ทุกวันนี้ ถ้าให้เรานึกถึงผู้นำของพม่า
สิ่งที่เข้ามาในหัว น่าจะเป็น ทหาร และ นางออง ซาน ซูจี
แต่ถ้าเรายังพอจำบทเรียนสมัยที่เราเรียน
พม่า เคยปกครองโดยกษัตริย์มาก่อน
แล้วกษัตริย์พม่าหายไปไหน?

ราชวงศ์สุดท้ายของพม่า คือราชวงศ์คองบอง มีกษัตริย์ทั้งหมด 11 พระองค์ เมืองหลวง 5 เมือง สถาปนาขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2295 หรือ 265 ปีที่แล้ว ก่อนจะล่มสลายลงในปี พ.ศ. 2428 รวมเป็นเวลาทั้งสิ้น 133 ปี

มีปฐมกษัตริย์คือ พระเจ้าอลองพญา ตอนนั้นเมืองหลวงของพม่าอยู่ที่เมืองอังวะ ซึ่งอยู่ตอนบนของประเทศ

ภายในระยะเวลา 133 ปีของราชวงศ์คองบอง มีสงครามเกิดขึ้นมากมาย ตั้งแต่การขับไล่ชาวมอญ สงครามกับไทย สงครามกับจีน และสงครามที่ถือว่าเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของประวัติศาสตร์การปกครองของพม่า คือ สงครามกับอังกฤษ (Anglo-Burmese Wars)

สงครามกับอังกฤษครั้งที่ 1 เริ่มขึ้นในปี พ.ศ. 2367 จากการที่พม่าขยายอาณาจักรแล้วไปยึดแคว้นมณีปุระ และอัสสัม ในอินเดียของจักรวรรดิ์อังกฤษในยุคล่าอาณานิคม จบลง 2 ปีให้หลัง โดยมีอังกฤษเป็นผู้ชนะสงคราม ทำให้พม่าต้องเซ็นสนธิสัญญายันดาโบ (Treaty of Yandabo) คืนอาณาเขตที่พม่ายึดมา พร้อมกับเมืองตะนาวศรี

สงครามกับอังกฤษครั้งที่ 2 เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2395 ที่อังกฤษส่ง George Lambert มาคุยกับพม่าเกี่ยวกับปัญหาเล็กน้อยต่างๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับสนธิสัญญา ซึ่งพม่าเองก็ยอมปลดเจ้าเมือง (Governor) ที่ทางอังกฤษมองว่าเป็นปัญหาที่อาจนำมาซึ่งสงคราม (casus belli)

แต่จากการยั่วยุของ George Lambert ทำให้การสู้รบก็เกิดขึ้นอยู่ดี และชัยชนะก็ตกเป็นของอังกฤษอีกครั้ง โดยยึดเมาะตะมะ ย่างกุ้ง พะสิม แปร พะโค (หงสาวดี) เรียกได้ว่ายึดเมืองพม่าตอนล่างได้ทั้งหมด ต่อมาจึงเกิดแย่งชิงราชสำนัก มีการเปลี่ยนกษัตริย์เป็นพระเจ้ามินดง และย้ายเมืองหลวงไปเมือง มัณฑะเลย์ ที่อยู่ใกล้กับเมืองอังวะ

พระเจ้ามินดงเป็นพระบิดาของพระเจ้าธีบอ กษัตริย์องค์สุดท้ายของพม่า

ก่อนจะเข้าสงครามครั้งที่ 3 การขึ้นครองราชย์ของพระเจ้าธีบอนั้น เรียกได้ว่า นองเลือด เพราะช่วงสิ้นรัชสมัยพระเจ้ามินดง หนึ่งในพระมเหสี ชื่อ พระนางชินพยูมาชิน (อเลนันดอ) ที่จัดแจงให้พระนางศุภยาลัต พระธิดาองค์ที่ 2 ของตน อภิเษกสมรสกับพระเจ้าธีบอ (ซึ่งเป็นพี่น้องคนละแม่) และ สั่งสังหารหมู่พระราชวงศ์ที่มีโอกาสขึ้นครองราชย์พร้อมบริวารรวมกันกว่า 500 คน

