เรื่องพวกคลิปปราชญ์ชาวบ้านนี้ผมไม่มีความรู้ ขอไม่วิจารณ์ละกัน แต่ตัวคลิปนายเขียว นายแดง ผมว่ามันไม่เชิงมีคนถูกหรือผิดนะ มันอยู่ที่มุมมองคนมากกว่า

ถ้าเอาแบบ comment ภาษาจีนที่วิจารณ์ อันนี้มันก็คือมุมมองแบบทุนนิยมพื้นฐานเลย เศรษฐศาสตร์เบื้องต้นแนวคิดคือ competitive advantage ใครทำอะไรได้ดีกว่าก็ทำอันนั้น แล้วเอาไปแลกเปลี่ยนสินค้าหรือบริการกับอีกคนที่มี Skill ทำอย่างอื่นได้ดีกว่า productivity ของสังคมโดยรวมจะเพิ่มขึ้น ถ้าต้องเอาคนที่คิดเก่ง ประดิษฐ์เก่งมานั่งเกี่ยวข้าว หมู่บ้านนั้นก็ไม่มีไฟใช้ซักที (สมมุติว่านี้คือสังคมปิด) ดังนั้นเขาอาจจะมองว่าคุณปลูกอย่างเดียวพอ ทำให้มันเก่ง ต้นทุนต่อหน่วยถูก เอาไปขาย ปรับปรุงผลิตภาพ เป็นวงจรไปเรื่อยๆ แทนที่จะมาทำหลายๆอย่างแล้วไม่เก่งซักอย่าง ไม่พัฒนา

ลองฟังคลิปนี้ดูก็ได้นะ https://www.youtube.com/embed/wm2t22HnMbs&list=PLFBPHXp821BX16c0ia8tO4ZsYO2qi0yPf&index=3 งานวิจัยของธนาคารแห่งประเทศไทย จริงๆเขาก็บอกว่าการปลูกพืชเชิงเดี่ยว risk ต่อ return เอาจริงๆมันสูงนะ คุณสามารถลด risk โดยที่ return ยังเท่าเดิมได้ด้วยการปลูกพืชชนิดอื่นด้วย แต่เขาก็ไม่ได้บอกให้ไปเป็นปราชญ์การเกษตรกันหมดนะ (จริงๆจะมีช่วงท้ายที่มีนักวิจัยจากอีกที่วิจารณ์ว่าจริงๆเกษตรกร diversify ผลผลิตของตัวเองแล้ว ด้วยการไปทำงานในเมือง ไม่ใช่ด้วยการปลูกพืชชนิดอื่นในช่วงที่ไม่ใช่เพาะปลูก)

ฉะนั้นใครอยากใช้ชีวิตแบบนายแดงผมก็ว่าไม่ผิดอะ คือทำเพื่อธุรกิจ การค้า แต่คือทำแล้วหัวต้องได้ ต้องรู้จักวิจัยพัฒนาด้วย ส่วนชีวิตแบบนายเขียวมันก็อยู่ที่ว่าถ้าชีวิตพอแล้ว อยู่แบบนั้นได้จริงก็ปล่อยๆเขาไปเถอะ

1ไร่ขึ้นอยู่ว่าปลูกอะไรอีก ครับ

ถ้าเป็นงานอดิเรก ก็ต้องพวก พืชไร่ครับ เช่น ข้าว ข้าวโพด อ้อย มันสัมปะหลัง หรือสวน เช่นมะนาว มะม่วง อะไรพวกนี้

ถ้าเป็นพวก ผัก ช่น พริก ตระกูลแตงทั้งหลาย ผักชี คะน้า พวกนี้ 1ไร่ นี่ถือว่า งานช้างเลย ทำเป็ฯงานอดิเรกไม่ได้ ต้องมีเวลาให้มัน 1-2หมื่นหมดไปง่ายๆเลยถ้าคิดทำเล่นๆ

ไม่เข้าใจคำว่า ไม่ไปไหน

ถ้าไม่ไปไหนคือไม่รวย
ถ้าสรุปแบบนี้คือเข้าไม่ถึงอะ เพราะปรัชญานี้ออกแบบมาสอนให้รู้จักกระจายความเสี่ยง
การ all in ในสินค้าเกษตรอย่างเดียว สุดท้ายก็เอามาเทกองบนถนนไม่รู้กี่หนแล้วไงครับ

