ในปี พ.ศ. 1974 พระเจ้าธรรมาโศก กษัตริย์เขมร ยกทัพมากวาดต้อนผู้คนชาวไทยตามหัวเมืองชายแดนราชอาณาจักรอยุธยา พระบรมราชาธิราชที่ 2 หรือเจ้าสามพระยา พระมหากษัตริย์องค์ที่ 7 แห่งกรุงศรีอยุธยา ทรงกริ้ว และยกกองทัพไปสั่งสอนเขมรในปี พ.ศ.1975 และตีนครธมแตกพ่ายหลังจากล้อมไว้ 7 เดือน และให้พระอินทราชาปกครอง แต่ต่อมาไม่นานก็สิ้นพระชนม์ ซึ่งพระบรมราชาธิราชที่ 2 ไม่ได้รับสั่งให้ใครไปปกครองเขมรแทน โดยขณะนั้นเองเขมรก็ทิ้งนครธมไปสร้างราชธานีใหม่ได้แก่นครปาสาน ต่อมาย้ายมาที่เมืองพนมเปญ และย้ายมาที่เมืองละแวกเพื่อหนีทัพไทย

ประวัติศาสตร์บันทึกไว้ว่ากองทัพไทยแยกเป็นสองกองทัพ เป็นทัพบก 50,000 คน ตีตรงหน้ากองทัพเขมรด้วยกองทัพม้าและช้าง พร้อมด้วยทหารราบ มีเครื่องทำลายกำแพงและพลธนู ส่วนอีกทัพหนึ่งเป็นทัพเรือ ตีตลบหลังทางแม่น้ำโขงด้วยกำลังพล 10,000 คน ขณะที่กองทัพขอมหรือเขมรนั้นมีกำลังพล 75,000 คน แต่ด้วยความที่ทหารไทยกล้าหาญกว่าและชำนาญอาวุธกว่า แม้ว่าจำนวนน้อยกว่า ก็ตีกรุงนครธมแตกได้ภายในเวลาไม่ถึงปี

ธรรมเนียมสงครามผู้ชนะย่อมเก็บเกี่ยวบำเหน็จสงคราม พระบรมราชาธิราชที่ 2 ทรงยึดทรัพย์สิน เงินทอง ทั้งรวบรวมศิลปวัฒนธรรมและนำเข้าประเพณีราชสำนักของขอม และเลียนแบบจนเกิดผลทางภูมิวัฒนธรรมตกทอด นำเข้าระบอบการปกครองแบบเทพสมมติตามลัทธิเทวนิยม รวมทั้งพิธีการราชสำนักและราชาศัพท์ ทำให้วัฒนธรรมไทยแตกต่างกว่าวัฒนธรรมของกลุ่มชาติอื่นในสุวรรณภูมิ

สาเหตุที่จักรวรรดิเขมรไม่สามารถกลับขึ้นมายิ่งใหญ่ได้อีก เกิดจาก ภาวะเอลนีโญ ทำให้ดินแดนบริเวณเขมรแห้งแล้งมาหลายปี ผู้คนที่ทำเกษตรเกิดปัญหา ขาดแคลนน้ำ แต่พอน้ำมา ก็ท่วมหลากจัดอีก พอน้ำท่วมสิ่งที่เกิดมาก็โรคระบาด

การสร้างปราสาทพวกนี้ที่เห็นเช่น นครวัด นครธม เป็นต้นก็ทำให้ เขมรอ่อนแอ เพราะแรงงานก็ล้มป่วยตายไปเยอะ ชาวบ้านที่ถูกให้ทำใช้แรงงานก็ไม่พอใจ กว่าจะหยุดการสร้างปราสาทนี้ได้ก็คือ การมาของศาสนาพุทธ ที่เข้ามาดินแดนสุวรรณภูมิ ทำให้ชาวบ้านหันไปนับถือ เพื่อต้านการสร้างปราสาท

หลังจากที่ เจ้าสามพระยาตีแตกแล้ว เขมรก็ต้องพบความวุ่นวายภายใน เดี่ยวมีรบกับจามปา รวมทั้ง การรุกรากของ อยุธยา ที่เขมรต้องอยู่ภายใต้อิทธิพลของอยุธยามาเกือบตลอด รวมทั้งเดี่ยวรบกับจาม แต่จามพอพลาดท่าให้ญวน กลายเป็นว่ามีมหาอำนาจอีกตัวหนึ่งมาอีกแล้วอย่างญวน