สงครามกับอังกฤษครั้งที่ 3 เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2428 จาก ทางพม่ามองว่าอังกฤษเอาเปรียบในเรื่องการค้า และตัดไม้เกินกว่าที่ได้รับสัมปทาน จึงสั่งปรับบริษัทอังกฤษ ตอนนั้นพม่าคิดว่ามีฝรั่งเศสหนุนหลัง (แต่ต่อมาฝรั่งเศสก็ไม่ได้เข้ามาช่วย) ขณะที่อังกฤษเองก็กลัวพม่าจะไปเข้าร่วมกับทางฝรั่งเศส สงครามก็เกิดขึ้น

อังกฤษชนะสงครามอีกครั้ง และครั้งนี้ยึดดินแดนของพม่าได้ทั้งหมด บังคับพระเจ้าธีบอให้สละราชสมบัติ และเนรเทศพระเจ้าธีบอและครอบครัวไปอยู่เมืองรัตนคีรีที่อินเดีย ยุบพม่าเป็นบริติชราช มณฑลหนึ่งของอินเดีย และถือเป็นการล่มสลายของการปกครองระบอบกษัตริย์ที่มีประวัติยาวนานนับ 1,000 ปี

สำหรับกษัตริย์องค์สุดท้ายนั้น ถูกเนรเทศให้อยู่อินเดียเป็นเวลา 31 ปี ก่อนจะสิ้นพระชนม์ มีพระโอรส 2 พระองค์ (สิ้นพระชนม์ไปก่อน) และพระธิดา 4 พระองค์ ได้แก่ เจ้าหญิงเมียะพยาจี, เจ้าหญิงเมียะพยาลัต, เจ้าหญิงเมียะพยา, และเจ้าหญิงเมียะพยากเล

เจ้าหญิงเมียะพยาจี (สิ้นพระชนม์ปี 2490) อภิเษกสมรสกับทหารชาวอินเดีย ศรีมัน โกปาล ภาอุเรา สาวันต์ ศิวเรกร มีพระธิดาที่ไม่สิ้นพระชนม์เร็ว คือ ตูตู สาวันต์ (เสียชีวิตเมื่อปี 2543) ซึ่งสมรสกับช่างซ่อมรถ ไพสุไพ ศังกร ปาวร และเป็นตระกูลของราชวงศ์ที่อาศัยอยู่ในอินเดีย ไม่ได้กลับพม่า

เจ้าหญิงเมียะพยาลัต (สิ้นพระชนม์ปี 2499) ซึ่งได้รับเลือกให้เป็นรัชทายาทหลังราชวงศ์ถูกโค่นล้ม อภิเษกสมรสกับ ขิ่นหม่องลัต เลขาส่วนพระองค์ของพระบิดา

เจ้าหญิงเมียะพยา (สิ้นพระชนม์ปี 2505) อภิเษกสมรสครั้งแรกกับเจ้าชายเนียง ซึ่งเป็นพระราชนัดดาของเจ้าชายกะนองเมงสอ ก่อนจะอภิเษกสมรสกับหม่องเมียะอู

เจ้าหญิงเมียะพยากาเล อภิเษกสมรสกับ อู โก โกเนียง มีพระโอรส 4 พระองค์ พระธิดา 2 พระองค์
ทุกวันนี้ผู้สืบเชื้อสายของราชวงศ์ก็ยังมีชีวิตอยู่ โดยอาศัยอยู่ทั้งในอินเดียและพม่า

https://www.longtunman.com/2642

แฟนซีมาก

มีเรื่องเล่าอีกมุมนึงว่า
อังกฤษได้ขอสัมประทานไปตัดต้นไม้ แต่ว่าตัดมากกว่าที่ขอเกินไปเยอะแล้วพม่าจับได้
อังกฤษไม่พอใจเลยรอจังหวะหาเรื่องยึดพม่า