ถ้าไม่ไปไหนคือสินค้าไม่ดีขึ้น
ในเชิงเศรษฐกิจเราขาดการนำผลวิจัยและพัฒนามาใช้จริงทำให้สินค้าเรายังไม่โดดเด่นเหนือประเทศอื่นมากนัก ซึ่งในส่วนของคนที่จะปลูกเพื่อส่งออก เขาก็ไม่ได้มาอินกับปรัชญาอันนี้หรอกครับ เอาก็คงดัดแปลงไปใช้เรื่องชีวิตตัวเองอื่นๆอีก

ปลูกรวมๆ กันหมดอะครับตามแบบในคลิป บ่อ พืชสวนครัว พืชสวน พืชไร่ เลี้ยงสัตว์ไรงี้ ไม่ได้ปลูกชนิดเดียวกัน 1 ไร่

ทำไมคนไทยชอบมองอะไรแบบสุดโต่งกันจัง การทำเกษตรมันมีทั้งทำเป็นธุรกิจ มีทั้งทำแค่พออยู่พอกินเกษตรผสมผสาน หรือทำทั้งธุรกิจและผสมผสานควบคู่กัน มันอยู่ที่ทรัยพยากรที่มีและจุดมุ่งหมาย ถ้าแค่จะทำสบายๆเพื่ออยู่กินที่ดินมีแค่ไม่มาก จะไปทำแบบธุรกิจเน้นพืชเชิงเดี่ยวแบบนั้นคือที่มาของความเสี่ยง และไม่สามารถกำหนดราคากำหนดอะไรได้และส่วนใหญ่เกษตรไทยเป็นแบบนี้ซึ่งคือที่มาของเกษตรกรยากจนเป็นหนี้สิน ส่วนเกษตรที่ทำผสมผสานและเน้นอินทรีย์คนที่เค้าทำแบบจริงจังส่วนใหญ่เค้าจะไม่เดือดร้อนกับราคาพืชผลเค้าอาจจะไม่รวยแต่เค้าก็ไม่อดอยากยากจน ส่วนเกษตรกรคนที่มีทุนสูงพื้นที่เยอะคนเหล่านี้ไม่ยากจนแน่นอนเพียงแต่ไม่รวยเท่ากับต่างประเทศเท่านั้น เนื่องจากขาดเทคโนโลยีสูงๆมาช่วยและขาดระบบจัดการบริหารที่ดีมากๆเหมือนต่างประเทศ บางทีเราก็ต้องดูตัวเองให้เหมาะสมครับ ไม่ใช่เห็นช้างขี้ก็จะตั้งหน้าตั้งตาจะขี้ให้ได้แบบช้าง มุมมองของช้างกับมุมมองของมดปลวกมันต่างกัน แต่ถ้าอยากดูถูกเพราะคิดว่าตัวเองเป็นพวกหัวก้าวหน้าแต่ดันมีความรู้เปลือกๆก็เชิญโชว์ความไม่รู้ต่อไป

คนนอกไม่มีทางเข้าใจหรอกครับ รวมทั้งงานวิจัยด้วย

เพราะการเกษตร รายละเอียด ในการทำมันเยอะ มีปัจจัยเสี่ยงมาก ทั้งลมฟ้าอากาศ ที่กำหนดได้ยาก ปลูกพืช 3 อย่างก็ปวดหัวสุดแล้ว เพราะแต่ละพิช ชอบน้ำและสภาพอากาศ ความเป็นกรดด่างของดิน ที่ไม่เท่ากัน เอาแค่ระบบน้ำ วันนึงก็ปวดหัวแล้ว นี่ถ้ารวมพวกศัตรูพืช การเก็บเกี่ยว

ทำแค่ 5 ไร่ ต้องมีคาถา มีคาถาแยกเงาพันร่างนะ ถึงจะทำได้

เคยปลูกอะไรบ้างครับ

ไม่เคยครับ ผมแค่ถามเฉยๆ ว่า ถ้าทำรวมๆ กันใน 1 ไร่ แบบในคลิป มันดีหรือไม่ดีกันแน่

ผมมีที่เล็กๆข้างบ้านปลูกผักสลัดไปขายแยกถุงละ 3 ขีดได้กิโลเป็นร้อยนะผักเหลือเอา
ทำแซนวิสสลัดโรไปขายได้อีกได้เดือนละเกือบหมื่นนะหักต้นทุนแล้ว ชาวบ้านส่วนใหญ่เขาไปค่อยแปรรูปสินค้ากับหาตลาดจะมาทำตอนแก่ก็ลำบากละ

