ข้างล่างนี้เป็นข้อความที่เพิ่งส่งถึงนิสิตปี 2 นี่เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นทุกปี -- 3 วันที่ผ่านมาทำเอาเส้นความอดทนขาดลง เพราะมีนิสิต 3 คน inbox มาหาหลังเที่ยงคืนด้วยเรื่องคะแนน .... ต่อไปนี้จะเริ่มคลาสด้วยการแปะข้อความนี้ก่อนทุกครั้ง ---- ลูกชายเราบอกว่าถ้าแม่ไม่บอกเรื่องพวกนี้ก่อนที่เขาจะไปเรียนต่อ เขาก็ไม่รู้เหมือนกัน เพราะไม่เคยมีใครสอนเขา -- ในขณะที่โรงเรียนไทยให้ความสำคัญกับเครื่องแบบ การกราบไหว้ครูบาอาจารย์และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย แต่กลับไม่สอนมารยาทพื้นฐานในการมีชีวิตในโลกยุคใหม่ให้กับเด็ก

นิสิตคะ
เราเข้าใจว่าสมัยคุณเป็นนักเรียนมัธยม ไม่มีใครบอกคุณเกี่ยวกับการใช้ชีวิตในโลกยุคใหม่ ที่การติดต่อส่วนใหญ่กระทำผ่านสื่อออนไลน์ต่างๆ ทำให้พวกคุณแยกแยะไม่ออกว่าการติดต่อระหว่างเพื่อน ระหว่างนิสิตกับอาจารย์ นิสิตกับเจ้าหน้าที่ นิสิตกับบุคคลภายนอก เช่น การสมัครงาน การสมัครเรียน ฯลฯ พึงมี code of conduct อย่างไร ฉะนั้น ทุกปีทั้งอาจารย์ และบุคคลภายนอกที่ต้อง deal กับนิสิตนักศึกษาที่เพิ่งจบใหม่ จะบ่นเรื่องเด็กไม่มีมารยาทกันบ่อยมาก ฉะนั้น อาจารย์ถือเป็นหน้าที่ที่ควรจะต้องบอกให้พวกเราได้รับรู้ เพื่อไม่ให้มีปัญหาต่อไปภายหน้า
- ยกเว้นกับเพื่อนและคนในครอบครัวของคุณแล้ว ความสุภาพยังเป็นสิ่งสำคัญ การมีเสรีภาพในการแสดงออกไม่ได้แปลว่าไม่ต้องมีมารยาทและการให้เกียรติแก่กันและกัน สองอย่างนี้ควรดำเนินไปด้วยกันเสมอ และอันนี้ไม่เกี่ยวกับ "ความเป็นไทย" หรืออนุรักษ์นิยม ในสังคมฝรั่ง ความสุภาพเป็นสิ่งสำคัญไม่ย่อหย่อนกว่ากัน แน่นอนว่าความสุภาพของแต่ละสังคมมีระดับต่างกัน สิ่งที่อาจารย์เรียกร้องจากคุณคือ "ขั้นพื้นฐาน" ที่มนุษย์ควรมีต่อกัน เช่น ทักทายกันด้วยคำว่า "สวัสดี" หรือ "เรียน" ก็พอ ไม่ต้องถึงกับ "กราบเรียน"
- ในกรณีจดหมายทางการ ใช้คำว่า "เรียน" เท่านั้น
- หากอาจารย์วิชาใดให้คุณส่งงานทางอีเมล์ จะต้องมีข้อความในอีเมล์ด้วย เช่น สวัสดีครับ/เรียน อาจารย์... ผมขอส่งรายงานวิชา .... ด้วยความนับถือ .... ลงชื่อ (เขียนเหมือนจดหมายปะหน้า พวกคุณเรียนการเขียนจดหมายกันแล้วใช่ไหม)
อย่าส่งงานโดยไม่มีข้อความใดๆ ติดไปด้วยโดยเด็ดขาด คนรับจะรู้สึกเหมือนนิสิตโยนงานใส่หน้า อย่าทำแบบนี้ในเวลาที่คุณไปเรียนต่อต่างประเทศด้วย
อย่าทำแบบเดียวกันนี้ในการสมัครงาน หรือสมัครเรียนโดยเด็ดขาด
- อย่าติดต่ออาจารย์ผ่านทาง messenger หรือ line หากเขาไม่ได้อนุญาตให้คุณทำ ยกเว้นมีเรื่องสำคัญมากจริงๆ เช่น คุณต้อง withdraw แล้วเป็นวันสุดท้ายแล้ว คุณติดต่อไปทางอื่นก่อนหน้านี้แล้วแต่อาจารย์ไม่เห็น -- ในความเป็นจริง คุณควรจะติดต่อผ่านเจ้าหน้าที่ภาค และให้เขาติดต่ออาจารย์เอง แต่นี่หมายความว่าคุณต้องมีเวลาเผื่อล่วงหน้า ไม่ใช่วิ่งเต้นแก้ปัญหาให้ตัวเองในวันสุดท้าย
- ที่เลวร้ายมากคือ ส่งข้อความมาหลัง 4 ทุ่ม หลายคนส่งมาหลังเที่ยงคืน
หากเขาไม่ได้อนุญาตไว้ก่อน อาจารย์ฝรั่งจะถือมาก หากคุณติดต่อเขาผ่าน inbox ของ social media เขาถือว่าคุณละเมิด privacy ของเขา
- วิชานี้มี TA คุณสามารถติดต่อสอบถามเขาก่อน
- การขอให้อาจารย์ช่วยแก้คะแนนให้ หรือขอทำงานแก้ตัวใหม่ ไม่ควรกระทำเด็ดขาด โอกาสในชีวิตหลายๆ อย่างผ่านไปแล้ว ก็จะไม่ผ่านมาอีก ถ้าพลาด ก็ถือเป็นบทเรียน --- ยกเว้นในกรณีที่อาจารย์ได้บอกข้อยกเว้นไว้แล้ว เช่น อนุญาตให้เฉพาะคนที่ติด probation หรือเสี่ยงกับการติด probation
- หากนิสิตมีปัญหาส่วนตัว เช่น เป็นโรคซึมเศร้า หรือสภาพที่บ้านเป็นอุปสรรคต่อการเรียน คุณควรแจ้งให้อาจารย์ทราบแต่เนิ่นๆ ผ่านทางอีเมล์ อาจารย์ก็อาจจะหาทางออกที่เป็นไปได้ ไม่ใช่แจ้งหลังจากผลคะแนนออกแล้ว เพราะจะแก้ไขอะไรยากมาก และไม่แฟร์กับคนอื่นค่ะ
แค่นี้ก่อนแล้วกัน ถ้าใครมีคำถามอะไรก็ถามมาได้ค่ะ

