ผมมีที่นาอยู่ จ.ขอนแก่นก็ค้อนข้างจะชลนบทพอสมควร แต่ก็เงียบสงบดี อยู่8ไร่ ของพ่อตาแม่ยายอยู่ติดกันอีก5ไร่ ที่ของพ่อตามีสระน้ำขนาด กว้าง10x30ยาวxลึก5เมตรอยู่2สระ และผมได้เจาะบ่อยาดาลแล้วลึก80ม. น้ำใช้โซล่าเซลล์ ดูดน้ำ แต่มันก็จะไหลๆหยุดๆตามแสงแดด คือถ้าแดดไม่แรงจริงก็หยุดไหลละ ความแรงในการไหลก็ประมาณก๊อกน้ำในบ้านแบบเปิดแรงสุดเลย ตอนนี้ติดโซล่ามา4เดือนแล้วแต่ร้ำในสระยังมีแค่สระเดียว ลึกแค่ 1.5เมตร ส่วนอีกสระที่พึ่งขุดมาแล้ว 8เดือนไม่มีน้ำเลย ถ้าผมอยากมีน้ำไว้เลี้ยงกุ้งฝอยกับหอยขม ตลอดปี คือ ยังไม่ได้เลี้ยงนะ แต่อยากใช้พื้นที่สัก1ไร่เพื่อเลี้ยงกุ้ง พอมีวิธีไหนบ้างที่จะมีน้ำไว้ใช้ครับ

ลองปรึกษากรมที่ดิน หรือกรมชลประทานครับ ว่าความลึกของชั้นดินเหนี่ยวของพื้นที่นั้นอยู่ลึกกี่เมตร ส่วนมากจากจะประมาณ 6-8 เมตร ลองหาวิธีขุดให้ลึกเพิ่มลงไป จะทำให้มีน้ำใต้ดินซึมผ่านขึ้นมาได้ แล้วขุดคูไส้ไก่รอบๆ พื้นที่เพื่อให้เวลาฤดูฝน หรือฝนตก น้ำที่ตกอยู่ทั้วพื้นที่ไหลไปรวมสะสมไว้ในสระ ครับ บ้านน้องผมอยู่สุพรรณ มันขุดลึก 6เมตร ไล่ระดับเป็นขั้นบันได้ลงไป ทำให้มีน้ำใต้ดินดันช่วย น้ำข้างบนในหน้าเเล้งยัฃยุบไม่ถึงครึ่งเลยครับ มีเพียงพอแน่นอนคับ

เห็นหัวมู้ครั้งแรกก็นึกว่าน้ำอีกอย่าง

-ขุดสระของท่านให้บ่อลึกว่านี้(คำนวนเอาคร่าวๆเลยว่าเราต้องการใช้น้่ำเท่าไหร่ในการทำการเกษตร)

-เอาน้ำจากบ่อพ่อตามาก่อนได้ไหไหม๊(ใช้เครื่องสูบเอา)แล้วเราใช้โซลล่าเซลล์ที่ดูดน้ำบาดาลคอยเลี้ยงน้ำในบ่อเอาไว้(ตรงนี้ก็คำนวนได้ว่าวันนึงเราได้น้ำกี่คิว)

-ถ้าจะเลี้ยงกุ้งฝอยกับหอยขม(แนะนำใช้บ่อซีเมนต์)ก่อนในช่วงทดลองเลี้ยง

ผมว่ามันลำบากอยู่นะ เรียกได้ว่าอาจต้องขุดกันขนาดใหญ่เลยล่ะ แล้วดินตรงนั้นมันอุ้มน้ำดีแค่ไหน ปกติทางอีสานดินส่วนใหญ่มันไม่อุ้มน้ำเท่าไหร่ หน้าน้ำสัก 2-3 เดือนน้ำก็ไม่มีแล้ว แต่สระที่บ้านน้ำมีตลอดนะ(บ้านอยู่ขอนแก่นเหมือนกัน) สระที่บ้านไม่กว้างเท่าไร่ประมาณ 20*30 เมตร แต่ลึก 4 เมตร น้ำแห้งมากสุดคือเหลือครึ่งสระ สระของพ่อตาน้ำยังเหลือใช้ทั้งปีไหมครับ ถ้ามีตลอดแสดงว่าความลึกน่าจะได้แล้ว