สงครามกับอังกฤษครั้งที่ 3 เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2428 จาก ทางพม่ามองว่าอังกฤษเอาเปรียบในเรื่องการค้า และตัดไม้เกินกว่าที่ได้รับสัมปทาน จึงสั่งปรับบริษัทอังกฤษ ตอนนั้นพม่าคิดว่ามีฝรั่งเศสหนุนหลัง (แต่ต่อมาฝรั่งเศสก็ไม่ได้เข้ามาช่วย) ขณะที่อังกฤษเองก็กลัวพม่าจะไปเข้าร่วมกับทางฝรั่งเศส สงครามก็เกิดขึ้น

ในบทความที่ผมลงมามีกล่าวถึงอยู่ครับ

รบกวนขยายความคำว่า fancy ด้วยครับ มีส่วนใหนที่แต่งเติม ก็แย้งและเสริมมาได้ครับ

ผมไม่ได้ศึกษาประวัติศาสตร์พม่าจริงจัง รบกวนท่านชี้แนะด้วย รออยู่นะครับ เตรียมอ่านครับ

เคยอ่านวินาทีที่โดนยึดเป็นอาณานิคม ตอนที่พากษัตริย์ไปอินเดียเนี่ย นั่งเรือไม่สมพระเกียรติมาก

หลังจากอังกฤษยึดพม่าได้ ตอนแรกคนพม่านึกว่าจะตั้งกษัตริย์องค์อื่นมาแทน ที่ไหนได้ไม่ตั้ง หลังจากนั้นก็เกิดกบฏมาเนืองๆ กว่าอังกฤษจะปราบได้ก็ใช้เวลาหลายปี

เคยคุยกับไกด์พม่าตอนไปชเวดากอง เขาก็พูดเรื่องเรื่องการเป็นอาณานิคมน้ำเสียงเจ็บปวด เวลาพาเที่ยวเขาก็เล่าว่า ไอ้นั่นอังกฤษก็เอาไป ไอ้นี่อังกฤษก็เอาไป บางอันได้คืนบ้าง บางอันก็ไม่ได้คืน

พวกยุโรป ตอนนั้นทำตัวโคตรน่าเกลียด เป็นนักล่าอนานิคมโดยแท้จริง

เสียดายประวัติศาตร์ ที่บรรพบุรุษ สร้างไว้ ทั้งศิลปะ วัฒนะธรรม

ประเทศไทยยังโชคดี ที่รักษาตัวเองไว้ได้จนถึงปัจจุบัน

ไม่คิดแต่งตั้งขึ้นมาใหม่รึ

เคยอ่านเต็มๆแล้ว ไม่รู้สึกสงสารพวกอีลิทพม่าซักนิด โง่ติดกะลามั่นหน้าสุดๆ ทั้งขุนนางทั้งเจ้า

แต่ประเทศไทยก็ต้องขอบคุณพม่าจริงๆ ที่ทำให้เห็นเป็นตัวอย่าง ว่าถ้าไม่ปรับตัวแล้วเป็นยังไง

ปล.แต่เรื่องมหาพันธุละนี่ก็ได้อารมณ์ รักชาติดีเหมือนกัน

ปรเทศไทยก็หมดไปเยอะ ตัดแบ่งแผ่นดินแจกเลย เหลือไว้ 50 % ของสมัยรุ่งเรื่องสุด ๆเอง
แต่ก็รอดมาได้ ใครขอมาเราให้หมด ไม่ขัดขืนเน้นต่อร่อง

ลองอ่าน the king in exile ดูครับ
จะเห็นภาพชัดขึ้นมาก ว่าเป็นมายังไง เกิดอะไรขึ้นบ้าง พระเจ้าธีบอและพระราชวงศ์ตอนนั้นก็กากและอ่อนแอเองจริงๆ

ราชวงศ์พม่าล่มสลายลง ความผิดพระนางซินพยูชินเมดอเปนส่วนใหญ่ บ้าอำนาจ แทรกแซงการปกครอง

เปรี่ยวไม่ดูศักยภาพ แต่งตั้งคนไม่มีความสามารถเปนแม่ทัพใหญ่ ยุคนั้นพม่าพยายามที่จะปฏิรูปประเทศให้ทันสมัย