https://www.facebook.com/puangthong.r.pawakapan/posts/4316338125083580

แยกทีละประเด็นนะครับ

1. code of conduct เป็นการตกลงกันระหว่างสมาชิกและสถาบัน หรือระหว่างผู้เรียนและผู้สอน บางครั้งสถาบันก็มี code of conduct อยู่แล้ว บางครั้งก็ให้เป็นดุลยพินิจของอาจารย์

เช่น อาจารย์บางคนยินดีให้คำปรึกษานอกเวลา อาจารย์บางคนไม่สะดวกให้คำปรึกษานอกเวลางาน

2. การติดต่อสื่อสารแบบ formal แสดงออกถึงความเป็น professional ไม่อยากให้โยงไปเรื่องมารยาท มันคนละ aspects กัน มารยาทมักถูกพูดถึงในมุมมองของอำนาจนิยม ความเป็น professional ควรมีในทุกระดับชั้นอย่างเท่าเทียม

ในกรณีนี้ หากอาจารย์จะติดต่อนักศึกษาก็ต้องทำในแบบ professional ก็ต้องติดต่อตาม formal เช่นกัน

3. การกำหนดว่าต้องใช้คำวิเศษณ์แบบไหน คืออนุรักษ์นิยมในเชิงสากลครับ อนุรักษ์นิยมก็คือการ prefer ค่านิยม จารีต หรือประเพณีแบบที่เคยเป็นมาครับ

ไม่ต้องร้อนเพราะกลัวคำว่าอนุรักษ์นิยมแบบไทย ๆ ขนาดนั้น คนส่วนใหญ่บนโลกเป็นอนุรักษ์นิยม หลายคนก็ proud ที่จะ define ตัวเองว่าเป็น conservation