ลองปลูก กุหลาบ กับ ดาวเรืองอย่างละ 5 ต้น ครับ แล้วจะเข้าใจว่า แค่ต้นไม้10ต้นเรายังดูแลให้รอดโคตรยากเลย
ไม่มีใครทำได้หรอก แบบในคลิป มันล้างสมอง ไม่มีใครทำได้จริง คนที่ทำได้จริงก็เจ้งครับ เพราะต้องใช้แรงงานคนมหาศาล ต้นทุนที่แพงที่สุดในการทำการเกษตร ไม่ใช่ ปุ๋ยยานะครับ แต่คือค่าแรงงานคนนี่แหละ

ผมสัมผัสมา จากการคร่ำหวอดในวงการนี้มาไม่ต่ำกว่า10ปี

คุณรู้ไหม ทำไมอาชีพ ครูถึง เป็นหนี้เยอะสุด ส่วนนึงเพราะตรงนี้เลยนะครับ

เพราะครูคืออาชีพ ที่ เข้าศูนย์เรียนรู้พวกนี้บ่อยสุดครับ ปีนึงหลายหนมาก ๆมันมีหลักสูตร ที่ต้องสอนเด็ก มันก็เลยซึมซับไปเอง

บางคนร้อนวิชา เลยทำเอง สุด้ทายก็เจ้งไม่เป็นท่า2-3แสนนี่หายวับไปเลยภายใน3เดือน หรือบางคนรอเกษียร โชว์พาวน์ทำอวดชาวบ้าน หมดเนื้อหมดตัวกันมาเยอะครับ

ถ้ามีเงินแค่1ล้านเนี่ย อย่าคิดมาทำการเกษตรเล่นๆเลยครับ แค่1-2ไร่ ปีนึงก็หมดแล้วครับ เงินล้าน

ถ้าพูดถึงวิทยากร ก็ตามที่ท่านว่า บอกไม่หมด ใครฟังแล้วเชื่อออกไปทำตายแน่นอน

แต่ผมขอแย้งเรื่องเกษตรแล้วกัน ไทย VS จีน
ผลิตให้คนหลัก สิบล้าน VS พันล้าน ไหนจะเรื่องที่ดิน เราไม่ได้มีที่ดินเจ้าของเดียว
พันเอเคอร์แบบเมกา หรือพันไร่แบบจีน ไม่ได้มีพื้นที่ราบขนาดนั้น จะเอาแปลงใหญ่จากไหน
แต่ก็ไม่ใช่ไม่มีที่นาบางคนมี 10-20 ไร่เค้าก็ปรับเป็นแปลงเดียวอยู่แล้วสมัยนี้ ให้มันง่าย

ระบบน้ำเราดีพอหรือยัง ไปดูระบบน้ำของจีน เอาน้ำจากใต้ขึ้นเหนือ ใต้น้ำท่วมมากนัก
ก็แก้ปัญหาเอาไปที่แห้งแล้ง ขยายพื้นที่การเพาะปลูก คนเป็นพันล้านยังไงก็ขายได้

ตามที่ท่าสมมุติ
สมมุติว่า 10ไร่
ทำข้าว 3 ไร่
ขุดสระ เลี้ยงปลา 1ไร่
ขุดคูคลอง 1ไร่
ปลูก มะนาว 2ไร่
ปลูก ผัก 1ไร่
ปลูก ข้าวโพด 2 ไร่

ตามที่ผมคิด
สมมุติว่า 10ไร่
ปลูกข้าว 4ไร่ เอาแค่ข้าวไว้กิน ที่ดิน 4ไร่ไม่หายไปไหน อยากปลูกไรก็ปลูก อยากเลี้ยงไรก็เลี้ยง
ใกล้น้ำมากๆก็เลี้ยงปลาไป หญ้าเยอะมากก็เอาสัตว์กินหญ้าลงไป ที่ไม่ขาดน้ำปลูกผักซิครับ
ขุดสระ 1ไร่ ก็ต้องดูว่าเราใช้น้ำทั้งปีเท่าไหร่ เอาให้พอ 2ไร่ก็ได้ ข้างสระที่ว่างก็ปลูกไป
คลอง 2ไร่ แบ่งล็อกๆ ลงพืชน้ำไป ที่ดิน 10ไร่จะทำไรก็ได้ ปรับได้ร้อยล้านแบบตามตัวคน