ช่วงที่อยุธยากรุงแตกนั้น ขนาดกรุงศรีแตกไปแล้ว ยังต้องพึ่งใบบุญจากฝั่งไทย เพื่อต้านอิทธิพลของญวน ให้นึกภาพสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่ เราเป็นนก 2 หัว ณ ตอนนั้นเขมรก็เป็นแบบนั้นเลย แสดงให้เห็นได้ว่าเขมรอ่อนแอมากๆขนาดไหนในตอนนั้น ต้องมีเชื้อพระวงศ์มาขอเข้าร่วมกับพระเจ้าตาก เพื่อสนับสนุนพระเจ้าตาก เพื่อปราบก๊กต่างๆ แล้วเมื่อปราบเสร็จก็ให้มาคอยช่วยคานอำนาจของญวนเอาไว้

จึงทำให้เขมรกลายเป็นสนามรบของ ของ ไทยกับญวนในรัชกาลที่ 3

ในสงครามเจ้าพระยาตีนครธมแตก กับ สงครามที่พระนเรศวรรบกับอาณาจักรละแวก เป็นหน้าประวัติศาสตร์ที่เขมร ใช้เขียนให้ไทยเป็นผู้ร้าย เอาจริงๆเรายกให้พม่าเป็นศัตรูที่น่ากลัวร้ายนะ ถึงปัจจุบันเบาไปแล้ว แต่เขมรเขียนถึงไทยนี้เลวร้ายกว่า เรามองพม่าเป็น ร้อยๆเท่า ของพระนเรศวร คนเขมรกดอีโมโกรธใน เฟสบุ๊ค แล้วพิมพ์ไปซึ่งผมก็กดแปลภาษาก็ได้ว่า พระราชาองค์นี้มีความโหดร้ายทำร้ายกดขี่เขมร

ส่วนสงครามเจ้าสามพระยา เคยทำหนังแต่ก็ทำหนังฟังภาษาเขมรไม่รู้เรื่อง ให้นึกถึงอะไรดีละ นึกถึงว่า ไทยถึงอยุธยาตีแตก แล้วเขมรก็ทำหนังแบบนี้อะ แต่เราเป็นผู้รุกรานแทน

ในยุคเจ้าสามพระยา เป็นยุคที่เรานำศิลปะเขมรมายังอยุธยาเยอะแยะ จนเขมรบอกว่า เราก็อปของมันไป

กลับมาที่สาเหตุที่เราต้องเข้าไปกดเขมรไว้ เพื่อไม่ให้มีอำนาจมาต่อกรกับอยุธยาได้อีก จึงเป็นเหตุให้ต้องทำ เพื่อเส้นทางการค้าด้วย

ใช่คนสร้างกรุวัดราชบูรณะเปล่าครับ

ถ้าตามที่ พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ระบุไว้ ก็ใช้ครับ ที่พระองค์คือผู้ โปรดฯ ให้สร้างขึ้นมา

ยุคมืดเขมร 400 กว่าปีอยู่ใต้เงาสยามกับไดเวียด

อยุธยาเมื่อก่อนถ้าการเมืองภายในนิ่งก็สู้อาณาจักรรอบๆได้หมดแหละ สมัยเจ้าสามพระยาการเมืองภายในนิ่งมีมีเสถียรภาพมากเพราะกลุ่มพี่น้องท่านฆ่ากันเองล้มหายตายจากไปหมดมาสมัยสมเด็จพระนเรศการเมืองภายในก็นิ่งเพราะเจ้าท้องถิ่นอย่างพวกสุพรรณภูมิโดนบุเรงนองกวาดไปพม่าหมด

อยุธยานี่ถ้าไม่ตีกันเอง นี่สู้รอบๆได้สบายอยู่ละ

ใช่ช่วงที่สามพี่น้องมาแย่งอำนาจกันแล้วสร้างวัดในจุดที่รบกันรึเปล่า

จริงๆน่าจะคิลเขมรกดให้ยับเลยนะตอนนั้นเสียดายมาก ทุกวันนี้เบื่อเขมรมากเคลมนั่นเคลมนี่อยู่ได้

-เอาเข้าจริง การรบ การปราบ อาณาจักรรายรอบกรุงศรีอยุทธยาก็เพื่อขยายพระราชอำนาจแห่งกษัตริย์ เป็นขอบขัณฑสีมา เพื่อการเป็น "จักรพรรดิราช"หรือ "ราชาเหนือราชา" ตามคติความเชื่อในชนชั้นนำในสมัยนั้น

สงครามจึงเป็นเครื่องบำรุงทัศนคติตามนั้น

และผู้อ่อนแอกว่า ก็ย่อมเป็น ประเทศราชที่ต้องส่ง"ราชบรรณาการ"ให้เจ้านาย"จอมจักรพรรดิราช"