ผมไม่แน่ใจที่ไทยเป็นยังไง แต่ประเทศที่ผมอยู่ตอนนี้เค้าให้ความสำคัญ work life balance มากครับ คือนอกเวลางานไม่ควรติดต่อหรือส่งข่อความเกี่ยวกับงานเลย ลองนึกง่ายๆ ถ้าเรากำลังปาร์ตี้อยู่ในวันหยุดหรือหลังเลิกงาน แล้วอยู่ดีๆมีข้อความจากหัวหน้ามาทวงงานที่สั่งไปหรือสั่งให้แก้งาน มันก็จะมารบกวนจิตใจและเราก็คงจะปาร์ตี้ต่อไม่ค่อยสนุกใช่ไหม

เห็นด้วยกับบทความครับ

มีลุงคนหนึ่งมีเสรีภาพมากอยากพูดอะไรก็พูดออกสื่อ แต่ไม่ค่อยมีมารยาทเลย แถมเป็นนายกด้วย เอาไงดีครับ

เฮ้ออ ประสาทแดก

มารยาทเป็นเรื่องที่ดี ที่ควร การเคารพการให้เกียรติก็ควรกระทำด้วยเช่นกัน

แต่พิธีรีตรอง แบบไทยๆๆ ก็ทำหงุดหงิด รุงรังอยู่หลายอย่าง

เห็นด้วยกับบทความครับ

ที่อาจารย์พูดมาก็ถูกแล้วหนิครับ นี่ไม่เกี่ยวกับไทยไม่ไทย อนุรักษ์นิยมหรือเสรีนิยม อันนี้มารยาทที่ควรทำล้วนๆ

อันนี้เห็นด้วยครับ เดียวนี้เด็กหลายคนแยกไม่ออกระหว่าง

เสรีภาพ มารยาท กาลเทศะ

แต่ผู้ใหญ่ก็ต้องไม่เอาหน้าที่หรืออายุไปรุกล้ำเด็กเช่นกัน

ก็ถูกแล้วนะ เด็กยังไม่เคยเห็นโลกจริง อาจจะไม่รู้ว่าอะไรเป็นอะไร คนเป็นอาจารย์ก็ให้ความรู้เค้าแบบนี้แหละครับดีแล้ว

ตอนสมัยผมเรียนผมก็ชอบอาจารย์แบบนี้นะ แบบที่แนะนำว่าอะไรควรทำไม่ควรทำ แบบทักตอนนอกเวลางานนี่ แต่ก่อนผมก็ไม่รู้หรอกว่ามันไม่ดียังไง พอมาทำงานถึงเข้าใจ ยิ่งทำงานกับฝรั่งนี่ ทักเรื่องงานนอกเวลางานโดนด่าเอาง่ายๆ ถ้าไม่คอขาดบาดตายจริงๆ

เค้าทักไป ไม่ได้แปลว่าเค้าจะให้ตอบเลยนี่?

แยกทีละประเด็นนะครับ

1. code of conduct เป็นการตกลงกันระหว่างสมาชิกและสถาบัน หรือระหว่างผู้เรียนและผู้สอน บางครั้งสถาบันก็มี code of conduct อยู่แล้ว บางครั้งก็ให้เป็นดุลยพินิจของอาจารย์

เช่น อาจารย์บางคนยินดีให้คำปรึกษานอกเวลา อาจารย์บางคนไม่สะดวกให้คำปรึกษานอกเวลางาน

2. การติดต่อสื่อสารแบบ formal แสดงออกถึงความเป็น professional ไม่อยากให้โยงไปเรื่องมารยาท มันคนละ aspects กัน มารยาทมักถูกพูดถึงในมุมมองของอำนาจนิยม ความเป็น professional ควรมีในทุกระดับชั้นอย่างเท่าเทียม

ในกรณีนี้ หากอาจารย์จะติดต่อนักศึกษาก็ต้องทำในแบบ professional ก็ต้องติดต่อตาม formal เช่นกัน

3. การกำหนดว่าต้องใช้คำวิเศษณ์แบบไหน คืออนุรักษ์นิยมในเชิงสากลครับ อนุรักษ์นิยมก็คือการ prefer ค่านิยม จารีต หรือประเพณีแบบที่เคยเป็นมาครับ

