โรงหนังต่างประเทศต้องยืนเคารพเพลงก่อนดูหนังไหมครับ?
ที่มาของการยืนเคารพ 'เพลงสรรเสริญพระบารมี' ในโรงภาพยนตร์
หลายคนอาจจะสงสัย แต่ไม่เคยได้คิดหาคำตอบ หรือไม่มีใครบอกให้ทราบว่า ทำไมพวกเราทุกคนถึงต้องยืนถวายความเคารพให้กับเพลงสรรเสริญพระบารมีก่อนที่ภาพยนตร์จะฉาย และอันที่จริงแล้วในอดีตเพลงสรรเสริญพระบารมีจะขึ้นตอนหนังฉายจบด้วยซ้ำ แต่แล้วทำไมในยุคนี้เพลงสรรเสริญพระบารมีถึงขึ้นก่อนหนังฉาย? GQ Thailand ขอพาคุณไปคลายข้อสงสัย รวมถึงหาคำตอบให้คุณในบทความนี้
ก่อนอื่นขอเท้าความไปถึงอดีต เมื่อสมัยที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ในหลวงรัชกาลที่ 6 ทรงครองราชย์อยู่ ในยุคนั้นซึ่งตรงกับเหตุการณ์สงครามโลกครั้งที่ 1 แน่นอนว่าเทคโนโลยีและการสื่อสารย่อมไม่ได้ดีและรวดเร็วเท่าในทุกวันนี้ สิ่งหนึ่งที่จะช่วยให้การกระจายข่าวสารเป็นไปได้อย่างรวดเร็วมากที่สุดก็คือ ‘ภาพยนตร์’ ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงกว่าวิทยุและโทรทัศน์มาก เพราะระบบเสียงและระบบสัญญาณไม่ได้เสถียรเท่าทุกวันนี้ เมื่อมีข่าวสารจะแจ้งให้ทราบ ก็จะให้คนมาที่โรงภาพยนตร์เพื่อรับชมข่าวสารนั้น ซึ่งในยุคนั้นคนจะเรียกสิ่งนี้ว่า ‘หนังข่าว’
โดยในตอนนั้นการฉายหนังข่าวและภาพยนตร์เพื่อความบันเทิงในประเทศไทย จะมีการฉายบนผืนผ้าใบสีขาว โดยผู้ที่มีสิทธิ์เผยแพร่หรือประกาศข่าวสารใดๆ จะต้องมาจาก ‘หน่วยงานราชการ’ เท่านั้น ซึ่งขึ้นตรงกับพระมหากษัตริย์แต่เพียงผู้เดียว ซึ่งพระองค์เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ในการสื่อสารข่าวสารต่างๆ นั่นจึงเป็นเหตุที่ว่า ทำไมราษฎรในยุคนั้นจึงต้องยืนถวายความเคารพพระมหากษัตริย์ด้วยหลังรับชมหนังข่าวเสร็จ และด้วยเหตุนี้จึงจำเป็นต้องมีพิธีทางราชการประกอบอยู่ด้วยในการมารับชมภาพยนตร์
แต่ถึงกระนั้นในปัจจุบันนี้หลายคนอาจจะคิดสงสัยต่อว่า โรงภาพยนตร์ก็ไม่ได้มีการฉายหนังข่าวเพื่อประกาศข่าวสารแบบแต่ก่อนแล้ว มีแต่ภาพยนตร์เพื่อความบันเทิง ทำไมยังต้องยืนถวายความเคารพเพลงสรรเสริญพระบารมีอีก และทำไมถึงนำขั้นตอนนี้ไปไว้ก่อนภาพยนตร์ฉาย? เหตุผลก็เพราะว่าจากการสังเกตพฤติกรรมการรับชมภาพยนตร์ของคน พบว่าส่วนใหญ่เลือกที่จะไม่รอให้ End Credit ภาพยนตร์จบก่อนแล้วค่อยเดินออกจากโรงหนัง ซึ่งจะทำให้ไม่มีคนยืนเคารพเพลงสรรเสริญพระบารมี นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ได้ย้ายขั้นตอนนี้ไปไว้ก่อนที่ทุกคนจะได้เริ่มรับชมภาพยนตร์นั่นเอง
ซึ่งการยืนขึ้นเพื่อเคารพเพลงสรรเสริญพระบารมีนั้นเป็นธรรมเนียมที่ต้องปฏิบัติอยู่แล้ว เพราะในระเบียบส่วนราชการในสำนักพระราชวังกำหนดให้วาระและโอกาสในการบรรเลงเพลงสรรเสริญพระบารมี กำหนดไว้ในส่วนหมายเหตุเพิ่มเติมนอกเหนือจาก 8 ข้อหลักไว้ว่า นอกจากมหรสพ การเสด็จพระราชดำเนิน และพระราชพิธีต่างๆ แล้ว ในการแข่งกีฬา การฉายภาพยนตร์ หรือการแสดงดนตรี ต้องมีการบรรเลงเพลงสรรเสริญพระบารมีก่อนทำการแสดงเสมอๆ หรือแม้แต่ในอดีต หากใครที่ดูทีวีจนดึกดื่นเที่ยงคืน ก็คงจะเคยได้เห็นตอนที่รายการโทรทัศน์ยุติการฉายประจำวัน ก็จะใช้เพลงนี้ขึ้นเพื่อยุติการแพร่ภาพ รวมไปถึงการกระจายเสียงทางวิทยุด้วย เมื่อเข้าสู่วันใหม่ของสถานีวิทยุโทรทัศน์ในประเทศไทย
https://www.gqthailand.com/culture/article/standing-for-blessing-king-in-movie-theatre
ก่อนช่วงโควิดที่เข้าโรงหนังก็สงสัยมาตลอดว่าเพลงสรรเสริญมีที่มายังไง แล้วโรงหนังต่างประเทศเค้ามีเปิดแบบที่ไทยบ้างไหม หรือว่าไทยแลนด์โอนลี่เลยครับ?