใหญ่เป็นอันดับ 2 โคราชอันดับ 3 ขอนแก่นอันดับ 4 หาดใหญ่อันดับ 5 ครับ
ซึ่งจำนวนประชากรใน urban area เป็นหลักสากลที่ทั่วโลกเขาใช้กันครับ เพราะมันสามารถบ่งบอกขนาดของเมืองได้ดีกว่าการใช้แค่เขตเมือง (city limit) จริงๆ
เนื่องจากเส้นเขตเมืองมันขึ้นอยู่กับการตีเส้นแบ่งของรัฐ บางเมืองอาจจะใหญ่ (รวมปริมณฑลเยอะหน่อย) บางเมืองอาจจะเล็ก (มีแค่ตรงใจกลางเมือง)
แต่ถ้านับรวมปริมณฑลเข้าไปด้วย เราก็จะได้ขนาดของความเป็นเมืองที่เกิดขึ้นจริงตามธรรมชาติ จากการกระจายตัวของประชากรตามธรรมชาติ
ยิ่งในประเทศไทย ขนาดพื้นที่ของเทศบาลนครต่างๆ จะค่อนข้างเล็กมาก ส่วนใหญ่ไม่ถึง 50 ตร.กม. ด้วยซ้ำ จำนวนประชากรในเขตเทศบาลจึงบอกอะไรไม่ได้ เพราะพื้นที่ของความเป็นเมืองจริงๆ มันขยายไปมากกว่านั้นเยอะ
------------------------
ตัวอย่างนึงที่คล้ายกับไทยคือ ออสเตรเลียครับ
เราคุ้นเคยกันว่าเมืองใหญ่สุดของออสคือ Sydney เมืองอันดับ 2 คือ Melbourne ใช่มั้ยครับ อันนั้นก็คือขนาดของ urban area ครับ
เพราะตัวเขตเมืองจริงๆ ของออสจะเล็กมาก (ประมาณไม่ถึง 50 ตร.กม. คล้ายไทย)
ถ้าวัดจากประชากรในเขตเมือง 10 อันดับแรกนี่แทบไม่รู้จักชื่อเลยซักเมือง 555
------------------------
อีกตัวอย่างนึงคือญี่ปุ่น เราคุ้นเคยกันว่าเมืองอันดับ 1 คือโตเกียว อันดับ 2 คือโอซาก้า
ถ้าวัดจากจำนวนประชากรในเขตเมืองจริงๆ โอซาก้าจะเป็นเมืองอันดับ 3 ครับ อันดับ 2 คือโยโกฮาม่า แต่ด้วยความที่มันอยู่ใกล้โตเกียว จึงถูกนับรวมเป็นปริมณฑลของโตเกียวไป