ส่วนการเลี้ยงกุ้งฝอย ลองศึกษาการเลี้ยงแบบในท่อซีเมนต์ดูครับ เห็นหลายๆที่ก็ทำแบบนั้นนะ จัดการง่ายกว่า

ง่ายที่สุดก็ต้องดูว่าคนแถวนั้นที่เก็บน้ำได้ทั้งปีเขาทำยังไง

ส่วนบ่อน้ำโซล่าเซลมันเปลี่ยนไปใช้เครื่องสูบน้ำได้มั้ย ถ้าได้
ช่วงแรกๆอาจจะต้องใช้เครื่องช่วยให้มีน้ำตั้งต้นในบ่อไว้ก่อน

ถ้ามีปัญหาเรื่องการกักเก็บน้ำจริงๆ อาจจะต้องเปลี่ยนแนวไปเลี้ยงในบ่อ
เช่น บ่อซีเมนต์ หรือทำอ่างซีเมนต์แทน แล้วค่อยทยอยเอาลงบ่อดิน
ตอนฝนมา

บ่อที่ขุดนี่คือจะเอามาเลี้ยงกุ้งฝอยหรือเอามาเก็บน้ำเฉยๆเหรอครับ อ่านแล้วยังงงๆว่ากุ้งฝอยนี่ไม่น่าเลี้ยงที่บ่อลึก 5 เมตรได้(อันนี้ไม่มีความรู้นะ คิดเอาเองครับ)

ถ้าท่านเปลี่ยนปั๊มแล้วเพิ่มกำลังไฟเอาจะพอไหวมั้ย น้ำบาดาลมัน feed เข้าปั๊มทันมั้ยครับ

โดยปกติ solar cell จะได้พลังงานเต็มที่ประมาณ 4.5 ชม. ต่อวัน อยากให้ลองดูว่าปั๊มน้ำมันได้นาทีละกี่ลิตร ชั่วโมงนึงได้กี่คิว จะได้พอคาดการณ์ได้ว่าต้องใช้เวลาอีกนานเท่าไหร่กว่าน้ำจะเต็มบ่อครับ

เอาไว้เก็บน้ำ ถ้าน้ำมีก็จะปล่อยปลา เลี้ยงกุ้งผมมีที่ใกล้ๆบ่อน้ำ คือถ้ามีน้ำก็จะค่อยๆสูบเอามาใช้เลี้ยงกุ้ง แต่ตอนนี้น้ำไม่มี ส่วนน้ำมันผม ไม่รู้นะว่าระบบที่เขาวางไว้มันเป็นยังไงใช้น้ำมันได้ไหม ถึงใช้ได้ผมก็ไม่ทราบว่า มันคุ้มค่าน้ำมันที่จะสูปขึ้นมาไหมอีกเลยทำไรไม่ถูกเลยครับ ตอนนี้ ว่าจะคอยดูฝนนี่แหละ ที่กำลังจะเข้าหน้าฝน แต่ ภาคอีสาน หวังไรกับฝนไม่ได้เลย ไม่เหมือนภาคกลาง ตกได้ตกดี

บ่อ ซีเมนต์ มันลงทุนสูงผมยังไม่อยากทำ ไม่อยากเอาเงินไปลงทุนเพราะกุ้งผมก็ยังไม่เคยเลี้ยงมาก่อน แค่ว่าจะลองเลี้ยงดูก่อน ตอนนี้ศึกษาข้อมูลวิธีเลี้ยงมาหมดแล้ว เหลือแค่ลงมือทำ แต่ก็ติดปัญหาตรงน้ำนี่แหละครับ เลยยังทำไรไม่ได้ ส่วนพื้นที่ใกล้เคียงเขาก็ ขุดบาดาลนี่แหละ แต่เห็นว่าเขาขุดมานานแล้ว ซึ่งถ้าฝนปีนี้ไม่ได้น้ำตามเป้าก็คงต้องพักโครงการ รอน้ำไปอีกสัก ปีหน้าอีกที

จากที่เห็นมา น้ำค่อนข้างน้อย ช่วงหน้าแล้งนี่เหลือน้ำแค่ 1ใน4 ของสระ แต่ตอนนั้นผมยังไม่ได้ขุดน้ำบาดาล ตอนนี้น้ำพอมีแล้วแต่ยังถือว่าน้อยอยู่ครับ ทำไรไม่ได้เลย คงต้องรอดูฝนปีนี้ก่อน

