ศาลอาญาระหว่างประเทศ พูดแบบเข้าใจง่ายๆเหมือนเป็นศาลเสริมของศาลโลกอีกทีครับ

บริบทของการพิจารณาคดีจะไม่เหมือนกัน ลักษณะการพิจารณาคดีของศาลอาญาระหว่างประเทศจะพิจารณาโดยตัดสินที่ตัวบุคคลเป็นหลัก ในคณะที่ศาลโลกนั้นจะพิจารณาความผิดที่ตัวรัฐ

ส่วนกรณีที่ท่านถาม ผมไม่แน่ใจว่าท่านหมายความว่าทำไมประเทศไทยเราไม่ยอมให้สัตยาบันใช่มั้ย? คือตัวธรรมนูญกรุงโรมฯ เองก็อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่าไม่ละเว้นความผิดของประมุข พูดง่ายๆคือถ้าคดีขึ้นสู่ศาล ประมุขรัฐก็ต้องโดนคดีด้วย

ทีนี้ประเทศที่มีกษัตริย์เป็นประมุข แล้วให้สัตยาบันกับธรรมนูญกรุงโรมฯ นี้มีมั้ย คำตอบคือ "มี" ครับ เช่น ประเทศอังกฤษ ญุี่ปุ่น สเปน หรืออย่างประเทศกัมพูชาเพื่อนบ้านเราก็ให้สัตยาบัน (แต่ประเทศมาเลเซียยังไม่ให้สัตยาบันนะ)

รัฐธรรมนูญไทยเองก็กำหนดว่าให้กษัตริย์เป็นประมุขของรัฐ แม้โดย "หลักทฤษฎี" จะบอกว่าอยู่เหนือการเมือง แต่ด้วยตัวรัฐธรรมนูญเขียนไว้แบบนั้น ซึ่งมันดันไปสอดรับกับธรรมนูญกรุงโรมฯ กำหนดไว้ มันเลยไม่มีใครกล้าฟันธงว่าถ้าเกิดมีประเด็นขึ้นสู่ศาลจริงแล้วจะรอด

โดยในทางปฏิบัติเนี่ย อ้างอิงจากที่เคยฟังบรรยายอาจารย์ปิยบุตร(นานมากแล้ว) แกให้ความเห็นไว้คร่าวๆประมาณว่ามันไม่น่าเป็นไปได้ถ้าหากคดีขึ้นสู่ศาลแล้วกษัตริย์ในฐานะประมุขตามรัฐธรรมนูญจะโดนคดีไปด้วย เพราะอย่างที่บอกว่าตามทฤษฎีกษัตริย์อยู่เหนือการเมือง เมื่ออยู่เหนือการเมืองก็ต้องมีผู้รับราชโองการแทน เพราะฉะนั้นคนที่จะโดนคดีจริงๆคือ"ผู้รับราชโองการ" ไม่ใช่กษัตริย์

แต่ก็มีอีกฝั่งคัดค้านว่าไม่เห็นด้วย เพราะการให้สัตยาบันเท่ากับรับรองเขตอำนาจของศาลระหว่างประเทศ เป็นการลดความคุ้มกันในการละเมิดต่อกษัตริย์ ฯลฯ

นอกจากนี้การให้สัตยาบันก็ทำให้ไทยมีพันธะที่จะต้องแก้ไขกฎหมายตามตัวธรรมนูญกรุงโรมเพื่อให้สอดคล้องกันด้วย สุดท้ายแล้วไทยเราก็ยังไม่ให้สัตยาบัน อย่าลืมนะครับ ถ้าในทางปฏิบัติผู้ที่ต้องรับผิดในทางคดีตามความเห็นของอาจารย์ปิยบุตรว่ามาเป็นแบบนั้นจริง คนที่ต้องรับผิดคือผู้รับราชโองการ ท่านก็ลองพิจารณาดูครับว่าเพราะอะไรไทยเรายังไม่ให้สัตยาบัน ส่วนตัวผมว่าปัจจัยมีหลายด้านมาก