- ในฐานะที่รู้จักพี่บี หรือ"หมอบี" มายี่สิบกว่าปี เรารู้จักพี่บีตั้งแต่พี่บีเป็นนักศึกษา ตอนนั้นเรายังเป็นเด็กมัธยม ในค่าย White Love ค่ายละครต่อต้านยาเสพติด ภาพจำของเราคือพี่ชายที่ใจดี ตลก และคอยกวนประสาทอยู่เสมอ แต่ในขณะเดียวกันก็เป็นที่ปรึกษาที่ดี ความมีน้ำใจของพี่บีทำให้เพื่อนสาวหลายคนแอบตกหลุมรัก ทั้งที่จริงแล้วพี่บีเป็นคนที่ไม่เคยคิดอะไรซับซ้อน ใครขอความช่วยเหลือก็ทำให้เสมอ จนอาจทำให้หลายคนเข้าใจผิดไปเอง

- ตั้งแต่รู้จักกันมา คนแรกและคนเดียวที่พี่บีตามจีบ เลิกกัน ตามง้อ จีบเป็นแฟน จนแต่งงาน ก็มีเพียงแค่คนเดียวคือพี่เอย

- กาลเวลาผ่านไป เรายังคงติดต่อกันเป็นระยะ จนวันที่พี่บีกลับมาเมืองไทยและมีชื่อเสียงในฐานะ "หมอบี" เราเคยถามเขาตรงๆ ตั้งแต่ก่อนที่เขาจะโด่งดังว่า "ผีมีจริงไหม?" คำตอบที่ได้ในวันนั้นยังคงเหมือนเดิมจนถึงวันนี้ "ผีไม่มีจริงหรอก มีแต่ใจของคนที่ยังอยู่นี่แหละ ที่ต้องดูแล"

- เราไม่ได้รู้จักพี่บีเพราะชื่อเสียงหรือเรื่องโชคลาง แต่รู้จักในฐานะพี่ชายคนหนึ่ง เรื่องงานจิตอาสาที่เราไปช่วยบ้าง ก็เพราะพี่บีอยากชวนไปร้องเพลงสร้างความสุขเล่นๆขำๆในงาน

ครั้งแรกที่เราได้เจอน้องอร พี่บีแนะนำกับเราว่า "นี่อร ลูกสาวบุญธรรม" ตลอดเวลาที่รู้จักกัน อรเป็นเด็กที่น่ารัก มีจิตใจดี และชอบช่วยเหลือผู้อื่นเสมอ อรมีความสนใจในงานจิตอาสาเป็นพิเศษ นั่นคือเหตุผลว่าทำไมภาพในสื่อส่วนใหญ่จึงเป็นภาพของพี่บีกับอร เพราะพี่เอยไม่ได้มีความสนใจในกิจกรรมด้านนี้เท่าอร จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ทั้งสองจะออกงานด้วยกันบ่อยครั้ง

ในมุมของครอบครัว พวกเขาคือ "พ่อ แม่ ลูก" ที่ไปไหนมาไหนด้วยกันเสมอถ้าไม่ใช่เรื่องงานหรืองานอาสา อรเรียกพี่บีว่า "ปะป๊า" และเรียกพี่เอยว่า "มะม๊า" ทุกครั้งที่เรานัดทานข้าวกัน พี่เอยจะมาด้วยเสมอ ทั้งสามคนอยู่ด้วยกันด้วยความรักแบบครอบครัว

หลังจากที่พี่บีถูกจับ เราก็ชวนน้องว่าเหงาไหม มานอนกับเราได้นะ น้องปฏิเสธ บอกไม่อยากให้มะม๊าเหงา จะดูแลมะม๊า

- ที่เราเขียนมาทั้งหมดนี้ เพราะอยากให้เห็นมุมมองจากคนที่รู้จักพวกเขามานาน ส่วนเรื่องคดีความต้องรอกระบวนการยุติธรรม เราไม่สามารถให้รายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับคดีได้เพราะอาจกระทบต่อรูปคดี

- สิ่งที่อยากฝากให้ทุกคนคิดคือ เราอาจกำลังตกอยู่ใน "กับดักทางความคิด" โดยไม่รู้ตัว

