สรุปคร่าว ๆ จาก clubhouse ห้อง “ริมน้ำ – อาจารย์ X นักเรียนแพทย์ : Role Model or Fear Model”

• เป็นเวทีที่นักศึกษาแพทย์และอาจารย์จากมหาลัยแพทย์ริมน้ำมาพูดคุยเกี่ยวกับปัญหาที่เกิดขึ้น

• ปัญหาคร่าว ๆ ที่ list มาประกอบด้วย การถูกคุกคามทางเพศ และ วัฒนธรรมกินหัวของอาจารย์ที่มีต่อนักศึกษาแพทย์ (นศพ.)

• การถูกคุกคามทางเพศจากเพื่อนนักศึกษาและอาจารย์ ในประเด็นนี้นักศึกษาออกมาเล่าเรื่องที่ตนเองเคยถูกคุกคามทางเพศจากเพื่อนและร้องเรียนไปยังคณะแต่คณะเองนิ่งเฉย หรือไม่ได้ติดตามอย่างจริงจัง ซ้ำยังบอกว่า “อยากให้ให้อภัยกัน”

• “วัฒนธรรมกินหัว” จากรุ่นพี่และอาจารย์ วัฒนธรรมกินหัวหมายถึง วัฒนธรรมอำนาจนิยมในโรงเรียนแพทย์

• เช่น อาจารย์และรุ่นพี่มีอำนาจเหนือนักเรียนคนอื่นๆ “น้องต้องฟังพี่เสมอ” หมอคนหนึ่งแชร์ว่าตอนตนเองเรียนแพทย์ประจำบ้าน มีวันนึงที่ตอบคำถามที่หัวหน้านักเรียนแพทย์ประจำบ้านตอบไม่ได้ อ.เลยบอกว่า “ทำแบบนี้ไม่ดีกับเธอนะ ทีหลังตอบได้ก็อย่าตอบ เดี๋ยวพี่เขาเสียหน้า”

• วิธีการเรียนการสอนที่มีวัฒนธรรมความรุนแรง ผ่านการใช้คำพูดและการปฏิบัติที่มีทั้งการทารุณกรรมทางจิตใจเช่น เรียกนศพ.คนหนึ่งว่า “ไอ้อ้วน ไอ้หมูตอนมึงอ่านรายงานแบบนี้ได้ยังไงวะ” จนทำให้นักศึกษาคนนั้นกลัวทุกครั้งเวลาเดินผ่าน ward ที่ไปเทรนมาและไม่อยากตื่นไปเรียนเลย

• มีการละเลยทอดทิ้ง เช่นการคัดเลือกการเข้าเรียนต่อที่มีอคติ มีคนนึงยกประเด็นว่าเพื่อนตนเองถูกปฏิเสธการศึกษาต่อแพทย์ประจำบ้านเนื่องจาก “แสดงออกทัศนคติทางการเมืองใน twitter” และอ.คนดังกล่าวตามไป lobby โรงเรียนแพทย์อื่นไม่ให้รับหมอคนนี้เข้าเรียนต่อด้วย ซึ่งเขาเห็นว่าไม่มีใครควรเลือกถูกปฏิบัติด้วยเหตุแห่งความคิดเชื่อทางการเมืองที่ต่างออกไป

• อ.หลายท่านที่อยู่ก็ได้มีโอกาสชี้แจงนโยบายต่าง ๆ อ.บอกว่าคณะกำลังดำเนินการนู่นนี่ อ.มักบอกว่า “เด๋วเก็บประเด็นไปและดำเนินการต่อ” “คณะได้ดำเนินการหลายอย่างมากกว่าในอดีตแล้ว” แต่นักศึกษามีประเด็นอยู่ที่ว่า “คณะมักบอกว่าเราเดินมาไกลกว่าในอดีตแต่ไม่ได้ดูเลยว่าคนอื่นเขาเดินไปถึงไหน แล้วไม่ได้คิดว่าเราควรจะไปกว่านี้ยังไงดี” มีประโยคหนึ่งที่จึ๊กนะคือ “ดูเหมือนอาจารย์จะทำอะไรมาเยอะมากนะคะกับปัญหาพวกนี้ แต่ปัญหากลับเหมือนเดิม งั้นมันควรเปลี่ยนวิธีการมั้ยคะ”

• ในนั้นมีวัฒนธรรมการกดขี่และวงล้อความรุนแรงที่วนลูป เช่นการยอมรับและสร้างความชอบธรรมให้กับความรุนแรงผ่านวาทกรรม “No pain no gain” “พี่ ๆ และอาจารย์ยังผ่านมาได้เลย ทำไมเรื่องแค่นี้รุ่นน้องยังผ่านไม่ได้” ทำให้ผู้ถูกกระทำหลายคนเติบโตมาเป็นผู้กระทำรุ่นน้องอีกครั้ง