แต่ประเด็นคือสมัยก่อนปลูกพืชเชิงเดี่ยว 10-20ไร่ ข้าวโพด, ข้าว, มัน, ยาง ปัญหาคือไรนึกๆ
ระหว่างนี้คือไม่มีรายได้ แต่คนมันต้องกิน ก็ซื้อไงครับ ประเด็นมันอยู่แค่ตรงนี้ ปลูกเพื่อกิน
เลี้ยงเพื่อกิน แทนที่จะไปซื้อผัก ข้างบ้านมี แทนที่จะซื้อปลา สระมี ทำให้ลดค่าใช้จ่ายเรื่องกิน
แต่ที่ขยายให้ปลูกแบบหลายๆอย่าง มันเกิดจากคนแห่ปลูก เพราะเราสั่งไม่ได้ห้ามปลูก
อะไรขายดีก็แห่ปลูก ก็เลยมีแนวคิดกระจายความเสี่ยงคล้ายเปิดบริษัททำหลายๆอย่างๆ

รายละเอียดมันเยอะ แต่ปัจจัยพื้นฐานคนเราคือต้องกิน ใครทำเกษตรแล้วอดอยากผมว่ามันผิด
ยังไม่รวมถึงเรื่องสเกลเล็กกลางใหญ่ ปลูกแบบไหน อุตสาหกรรม หรือเอาแค่พอกินไม่เดือดร้อน
ไม่ใช่แค่ก็เกษตรเรื่องอื่นๆด้วย จะเล็กกลางใหญ่ จะมากหรือน้อย ก็บอกยากว่าอะไรถูกผิด
ขึ้นอยู่กับความพึ่งพอใจ สมมุติ ผมมี 10ไร่ มีงานประจำทำ ปลูกเป็นงานอดิเรก ผลผลิตได้แค่ 20%
แต่ไม่ลงทุนมาก ไม่เข้าเนื้อ ผมก็ไม่ได้มองว่าผมผิดอะไร ทำนองนี่อะครับ พูดยาก

พอเพียงมัน ต้องปรับให้เข้าตามแบบตัวเองด้วย

เพราะพอเพียงแต่ล่ะคนไม่เท่ากัน ทำแต่พอเพียง

กำลังของตัวเอง ค่อยๆขยับขยายตามกำลัง

เป้าหมายและการใช้ชีวิตไม่เหมือนกันคุยกันไม่รู้เรื่องหรอกครับ ในคลิปอย่าไปเชื่อมากแค่ฟังแล้วมาทดลองกับที่ดินของเราอันใหนลองแล้วเข้าท่าดีก็ทำ คลิปส่วนใหญ่ที่ลงในยูทูปมาใช้กับที่ดินผมแทบจะไม่มีผลเพราะที่ผมเป็นหินกรวดก้อนกลมๆเล็กๆปลูกอะใรก็แย่และแร้งน้ำแทบไม่มีช่วงหน้าแร้งดีหน่อยปีนี้แม่เจาะน้ำบาดาลให้แล้วดินก็เสื่อมแต่ผมก็ทำปลูกปรับเปลี่ยนไปเรื่อยผสมกับความรู้ของคนอื่นในยูทูปบ้าง ผมปลูกผักหลายชนิดแต่ปลูกแค่พอส่งร้านลาบอาหารตามสั่งร้านก๋วยเตี๋ยวแถวบ้านเหลือก็ส่งตลาดนิดหน่อยก็พอเลี้ยงครอบครัวแล้ว ทำเยอะขี้เกียจอีกหน่อยเจอภาวะโลกร้อนเข้าไปอีกปลูกยากกว่าเดิมแน่นอน

จากคำพูด คุณไม่ใช่คนในวงการเกษตรครับ เลยยากจะอธิบาย

การทำการเกษตรนั้น การบริหารเวลาสำคัญมาก ผมยกตัวอย่าง ที่คุณบอก ทำข้าว 4ไร่
เอาไว้กิน

กรมอุตุแจ้งว่า อีก 5 วันพายุเข้า คุณก็ต้องเกี่ยวครับ ไม่งั้นมันจะล้มจมน้ำ เสียหาย
ฝ
เนี่ยตอนนี้ผมก็ส่งรถเกี่ยวไปอิสาน6 คัน(อยู่ศรีษเกษ2คัน บุรีรัม 2คัน สุรินท์2คัน ใครจะหาเกี่ยวก็หาได้ครับ) ตอนนี้ฟ้าครึ้มฝนจะตก มีแต่คนอยากจะให้ผมเกี่ยวๆ กลัวข้าวเสียหาย ถามว่าผมเกี่ยวให้ใครครับ ผมก็เกี่ยวให้แปลงใหญ่ก่อนสิครับ 4ไร่ ก็รอไปก่อนนะครับ ถ้าคุณเกี่ยวไม่ทัน 4ไร่อาจจะไม่ได้สักเมล็ด หรือได้ก็น้อยนิด