- นักวิจัยจาก Stanford University เคยทำการทดลองที่น่าสนใจในปี 1979 (Lord, Ross, & Lepper) พบว่าคนเรามักเลือกเชื่อเฉพาะข้อมูลที่สอดคล้องกับความคิดเดิมของเราอย่างมาก นี่คือสิ่งที่เรียกว่า Confirmation Bias คือกระบวนการทางความคิดที่ทำให้เราเลือกรับรู้และตีความเฉพาะข้อมูลที่สอดคล้องกับความเชื่อเดิมของเรา และมองข้ามข้อมูลที่ขัดแย้งไป ซึ่งการกรองข้อมูลนี้ทำให้ความเชื่อนั้นดูหนักแน่นและสมเหตุสมผลเกินจริง จนในที่สุด ความเชื่อที่ถูกตอกย้ำนี้จะไปกำหนด "การกระทำ" ของเราโดยตรง เราจึงแสดงออกต่อคนหรือสถานการณ์นั้นๆ ราวกับว่าความเชื่อของเราเป็นจริงไปแล้ว และการกระทำของเรานี่เองที่ไปผลักดันหรือเหนี่ยวนำให้เกิด "ผลลัพธ์" ในโลกความจริงที่ตรงกับความเชื่อตั้งต้นของเราเป๊ะๆ วงจรนี้คือสภาวะของ 'คำทำนายที่สมหวังด้วยตนเอง' (Self-Fulfilling Prophecy) ซึ่งก็คือการที่อคติในหัวของเราได้สร้างความจริงภายนอกขึ้นมานั่นเอง

- ยิ่งไปกว่านั้น งานวิจัยเรื่อง Illusory Truth Effect จาก University of Toronto (Pennycook และคณะ, 2021) พบว่าถ้าเราเห็นข้อมูลเดิมซ้ำๆ แค่ 3 ครั้งขึ้นไป โอกาสที่เราจะเชื่อว่ามันเป็นความจริงจะเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ทั้งๆ ที่ข้อมูลนั้นอาจไม่ถูกต้อง

- MIT ยังศึกษาการแพร่ข่าวบน Twitter (Vosoughi, Roy, & Aral, 2018) พบว่าข่าวเท็จแพร่เร็วกว่าข่าวจริงถึง 6 เท่า และมีโอกาสถูก retweet มากกว่าประมาณ 70%

- นักจิตวิทยา Mike Caulfield จาก University of Washington แนะนำหลัก SIFT เพื่อป้องกันตัวเองจากกับดักเหล่านี้ คือ Stop หยุดคิดก่อนแชร์ Investigate ตรวจสอบแหล่งข่าว Find หาข้อมูลเพิ่มเติม และ Trace ตามหาต้นตอของข่าว มีงานวิจัยพบว่าการรอระยะเวลาหนึ่งก่อนตัดสินใจเชื่อหรือแชร์ข่าว สามารถลดการตัดสินผิดพลาดได้อย่างมีนัยสำคัญ

- เรื่องราวที่แชร์มานี้ ไม่ได้ต้องการให้ใครเชื่อหรือไม่เชื่อ แต่อยากให้ทุกคนตระหนักว่า ในยุคข้อมูลข่าวสารที่รวดเร็ว เราทุกคนเสี่ยงที่จะตกเป็นเหยื่อของอคติทางความคิดโดยไม่รู้ตัว

- ท้ายที่สุด ความยุติธรรมต้องมาจากหลักฐานและกระบวนการทางกฎหมาย ไม่ใช่จากกระแสสังคม ขอให้เราใช้สติและวิจารณญาณในการรับข้อมูล เป็นสังคมที่มีเหตุผลและรอฟังทุกฝ่ายก่อนตัดสิน

- คำถามที่อยากทิ้งท้ายคือ "สิ่งที่เราเชื่อว่าเป็นความจริง มันเป็นความจริง หรือเป็นแค่สิ่งที่เราอยากให้เป็นจริง?"

*
- ข้อความข้างบนนี้เราส่งให้พี่เอย ภรรยาของพี่เอยเชคก่อนโพสแล้ว
ก็แล้วแต่ทุกท่านจะพิจารณา
เราเขียนสิ่งนี้ขึ้นเพื่อสื่อสารเฉพาะประเด็นชู้สาวเท่านั้นเพื่อความเป็นธรรมต่อครอบครัวของพี่บีที่ต้องสู้กับกระแสสังคมอยู่ในตอนนี้

รู้จักกันมา 100 ปี ก็ไม่ได้แปลว่าคุณรู้เรื่องเขาทุกเรื่องหนิ
จะจริงหรือไม่จริง ช่างแม่งเหอะ จะมาออกตัวแทนทำไม? ถ้าเรื่องที่ออกตัวมันผิด เสียหมาอีก

ไปกันใหญ่แล้วยกสแตนฟอร์ดมาอีก สแตฟอร์ดกับทูตสื่อวิญญาณมันน่ามาอยู่ในโพสต์เดียวกันไหม กูถามจริง

"...พี่บีเป็นคนที่ไม่เคยคิดอะไรซับซ้อน..."

เจ้าของโพสนั่นแหละที่ตกอยู่ในกับดักความคิด

เอาตรงนะ จะเบียวเล่นพ่อแม่ลูกทำไมพ่อแม่ตัวเองแท้ๆก็มีเจือกไปอยู่บ้านพ่อแม่บุญธรรมเล่นพ่อแม่ลูกอะนะตลกหว่ะ

เพื่อนฝูง ใกล้ชิดเอง ก้อาจจะ "กำลังตกอยู่ใน กับดักทางความคิด" โดยไม่รู้ตัว

ได้เหมือนกับ ชาวเน็ต

รอดูเส้นเงิน เดี๋ยวก็รู้ว่าเป็นคนคิดซับซ้อนหรือไม่?

