คืออยากถามความเห็นครับว่า การกล่าวไว้อาลัยในงานศพคนพุทธ
มันเพิ่งมีมาไม่กี่ปีมานี้หรือเปล่าครับ?

ผมเองมานั่งคิดดูสมัยเด็กๆสามสิบกว่าปีก่อนเวลาญาติหรือคนรู้จักเสีย
แล้วพ่อแม่พาไปงานด้วย มันก็จะมีแค่พิธีกรรมของสงฆ์หรือกงเต๊ก จะเล็กใหญ่ก็ตามฐานะ

คือการกล่าวไว้อาลัยตามประสบการณ์ผม ดูจะมีแค่คนที่ถือคริสต์และจัดพิธีในโบสถ์เท่านั้น
แต่มาระลึกได้ว่าส่วนตัวผมเองเริ่มเห็นการกล่าวไว้อาลัยในงานคนพุทธโดยทายาทหรือคนใกล้ชิด
ก่อนพิธีการเผาหรือฝังตอนเริ่มเป็นผู้ใหญ่นี่เอง

แล้วแต่เจ้าภาพครับ เชิญใครมากล่าวอาลัยไหม
บ้านผมพิธีจีนงานอากง ผมก็กล่าวอาลัยของผมครับ

ตาผมเสียตั้งแต่ 28ปีก่อน+- โดยประมาณ

ตอนนั้นก็มีกล่าวคำอาลัยนะ

ผมเห็นมาตั้งแต่เด็ก น่าจะแล้วแต่ครอบครัวผู้เสียชีวิตนั่นแหละ

20ปีก่อน ผมเป็นคนกล่าวไว้อาลัยให้ทวดเองครับ

ส่วนตัวผมว่าสมควรจะมีด้วยครับ การกล่าวคำอาลัย (mourning) เนี่ย
มันเป็นการแสดงออกทางความรู้สึกที่ดีเลย เพราะโดยทั่วไปแล้วไปนั่งฟังพระสวดก็จะมึนๆ เพราะเข้าใจอยู่นิดเดียว

ผมบอกเลยไอ้พิธีการต่างๆมันแล้วแต่คนจะสรรหามาทำกัน พอมีคนทำหนึ่งคนคนอื่นก็ทำตามๆกันมา จนเกิดเป็นความเคยชิน พอเราเถียงอะไรไปก็จะบอกว่าทำมาตั้งนานตั้งแต่รุ่นปู่รุ่นย่าแล้ว ทั้งๆที่บางพิธีพึ่งมาไม่กี่ปีนี่เอง ทำไมผมถึงพูดอย่างงั้น เพราะผมอยู่กับงานศพมาตั้งแต่เด็ก บ้านผมเป็นบ้านนอก ทุกคนรู้จักกันหมด แล้วงานศพก็เป็นงานนึงที่พวกเด็กแบบผมจะได้มาเล่นกันจนดึก เพราะปกติพระอาทิตย์ตกดินคนโตก็ให้เข้าบ้านใครบ้านมันแล้ว จนผมเห็นพิธีการต่างๆ อย่างตอนปลงศพ เด็กๆพวกผมก็จะชอบมาแย่งอาหารไหว้ศพ กับแย่งทานที่เค้าโปรยทาน เมื่อก่อนบ้านผมไม่มีหรอกนะไอ้กล่าวคำอาลัยคนตายก่อนปลงศพ ก็จะเริ่มมามีช่วงหลัง แล้วมันก็จะมีพีธีการเพิ่มมาเรื่อยๆ แล้วไอ้พิธีการที่เพิ่มมานี่แหล่ะ ค่าใช้จ่ายมันก็เพิ่มตามมา ซึ่งใครได้ประโยชน์ตรงนี้หล่ะ ก็ร้านขายสังฆภันท์หีบศพต่างๆ แล้วใครคิดว่าวงการนี้ไม่มีการฮั้ว มีนะครับ ร้านสังฆภันท์ต้องมาจ่ายส่วยให้กับสัปเหร่อ ทุกปีหรือทุกงานศพ ผมบอกเลยถ้าสัปเหร่อให้คุณทำอะไรคุณก็ต้องทำใช่ไหม เพราะเราไม่รู้เรื่องพิธีการไง ผมเคยเถียงว่าเมื่อก่อนไม่เห็นมี พวกก็ออกลูกว่าอยากให้ศพตกนรกเหรอ เอวัง ญาติต่างๆก็ต้องยอม งานศพค่าใช้จ่ายเยอะเกินจำเป็น ใครมีเงินแล้วอยากจะทำผมก็ไม่ติดอะไร แต่มันจะมีคนจำพวกนึงที่ต้องยอมไปกู้หนี้ยืมสิน เพื่อมาจัดพีธีที่เกินความจำเป็นอีกเยอะ

ผมเห็นมีเฉพาะงานใหญ่ๆคนรุ้จักเยอะนะเท่าที่จำความได้ แต่ของจีนนี่ผมเซ็งสุดละทำกงเต็ก เดินวนๆวิ่งวนๆ ธูปจี้หลังอีก