ถ้าเริ่มๆ เอาบ่อแบบนี้ก็พอมั้งท่าน ละถ้ามาสายเกษตรยังไงบ่อแบบนี้
ต้องมีติดไว้อยู่แล้ว เพราะใช้ประโยชน์ได้หลากหลายมาก

ผมว่ามันไม่เหมาะกับเลี้ยงกุ้งฝอยครับ มันต้องคอยเปลี่ยนน้ำ บ่อยๆ คนดูแลมีแค่พ่อตาแม่ยาย ผมไม่ได้เลี้ยงเองเพราะผมอยู่ ปทุม ที่คิดจะเลี้ยงกุ้งฝอยกับ หอยขม บ่อดิน เพราะมันเลี้ยงง่ายดูแลไม่ยาก เพราะ 2ตายาย ก็มีหน้าที่เลี้ยงวัว อยู่แล้ว ไหนแกจะทำนาอีก ปลูกผักเลี้ยง ไก่เป็ดอีก ผมก็เลยเลือกทดลองเลี้ยงกุ้ง เพราะผมมองว่าถ้าเลี้ยง สำเร็จรายได้มันน่าจะสร้างรายได้เพิ่มขึ้นมาได้ เผื่อผมจะออกจาก เมือง ไปสานต่อเองได้นี่แหละ

เอาผ้าใบคลุมสระ

น้ำบาดาลใช้เป็นปั้มน้ำมือโยก แล้วต่อสายพานใช้มอเตอร์ช่วยหมุนดีกว่า

ปล นิสวนบ้านผมใช้ปั้มแบบนี้เลย

ปัญหาหลักอยู่ที่ตรงไหนครับ

น้ำไหลช้าหรือบ่อไม่เก็บน้ำ

ถ้าน้ำไหลช้า ต้องดูว่ามันช้าเพราะระบบไฟหรือช้าเพราะน้ำมันไม่มีให้ดูด

-ระบบไฟ ดูสเปกปั้มเพิ่มเติมก่อนว่ารับได้แค่ไหน เพิ่มแผงได้มั้ย หรือต้องเปลี่ยนปั้ม (น่าจะซับเมอร์ส)

- น้ำไม่มีให้ดูด เมื่อก่อนเคยดูดดี ตอนนี้น้ำไม่ค่อยออก ถ้าใช่ เหมือนน้ำบาดาลแถว ๆ นั้นจะเริ่มเติมตามธรรมชาติไม่ทันหรือเปล่า คนใช้เยอะ ขุดเยอะ หรือถ้ามันไม่ ok มาตั้งแต่แรก อาจจะต้องขุดลงไปให้ลึกกว่านี้
ลองถามชาวบ้านแถวนั้นว่าเค้ามีปัญหาเหมือนเรามั้ย

- บ่อไม่เก็บน้ำ เอาขี้วัวยาพื้นบ่อ (ทา) รวมทั้งขอบบ่อด้วย แล้วเอาฟางคลุม ทิ้งไว้ซักเดือนนึงก็ได้ เอาน้ำค่อยรอให้พอชุ่ม ๆ ทั้งสัปดาห์ (หรือถ้าอากาศแห้งก็บ่อยหน่อย)
แล้วทิ้งไว้ให้เกิดกระบวนการทำงานของจุลินทรีย์ต่าง ๆ มันจะทำให้น้ำไม่รั่วออก หรือออกน้อย (แดดเผาระเหยเร็วกว่า)

- น้ำดี, ปั้มดี แต่ออกไม่เต็ม, ท่อตัน ???


เพิ่มเติม จัดคลองไส้ไก่เอาไว้เป็นระยะ ๆ ครับ
เลื้อยไป เลื้อยมา รอบ ๆ บริเวณแถว ๆ นั้นแหล่ะ
จะช่วยเรื่องความชุ่มชื้น และถ้าวางทิศทางดี ๆ ต้นไม้บางต้น ไม่ต้องรดน้ำด้วย


เท่าที่ประเมินได้นะครับ

ปลูกต้นไม้ รักษาความชื้น ด้วยน่าจะดีครับ