มีปัญหาครอบครัวแต่เด็ก พ่อแม่แยกทาง ทั้งคู่ไปอยู่ต่างประเทศหมด

อยู่คนเดียวตั้งแต่14 (แม้แต่พี่ชาย ก็แยกไปอยู่คนเดียว)

(เคยฆ่าตัวตายแต่รอดมา)

ผมก็ไม่ได้ตามน้องนะ แต่แว่วๆ ว่าแกมีปัญหาครอบครัวตั้งแต่เด็กเหมือนถูกทิ้งให้อยู่คนเดียว

ลองเปลี่ยนชื่อตัวละคร


นางสาว B สาวสวยประจำอำเภอ วัย 20 กลางๆ


ย้ายเข้าไปอยู่บ้านเสี่ยไก่ เจ้าของโรงสีใหญ่ของอำเภอ

เสี่ยไก่ ซื้อรถราคาหลักล้านให้ B แถม ออกเงินทุนให้ B ทำร้านเสริมสวยอีก



คุณคิดว่า ความสัมพันธ์ ระหว่าง เสี่ยไก่ กับ นางสาว B จะเป็นยังไง



ไปถามคนในตลาด 100 คน ผมว่า 80 คน คงตอบว่า นางสาว B โดนเสี่ยไก่จัดหนักไปเรียบร้อยแล้ว

แล้ว เชื่อไปได้ไงว่า เป็น ลูกบุญธรรม
ใครกันแน่ที่กำลังตกอยู่ในกับดักความคิด

ถ้างั้นก็เข้าใจได้ครับ ไอแว่นเหินอาจใช้จุดนี้หลอกล่อคนมีปมให้หลงผิดได้

มันออกได้ทุกหน้าแหละ

อาจจะแค่เลี้ยงสาวๆ ไว้ไม่ได้ฟาด แค่อยากจะรู้สึกว่ามีสาวๆมาห้อมล้อมก็ได้

เพราะเมียยอมนี่ก็แปลกๆ

ผมเคยรู้จักคนนึงห่างๆ เป็นสายปฎิบัติ ฆราวาสธรรมดา ก็มีคนเล่าว่าแกเชื่อว่า กิ๊กเก่าแกสมัยหนุ่มๆ คือแม่แกในชาติไหนก็ไม่รุ้มาเกิด (เดาว่ามารู้ทีหลัง) แกก็ไปหา คอยช่วยเหลือเพราะแก่กันแล้วฝั่งโน้นเขาลำบาก ทั้งๆที่ต่างฝ่ายต่างก้แยกกันไปมีครอบครัวละ เมียแกก็หึงดิ ด่าเช้าด่าเย็น มีรายละเอียดอีกเยอะแต่ผมเล่าคร่าวๆพอ

มันอาจจะจริง เพราะเราก็คงไม่มีทางรู้ว่าชาติก่อนๆเราเป้นไง ที่สำคัญคือแล้วที่มันเข้ามาในนิมิตเรา มันจริงหรือหลอก (หลอกก็เยอะ) ปัญหามันจะไม่เกิดถ้ารู้แล้วปล่อยวางได้ ชาติก่อนก็คือชาติก่อน ละครจบก็จบ ไม่ผูกกรรมกันต่อ ชาตินี้ต่างคนก็ไปใช้กรรมใช้ชีวิตใหม่แต่ละคน ต่อให้รู้ก็จงคิดให้ได้ปล่อยวางให้ได้

โลกมันจะวุ่นวายขนาดไหนถ้ามีคนรู้เฉลยแล้วเที่ยวเอาไปบอกคนโน้นคนนี้ แล้วคิดว่าตัวเองทำดีช่วยคนได้คนนึง แต่เราไม่รู้หรอกว่าคนรอกระทึบไอ้นี่อีกกี่คน มันเคยไปทำอะไรไว้บ้าง ดีจริงไหมก็ไม่รู้ เราช่วยมันแต่คนที่แค้นมันอยู่ย่อมไม่พอใจ พระพุทธเจ้าเลยสอนว่าอภินิหารต่างๆมีก็ไม่ต้องใช้ ข้ามไปเลย เพราะมันมีแต่ทำให้โลกวุ่ยวาย เจอลูกชาติที่แล้วก็แค่รับรู้ แล้วปล่อยให้มันเป็นไปตามที่เขาต้องรับ เมื่อเข้าไปผูกกรรมต่อ สุดท้ายไม่จบ

มันไม่มีใครรู้หรอก ว่าลูกจริงหรือกิ๊ก นอกจากพวกเค้า