หรือเลี้ยงปลา น้ำมาก็กลัวปลาออกอีก จะจับออกมาขายก็ไม่มีตลาดรองรับเพราะทำน้อย
หรือ ปลูกผัก ปลูกแตง เจอฝน ก็ ผลแตกอีก เน่าอีก จะเก็บออกมาขายก็ขายไม่ทันอีก เพราะไม่ได้มีลูกค้าประจำและรายใหญ่

ทำหลายอย่างบริหารเวลายาก แทนที่จะลดต้นทุน กลายเป็นเพิ่มต้นทุน จากการเสียเวลานี่แหละ เพราะ เวลาไม่ใช่ของฟรีนะครับ เวลาคือต้นทุนที่แพงที่สุด

ทำเกษตรเพื่อเป็นอาชีพมันต้องทำแปลงใหญ่ครับ เลี้ยงชีพแบบพอเพียงนี่แหละ ไอ้ประเภททำนิดนี่หน่อย ไม่พอเพียงครับเพราะไม่พอกิน

จริงๆ ที่คนทำการเกษตรแล้วรวยยากมันคือปัญหาเชิงโครงสรา้งของประเทศนี้ต่างหากไม่ใช่เพราะ ว่ามันขาดทุน แต่บอร์ดนี้ไม่ใช่การเมืองก็ข้ามๆไปละครับ

เอาแค่เรื่องข้าวเนอะๆ

ข้าวมีกี่สายพันธุ์ผมไม่แน่ใจนะ แต่สูงต่ำมันมีผล
แต่เห็นคนชอบปลูกต้นเล็กแต่สูง ไม่ล้มซิแปลก
บ้านผมปลูกไม่สูง ไม่ถึงเอว ระดับน้ำก็ปรับได้นะ
รู้ว่าพายุจะมา ก็เอาน้ำออกพอให้ข้าวอยู่ได้
แต่ขนาดใกล้เกี่ยวได้ น้ำน่าจะเอาออกได้แล้วป่าว
เป็นโคลนรถจะลงยังไง

แต่ที่คุณยกมามันเป็นปัญหาครับ
ทุกอย่างมันมีปัญหา พายุเข้าทุกปีมั้ยต้องดู
ทำเกษตรฟ้าฝนมันต้องมีผลอยู่แล้ว คาดหวังอะไร
น้ำดีดินดี ท้องฟ้าสดใส แล้วคุณเองก็มีรถเกี่ยว
แปลงใหญ่คุณได้ประโยชน์ คุณก็บอกเองคุณจะ
ทำให้ใครก่อน ใช่มั้ยครับ อย่างบ้านผมอยู่เหนือ
จะเอาแปลงใหญ่ๆจากไหน ถ้าคุณส่งรถไปอิสาน
คุณก็น่าจะเห็นปัญหาจริงๆ ทำไมคนต้องเข้ากรุง

ผมไม่ได้ถึงขนาดอยู่กับเกษตร 24 ชม
แต่ผมก็ติดตามตลอด บ้านผมยังทำ บ้านแฟนทำ
ไม่ขนาดอยู่บนหอคอยงาช้าง

ตอนแรกก็คิดว่าคุณจะเข้าใจเกษตรกร
แต่เหมือนคุณจะมีแค่มุมมองตัวเองนะครับ

เพิ่มให้ ผมยังไม่ลงเรื่องการขาย
จะปลูกจะเลี้ยงเท่าไหร่ก็แล้วแต่ ผมโยงเรื่องกิน
ที่ 20ไร่ จะปลูกข้าว 19ไร่ก็ปลูกไป
1ไร่แค่แบ่งมา ปลูกผักเลี้ยงปลา ยากตรงไหน
ผมไม่ได้บอกให้ขาย เอาแค่กิน ไม่ใช่เชิงเดี่ยว
อย่างเดียว

หรือไม่เอาแค่ที่ข้างบ้านก็พอ แค่นี้ตีโจทย์ให้แตก
เอาแค่มีกิน ลดค่ากิน คนไหวแค่ไหนก็ทำตามนั้น
ผมก็ไม่เชื่อว่าคนปลูกข้าวเก่งแล้วจะปลูกทะเรียนได้
ปลูกข้าว 10ไร่ ทุเรียน 10ไร่ แบบนี้เกินตัวแน่นอน

อันนี้ผมลองปลูกขำขำ ก็ลองไปเรื่อย ที่มันมีแค่นี้
ได้กินบ้างไม่ได้กินบ้าง ทำเพราะอยากทำแค่นั้น
เข้าใจว่าต้องมีเวลา ผมก็เลยไม่ได้เลี้ยง กบ ปลา
ประสบการณ์ตรงอาจไม่เยอะ แต่ศึกษามาไม่น้อย