• ประเด็นนี้หลายคนออกมาแย้งด้วยชุดความคิดใหม่ที่ว่า “No pain ก็ Gain ได้จ้า” พร้อมเสนอทางเลือกว่าเราสามารถเรียนรู้อย่างมีความสุขได้ เพราะตัววิชาหรือบรรยากาศอื่นในการเรียนก็เครียดพออยู่แล้ว ดังนั้นอาจารย์และระบบการสนับสนุนควรช่วยเหลือให้นศพ. มีสภาพแวดล้อมการเรียนที่ encourage เขาให้ได้เรียนอย่างมีความสุขและสร้างแรงบันดาลใจในการเรียน

• ปัญหาพวกนี้คณะรับรู้ เพราะมีอบรมพวกวิธีการสอน การจีดการความโกรธให้อาจารย์ มีการอบรมอาจารย์ใหม่ให้เป็นผู้ช่วยอาจารย์ก่อน แต่นักศึกษาบอกว่า “จากที่สังเกตอ.รุ่นใหม่ๆ ไม่มีปัญหาครับ ส่วนใหญ่ที่ยังกินหัวเด็กคืออาจารย์อาวุโส”

• ผลจากวัฒนธรรมแบบนี้ส่งผลให้นักศึกษาเป็นโรคทางจิตเวชโดยเฉพาะโรคซึมเศร้าที่เกิดจากระบบและวัฒนธรรมการเรียนการสอน หลายคนเลือกจบชีวิต หลายคนต้อง off training หรือต้องออกจากการเป็นนักศึกษาแพทย์ไป

• มีคนนึงขึ้นมาพูดเป็นพี่ของนักศึกษาแพทย์ที่ออกจากการเรียนไปเพราะเป็นโรคซึมเศร้า พาไปหาจิตแพทย์ที่ริมน้ำเพราะคิดว่าใช้สิทธินักศึกษาแต่จิตแพทย์กลับปฏิเสธว่าสาเหตุของโรคไม่ได้เกิดจากวัฒนธรรมและระบบการเรียน ทำให้ไม่เกิด peer-support และที่สุดน้องก็ไม่ไหว เลยต้องออก เค้าเน้นย้ำว่า “ระบบการเรียนมันสร้างความบอบช้ำทางจิตใจต่อนักเรียนอย่างมาก”

• moderator ก็ขอแชร์ว่าตนก็เคยเป็นซึมเศร้าเพราะเรียนหมอ เคยถึงขนาดที่จะกระโดดตึกแล้ว และทิ้งท้ายว่า “มัน suffer จริง ๆ ครับกับการเรียนที่นี่”

• มีคนหนึ่งออกมาสะท้อนว่า “จิตเวชควรเป็นที่พึ่งสุดท้ายให้กับนักเรียนแพทย์” แต่ในทางกลับกันกลับพบกรณีที่จิตเวชวินิจฉัยผิดพลาดหรือถูกสงสัยว่าวินิจฉัยผิดพลาดโดยมีเจ้าตัวหรือเพื่อนเจ้าตัวขึ้นมาพูด เคสแรกคือถูกวินิจฉัยผิดและถูกปฏิเสธการรักษาจากโรงเรียนแพทย์นั้น กับกรณีที่สองคือกล่าวว่าเพื่อนถูกวินิจฉัยว่าเป็นจิตเภทจนต้องออกจากการเรียน แต่เพื่อน ๆ รอบตัวมั่นใจว่าเพื่อนตนเองไม่น่าจะเป็น

• สิ่งที่น่าตกใจตอนท้ายคืออ.ท่านหนึ่งบอกว่า 90% ของที่นศพ.แชร์มา อ.ไม่เคยรู้เรื่องมาก่อน แต่ดีที่ได้มาฟังเพราะก่อนจะแก้ปัญหาต้องยอมรับก่อนว่า “มันมีปัญหา”

• เมื่อเกิดเหตุแล้วนักศึกษารายงานไปยังคณะ แต่ไม่ได้ถูกดำเนินการและถูกติดตามอย่างใกล้ชิด ทั้งการสอบ และการร้องเรียนอาจารย์ แต่ประเด็นคือกระบวนการสอบสวนตั่งต่าง ก็ favor อ.ผู้ใหญ่ บางเคสแชร์ว่าตัวเองร้องเรียนนะ แต่กลับถูกมองว่า “เป็นตัวปัญหา” ซะเอง ในที่สุดคนร้องกลับถูกสอบค่าาา ทำให้นศพ.ไม่มั่นใจในระบบการร้องเรียนและตรวจสอบ ในส่วนนี้ในห้องเสนอว่า กระบวนการร้องเรียนและถูกสอบสวนควรดำเนินการโดยบุคคลที่สามที่สามารถประกันความโปร่งใสในการตรวจสอบและความปลอดภัยของผู้ร้องเรียน