กรุงเวียงจันท์ กรุงละแวก เมืองนคร(กัมพุชประเทศ) กรุงอังวะ เวียงเชียงใหม่ เมืองนคร(นครศรีธรรมราช)เมืองตานี ฯลฯ พวกนี้ถูกกองทัพกรุงศรีและกรุงเทพฯ เหยียบจนยับมาแล้วทั้งนั้น


เพียงแต่ประวัติศาสตร์ก็คือประวัติศาสตร์ คนปัจจุบันกับคนอดีต ก็คนละคนกัน เราเกลียดกองทัพอังวะที่มาเผากรุงศรีฯคราวเสียกรุงครั้งที่2 แต่ก็ไม่ควรเกลียดคนพม่าปัจจุบันเพราะเค้าไม่ได้เกี่ยวอะไรด้วย....




"สติคือเกราะบังศาสตร์ป้อง"

อังวะรู้สึกจะไม่เคยโดนไทยตีแตกนะครับ

ใกล้เคียงสุดคือสมัยพระนารายณ์ที่ยกทัพไปล้อมหลายเดือน

แต่สุดท้ายก็ตีไม่ได้ต้องยกทัพกลับไป

จากการศึกษาประวัติศาสตร์มา
บอกได้เลยว่าอยุธยาอ่อนแอกว่าที่คิด
การทหารยิ่งใหญ่สุดสมัยพระเจ้าสามพระยา และพระนเรศวร แค่นั้น

ทั้งก่อนและหลัง การทหารอ่อนมาก การจัดการกองทัพ การฝึกทหารไม่ได้เรื่องเลย
ฝึกส่งเดชไปงั้นๆแหละทหารขุนศึกมีแค่หลักร้อย นอกนั้นทหารเลวถูกเกณฑ์มารบตายๆไป
เอาแค่รบกับเชียงใหม่ ยังเอาชนะไม่ค่อยได้ ถอยหลับตั้งกี่รอบขนาดเมืองไม่ใหญ่


สิ่งที่อยุธยายิ่งใหญ่จริงๆคือด้านศิลปะวัฒนธรรม
วัดวาอาราม งานวาดรูปฝาผนัง แต่งวรรณกรรม การแสดงละคร

สมัยสมเด็จพระนารายณ์อยุทธยาก็ไม่เคยไปถึงครับ

พิจารณาตากเส้นทางเดินทัพและกำลังพลแล้ว เต็มที่เราไปล้อมเมืองพุกามเท่านั้น

สุดท้ายเสบียงหมดก็ต้องยกทัพกลับครับ

ที่เคยไปได้ไกลสุดคือศึกล้อมเมืองตองอูสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช

มันไม่เชิงว่าอ่อนแอหรอกมันแล้วแต่สถานการณ์การเมืองภายในกับหลักนิยมของกษัตริย์ อย่างสมัยพระนเรศที่อยุธยาดูเข้มแข็งเพราะหลักนิยมท่านที่ใช้ยุทธศาสตร์เชิงรุกบวกกับการเมืองภายในที่นิ่งมากเพราะไม่มีพวกสุพรรณภูมิมากวนใจ ลงมาสมัย ร.1อาณาจักรก็เข้มแข็งเพราะต้องใช้ยุทธศาสตร์เชิงรุกจัดการกับพวกลาวพวกล้านนาให้หมดเพราะพวกนี้มักจะเข้ากับพม่าแล้วลงมามีปัญหากับเราอยู่เรื่อย ระบบกองทัพสมัยนั้นโซนแถวบ้านเราก็ใช้ระบบคล้ายๆกันคือทหารส่วนใหญ่ใช้เป็นทหารไพร่ถืออาวุธกันตามมีตามเกิดไม่มีใครทันสมัยไปกว่ากันหรอก

ผมว่าถ้าสมัยก่อนเรารวมชาติได้จริงๆแบบสมัย รัชกาลที่ 5 ผมว่าใครก็ได้เลยนะจังหวะนั้น แต่เมื่อก่อนโน้นเหมือนยังไม่มีแนวคิดเรื่องรัฐชาติหรือป่าว แค่ยังคิดแค่เมืองๆ