และพยายามหลีกเลี่ยงสงครามเเล้วคับ ติดพระนางซินพยูชินเมดอและพวกขุนนางหัวเก่า คล้ายๆกับเคสซูสีไทเฮา

เลยคับ

ปล.อ่านจากพงศวาดารพม่าหลายปีเเล้วคับ จำได้คร่าวๆประมาณนี้

ล่มเพราะไม่รู้เขาไม่รู้เราครับ
ไม่รู้เรา คือ ไม่รู้ตัวว่าตัวเองอ่อนแอกว่าอังกฤษ ทำให้เปรี้ยวไปรบกับอังกฤษโดยตรง ทั้งที่เทคโนโลยีของตัวเองด้อยกว่ามาก
ไม่รู้เขา คือ ไม่รู้ว่าอังกฤษยุคนั้นแข็งแกร่งขนาดไหน ไม่รู้ตัวว่าอังกฤษหวั่นเกรงใครบ้าง ทำให้เดินเกมผิดโดยตลอด ตัวอย่างง่ายๆ ก็เช่น การคาดหวังว่าฝรั่งเศสจะมาเป็นแบ็คให้ แล้วอังกฤษจะกลัว ความจริงคืออังกฤษเกรงๆ ฝรั่งเศสก็จริง แต่สองฝ่ายนี้จ้องอินโดจีนกันตาเป็นมัน ถ้าเอาฝ่ายหนึ่งมาคานอีกฝ่าย จะทำให้อีกฝ่ายกลัวว่าจะเสียอิทธิพลไป ก็จะรีบเปิดศึกทันที
เคสนี้ถือว่าฝั่งสยามฉลาดกว่ามากครับ คือ ร.5 ท่านไปหาข้อมูล insight มาจนรู้ว่ายุโรปคานกันมากกว่าแค่อังกฤษ ฝรั่งเศส การไปดึงมหาอำนาจที่ไม่มีอาณานิคมแถวๆ นี้จะเสี่ยงน้อยกว่ามาก (สามารถคานได้โดยไม่ต้องเสี่ยงโดนยึด อังกฤษ ฝรั่งเศส ก็ไม่กล้าเล่นเต็มที่ แค่แซะๆ เอาผลประโยชน์ไปเท่าที่พอใจพอ จะได้ไม่ต้องไปขัดกับมหาอำนาจอื่น อันนี้ต่างกับพม่าตรงที่เอาฝรั่งเศสมาคาน ทำให้อังกฤษกลัวว่าจะเสียพม่าให้ฝรั่งเศส เลยรีบยึดก่อน แต่ของเรายังไงก็ไม่เสียดินแดนให้รัสเซียแน่ๆ ก็รีดเอาเท่าที่ได้พอ)

ถ้าไทยโดนบ้างคงโดนยึดไปเกือบหมด แต่ก่อนพม่าเผลอๆยิ่งใหญ่กว่าเราอีก
เหมือนหัวโจกห้องโดนหัวโจกโรงเรียนแกล้งแหย่ะให้มีเรื่องแล้วหาโอกาสจัดการเลย

...จากที่คุยกับชาวพม่า ทุกวันนี้ชาวพม่ายังรู้สึกขอบคุณฝรั่งเศสที่สนับสนุนยุทโธปกรณ์ต่างๆในสมัยตีอยุธยา
ทำให้พม่ายิ่งใหญ่ในสมัยราชวงศ์คองบอง(ตอนนั้นเค้าแกร่งจริงๆทัพจีนยุคแปดกองธงยังเอาชนะเขาไม่ได้)
...อีกสาเหตุที่ฝรั่งเศสเข้าสนับสนุนพม่าเต็มที่น่าจะเกิดจากตอนไทยกวาดล้างชุมชนฝรั่งเศสสมัยเพทราชาด้วย
...แต่สุดท้ายพม่าก็มาเสียทีเพราะโดนฝรั่งเศสหลอกและขุนนางก็โดนอังกฤษหลอกว่าสนับสนุนเจ้านายคนใหม่
ขึ้นเป็นกษัตริย์สรุปทหารอังกฤษแอบเข้ายึดวังแบบชิวๆ