• มีท่านหนึ่งออกมาแชร์ช่วงท้ายว่าตอนเรียนริมน้ำเค้าอินมากกับวัฒนธรรม “อาวุโส” แต่เมื่อได้ไปเรียนต่อเมกาชีว้าวมากพร้อมตั้งคำถามกับตัวเอง “ชั้นมาจาก Jurassic park ป่ะแว้”

• นศพ.คนหนึ่งออกมาพูดประเด็นที่ตนเองถูกเรียกไปตักเตือนและถูกตรวจสอบกรณีแสดงความคิดเห็นทางการเมืองและใช้คำหยาบในสื่อออนไลน์ โดยที่เขียนมี bio ว่าเรียนแพทย์ที่ริมน้ำ เธอพูดเรื่อง Tone policing ที่มักถูกเอามาเป็นข้ออ้างในการตำหนินักศึกษามากกว่า focus ที่เนื้อความ เธอบอกว่ามีคนเตือนเธอว่า “ระวังโดนกาดาว และมี black list ที่กองกิจฯ นะ”

• อ.ท่านหนึ่งตอบว่าการตักเตือนเป็นไปด้วยความ “ปรารถนาดี” เพราะคำนึงถึงนักศึกษาและชื่อเสียงของสถาบัน นักศึกษาท่านนั้นเลยถามกลับว่าแล้วกรณีที่ “อ.บางคนใช้ชื่อริมน้ำไปเคลื่อนไหวทางการเมืองเหมือนกันนี่อ.คิดยังไง” อ.เลยตอบอื้อๆ อ้าๆ ไป เลยมีอีกคนขึ้นมาแชร์ว่า “จริงๆ พอเราพูดถึง role model นั้นตอนนี้น้องๆ นศพ.รุ่นใหม่เค้าก็แสดงความคิดเห็นทางการเมืองตามรอยอ. และรุ่นพี่ที่ได้ออกมาเคลื่อนไหวทางการเมืองสมัยนู้นนั่นแหละ”

• ท่านหนึ่งให้ความเห็นว่า “ถ้าจะให้นศพ.มี เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นและเป็นก้าวแรกจากการออกจากวัฒนธรรมความกลัว เราต้องกลับไปทบทวนคำสั่งหนึ่งของคณะที่ส่งผลกระทบกับคนที่ไม่ใช่ “สลิ่ม” ที่ขัดขวาง freedom of speech”

• สุดท้ายโรงเรียนแพทย์ควรเริ่มด้วยการต้องมองคนเท่ากันก่อน ให้มองนศพ.เป็นเพื่อนร่วมงานไม่ใช่เบ้ หรือจุดต่ำสุดของห่วงโซ่อาหาร

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=10221022857495907&id=1076461668

เคยได้ยินข่าวหมอที่เรียนต่อเฉพาะทางฆ่าตัวตาย ไม่แน่ใจว่าที่ไหนเหมือนกันนะ แต่ไม่ใช่แค่ครั้งเดียวแน่ๆที่เกิดขึ้น
ไม่รู้วัฒนธรรมกดขี่พวกนี้มีส่วนรึป่าว

วัฒนธรรมวรรณะ ที่ยกตัวเองว่าสูงส่งกว่าผู้อื่น

หมอก็คืออาชีพหนึ่ง
ทำงาน ได้เงิน(จำนวนมาก)

และบางคนก็เอามาทวงบุญคุณ

เป็นทั้งสายสุขภาพอะ

อำนาจนิยม

กดขี่ กินหัว ต่อกันเป็นทอดๆ

ทั้ง แพทย์ ทันตะ พยาบาล เทคนิกการแพทย์ ฯลฯ

ทั้งตอนเรียนและทำงาน suffer สุดๆ

แต่กับ แพทย์นี่หนักหน่อย แบ่งชั้น วรรณะ กันเรียบร้อย

สตาฟ เด้น เอกเทิน อินเทิน

มีห้อง ริมสระ มั๊ยครับ

จบที่นี่มา ไม่เจอกับตัวนะ คงโชคดีด้วยแหละที่ไม่เจออะไรแย่ๆ

ปล. ผมยังย้อมผมสีน้ำตาลไปเรียนอยู่เลย

ที่ริมน้ำนี่มี นศพ มี แพทย์ประจำบ้าน ดิ่งตึกเกือบทุกปีอ่ะ

แต่ปิดข่าวเก่งมาก

ริมน้ำนี่ตรงข้ามท่าพระจันทร์ปะคับ

โห ตอนแรกงงตั้งนาน ริมน้ำคืออะไร

ของผมสัตวแพทย์เมื่อก่อนจารย์แกก็ดุๆหน่อยแหละ เดี๋ยวนี้ซอฟท์ลงเยอะ ซึ่งก็เป็นผลดีกับสมองและสุขภาพอาจารย์เองนะผมว่า หมอนี่หนักกว่าอีก จะมาโชว์พาวเวอร์กันทำไมไม่รู้