ไม่ต้องร้อนเพราะกลัวคำว่าอนุรักษ์นิยมแบบไทย ๆ ขนาดนั้น คนส่วนใหญ่บนโลกเป็นอนุรักษ์นิยม หลายคนก็ proud ที่จะ define ตัวเองว่าเป็น conservation

คำตอบอยู่นี่ไง จขกท

ในขณะที่โรงเรียนไทยให้ความสำคัญกับเครื่องแบบ การกราบไหว้ครูบาอาจารย์และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย แต่กลับไม่สอนมารยาทพื้นฐานในการมีชีวิตในโลกยุคใหม่ให้กับเด็ก

แล้วก็พวกแบบนี้มันมีมานานแล้ว ไม่ใช่มีแต่เด็กยุคนี้หรอก

นอกจากการอบรมในโรงเรียนและมหาลัยแล้ว สิ่งสำคัญเลยผู้นำควรทำเป็นแบบอย่างให้แก่เด็กๆเลย

ดู ประยุทธ์ ประวิตร ทำสิ คำพูดคำจาแย่ มารยาทก็ไม่มี พูดจาฟังไม่ได้ โกหกหลายต่อหลายครั้ง

เขียนได้ดีครับจริงๆไม่ใช่แค่ศิษย์อาจารย์ แต่มันมีมารยาททางสังคมของมนุษย์อยู่ คนที่ไม่ทำควรโดนกลไกของสังคมลงโทษได้ แต่ไม่ใช่กับลุง

มันก็ถูกต้องตามที่อาจารย์ว่าแหละ

ทุกอย่างมันมีระดับของมันอยู่ formal informal บางคนถือ บางคนไม่ถือ

ตัดปัญหาเลยคือ ทำตามมารยาทที่พึงกระทำ

เรื่องช่องทางการติดต่อ ก็ตามนั้น ถ้าเจ้าตัวแจ้งไว้ชัดเจนแล้วว่ากรุณาส่งงานก่อนเวลาไหน

ก็ควรทำตามนั้นเว้นแต่จะเป็นเรื่องด่วนมากจริงๆ ไม่งั้นก็ตัดปัญหาโดยให้ส่งทาง mail ที่ไม่ใช่เมล์ส่วนตัว

ผมเห็นด้วยว่าการใช้คำว่า "มารยาท" (ทางเดียว) มันดูอนุรักษ์นิยมจริงๆ ในขณะที่อาจารย์คิดว่าจะทำอะไรก็ได้ถูกเสมอ เพราะลายเซ็นต์จบอยู่ที่แก

ใช้คำว่า "เป็นมืออาชีพ" สอนในการทำงานกับคนอื่น (สองทาง) มันเหมาะสมกว่า แสดงการเคารพกันในทุกบทบาท

ปล.อย่างกรณีส่งงานทางอีเมล์ มันก็ดีนะที่จะ formal (แต่ถ้า formal จริงไม่น่าส่งทางเมล์หรอก) ถึงส่งทางเมล์ก็ต้องเต็มรูปแบบสุด บางทีส่งงานพูดคุยกัน ถ้าจะยึดฝรั่งบางทีเขาตอบสั้นมากนะ เน้นคุยกันรู้เรื่อง Regards, ก็บุญหัวแล้ว

ปล.2 พวกอาจารย์มักถูกมองว่าทำงานไม่เป็น เพราะเรียนอย่างเดียว แถมพอทำงานมี ego สูง คิดว่าคนอื่นต้องง้อ หลายครั้งทำงานล่มไม่เป็นท่า ถ้าไม่มีผู้ประสานงานช่วย compromise ให้ เรื่องการทำงาน ไปเรียนรู้จากที่ทำงานเหอะ ได้ประโยชน์กว่าเยอะ

อาจารย์พูดเรื่องมารยาทในการติดต่อส่งงาน

เอาเรื่องสิทธิเสรีภาพที่พูดถึงประโยคเดียวมาขึ้นพาดหัวซะงั้น

แล้วที่เด็กทำไร้มารยาทแบบนั้น มันไม่ได้อ้างสิทธิเสรีภาพเพื่อที่จะทำ