มาตีเค้ายังไงก็ได้เปรียบ ขึ้นไปรบลำบากกว่าลงมานะครับ เชียงใหม่ล้านนา เป็นเมืองใหญ่ ไม่ได้ตีง่ายๆ ล้านนาสมัยก่อนก็ปั่นหัวอยุธยาและอังวะไปพร้อมๆกัน พออยุธยาไป ก็แจ้นไปแจ้งอังวะ อังวะเกณฑ์มอญลงมาหนุน กองหนุนเข้าไปอยู่ในเมืองก็ตียาก ไปถึงแล้วล้อมก็ต้องระวังโดนขนาบ เหตุผลที่ว่าอยุธยาไม่ค่อยอยากขึ้นไปตี คิดว่าแค่ขึ้นไปเชียงใหม่ก็น่าจะเหนื่อยแล้ว อีกอย่างในตอนนั้นอยุธยารวมอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง ไกลมากไปก็ไม่ไหว พม่านี่มาตีอยุธยาอย่างชิว เหมือนเดินลงมาที่ราบลุ่มอะ หลักของพม่าได้รับอิทธิพลมาจากอินเดีย พอรวมอำนาจได้ก็ต้องขยายอำนาจไปรอบๆ ส่วนอยุธยาขอมั่งคั่งไว้ก่อน มีมอญซึ่งไม่ญาติดีกับพม่าอยู่แล้ว + กับพม่าก็เป็นก๊กเป็นเหล่าอย่าง เมืองแปร อังวะ ตองอู หงสาวดี ถ้าแยกมาเดี่ยวๆ มอญยังไงก็เอาอยู่ อยุธยาเลยทำไงก็ได้ให้พม่ารวมกันไม่ติด + หนุนมอญ เอาไว้ ภัยจากพม่าจะน้อยลงมาก สังเกตว่าถ้าไม่ใช่ยุคแบบบุเรงนอง กับอลองพญาที่รวบอำนาจได้เบ็ดเสร็จแล้วปราบมอญได้แล้ว พม่าเข้ามาทีไร ไทยก็ไล่กลับไปได้ตลอด

อยุธยาช่วงต้นที่ขึ้นล้านนาไม่ได้เพราะสุโขทัยไม่มีเสถียรภาพ อยุธยาคุมรัฐสุโขทัยได้ไม่เต็มที่มาคุมได้เต็มที่ก็ช่วงพระบรมไตรโลกนาถ ส่วนเชียงใหม่มาสนิทสนมกับพม่าก็ช่วงยุคบุเรงนองก่อนหน้าบุเรงนองรัฐเชียงใหม่เป็นอิสระ พอหลังยุคบุเรงนองพม่าเคลมว่าเชียงใหม่เป็นส่วนหนึ่งในรัฐปกครองของพม่าเพราะทางพม่าเขาถือว่ารัฐไทยใหญ่กับล้านนาเป็นกลุ่มก้อนเดียวกันอยุธยาเลยเห็นเชียงใหม่เป็นเมืองพม่าไปแล้วทางอยุธยาไม่อยากจะมีปัญหากับทางพม่า อยุธยาเลยไม่คิดจะรบกับเชียงใหม่อีกเพราะเชียงใหม่ก็ถือเป็นรัฐกันชนของพม่า แต่ตกมายุคธนบุรีเราก็ต้องขึ้นยึดเชียงใหม่อยู่ดีเพราะต้องการไล่อิทธิพลของพม่าออกไปจากดินแดนล้านนาไม่ให้พม่ามามีฐานกำลังอยู่ทางตอนเหนือของเรา

พม่ามารบอยุธยาลำบากนะครับถ้ามารบอยุธยาแล้วงานง่ายกรุงจะไม่แตกแค่สองครั้งถ้าเทียบกับจำนวนกองทัพที่ส่งลงมา ส่วนเรื่องมอญมันมีหลายมุมมองครับถ้าพม่าคุมแผ่นดินส่วนใหญ่ไว้ได้มอญก็มักจะเข้าข้างพม่าโอนอ่อนไปเรื่อย ที่พม่าคุมมอญไม่ค่อยอยู่เพราะพม่ามักจะปกครองแบบโหดร้ายแบบช่วงสมัยธนบุรีที่มอญหนีมาอยู่ธนบุรีเป็นหมื่นแล้วเจ้าตากท่านก็รับเลี้ยงเอาไว้ ส่วนการสงครามพม่ากับกรุงเทพสมัยหลังๆที่ไม่ประสบความสําเร็จก็เพราะทางฝั่งกรุงเทพเปลียนแผนรับศึกใหม่ในขณะที่พม่าใช้วิธีเดิมๆคือซอยทัพออกเป็นหลายๆทัพอาศัยคนเยอะเข้าลอมซึ่งทางกรุงเทพแก้ทางได้แล้ว