พ.ศ. 1100-1600 ขอมมีอำนาจครอบครองบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา ได้มีการตั้งเมืองพระประแดง (เก่า) ที่บริเวณเขตพระโขนง หรือเขตราชบูรณะ กรุงเทพฯ ซึ่งขณะนั้นยังเป็นพื้นที่ปากแม่น้ำ ซึ่งเป็นชุมชนขนาดเล็ก

พ.ศ. 1893 เมื่อพระเจ้าอู่ทองทรงสร้างนครใหม่สถาปนา “กรุงศรีอยุธยา” ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งเมืองหน้าด่าน 4 แห่ง คือ ทิศเหนือ-เมืองลพบุรี ทิศตะวันออก-เมืองนครนายก ทิศตะวันตก-เมืองสุพรรณบุรี และทิศใต้-เมืองพระประแดง

พ.ศ. 2019 เกิดสงครามช้างเผือก ทัพพม่าสามารถยกเข้ามาถึงชานพระนคร สมเด็จพระเจ้าจักรพรรดิเห็นว่า เมืองสุพรรณบุรีแม้จะเป็นเมืองหน้าด่านมีป้อมค่ายหอรบก็ยังรับศึกไม่อยู่ ซ้ำยังเป็นที่ให้พม่าใช้พักไพร่พลและจัดเตรียมเสบียง จึงโปรดฯ ให้รื้อป้อมค่ายและกำแพงเมืองที่เมืองลพบุรี และเมืองนครนายกลง คงเหลือแต่ที่เมืองพระประแดงเท่านั้น

พ.ศ. 2041 สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 รับสั่งให้มีการขุดลอก “คลองสำโรง” (อยู่ในพื้นที่อำเภอพระประแดง และอำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ) ที่ตื้นเขินจนเรือใหญ่เดินทางไม่สะดวก

พ.ศ. 2310 เมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 เมืองสมุทรปราการกลายเป็นเมืองร้าง เนื่องจากทัพพม่าได้บุกเข้าเมืองสมุทรปราการแล้วปล้นสะดมทรัพย์สินกวาดต้อนผู้คนไป

พ.ศ. 2363 รัชกาลที่ 2 โปรดเกล้าฯ ให้กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ และเจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ บุนนาค) คุมกำลังคนมาบูรณะเมืองสมุทรปราการขึ้นใหม่ และสร้างป้อมปราการขึ้นสองฝั่งแม่น้ำให้เป็นเมืองหน้าด่านปากน้ำเจ้าพระยา โดยย้ายเมืองจากเดิมที่บางปลากดมาตั้งที่ตำบลบางเมือง อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ (ตำบลปากน้ำ ปัจจุบัน) ใช้เวลา 3 ปี จึงแล้วเสร็จใน พ.ศ. 2365

พ.ศ. 2485 ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 (พ.ศ. 2482-2488) มีการยุบจังหวัดสมุทรปราการไปรวมกับจังหวัดพระนคร

พ.ศ. 2489 มีพระราชบัญญัติจัดตั้ง “สมุทรปราการ” ขึ้นเป็นจังหวัดใหม่อีกครั้ง