ญาติชิดสนิทใกล้ ชนชั้นนำอยุธยากับเขมรพระนคร

ความสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมระหว่างอยุธยากับเขมรยังมีสาเหตุปัจจัยมาจากความเป็นเครือญาติชาติพันธุ์ระหว่างชนชั้นนำทั้งสองบ้านเมือง โดยเฉพาะราชวงศ์อู่ทองที่มีสายสัมพันธ์แนบแน่นกับเขมรพระนคร เพราะเมืองลพบุรีเคยเป็นเมืองลูกหลวงของเขมรพระนครในรัชสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 มาก่อน ในเวลาต่อมา เมืองลพบุรียังคงมีความสำคัญในฐานะเมืองลูกหลวงของราชอาณาจักร เพียงแต่เปลี่ยนสถานะจากเมืองลูกหลวงของเขมรพระนคร มาเป็นเมืองลูกหลวงของอยุธยา ดังจะเห็นได้จากสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 (อู่ทอง) หลังสถาปนากรุงศรีอยุธยา เมื่อ พ.ศ. 1893 ทรงแต่งตั้งสมเด็จพระราเมศวร พระราชโอรสองค์โตขึ้นไปครองเมืองลพบุรี

เขมรอยุธยา มายังไง?
การเข้ามาของชาวเขมรในอยุธยามีทั้งเข้ามาโดยสงครามกวาดต้อนเข้ามาค้าขาย และการเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภาร การเข้ามาโดยวิธีสงครามกวาดต้อนนั้นครั้งใหญ่ๆ เกิดขึ้นในรัชกาลสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2 (เจ้าสามพระยา) เมื่อทรงนำทัพไปตีเมืองนครธมของเขมรพระนคร ส่วนฝ่ายเขมรเองก็เข้ามากวาดต้อนผู้คนโดยพระเจ้าละแวก (เอกสารไทยมักเรียก “พระยาละแวก” ซึ่งไม่เหมาะสม เป็นการลดพระเกียรติพระเจ้าแผ่นดินเพื่อนบ้าน) ยกทัพมากวาดต้อนชาวเมืองแถบหัวเมืองตะวันออกและเข้ามาตีกรุงศรีอยุธยาในรัชกาลสมเด็จพระมหาธรรมราชา

ส่วนการเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภาร ปรากฏในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์และสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ ทำให้เกิดชุมชนใหญ่ของชาวเขมรขึ้นที่กรุงศรีอยุธยาและเมืองบางกอก โดยในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์ได้มีชาวเขมรที่นับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก อพยพลี้ภัยจากการเบียดเบียนทางศาสนาเข้ามา สมเด็จพระนารายณ์ทรงให้ตั้งบ้านเรือนอยู่ที่บริเวณโบสถ์คอนเซปต์ชัญ เมืองท่าบางกอก (ปัจจุบันอยู่ในพื้นที่วัดคอนเซ็ปชัญ ย่านสามเสน แขวงวชิรพยาบาล เขตดุสิต กรุงเทพฯ) และให้อยู่ภายใต้ความดูแลของคณะมิสซังฝรั่งเศส เรียกว่า “บ้านเขมร”

อนึ่ง ชาวเขมรในอยุธยาสามารถแบ่งกว้างๆ ได้เป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่ม “เขมรเก่า” หรือที่อยุธยาเรียกว่า “ขอม” มีวัดขอม เกาะขอม บ้านขอม ตัวบทกฎหมายก็มีกล่าวถึง “ขอม” (คำว่า “ขอม” เป็นคำที่อยุธยาเรียกเขมร) ขอมกลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่อยู่ในอยุธยามาแต่เดิม ชุมชนใหญ่อยู่ที่ย่านบางปะอิน และอีกกลุ่มคือ “เขมรใหม่” ที่เข้ามาในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์และสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ การแบ่งลักษณะนี้ก็เช่นเดียวกับกรณีชาวมอญ ที่แบ่งเป็น “มอญเก่า” กับ “มอญใหม่” “มอญเก่า”

สมัยอยุธยามีชาวเขมรอพยพเข้ามาอยู่เรื่อยๆ จนกระทั่งในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าเอกทัศน์ ก็มีเจ้านายเขมรลี้ภัยจากปัญหาการแย่งชิงราชสมบัติเข้ามา คือกรณีนักองค์ราม หรือนักองค์โนน เมื่อเวลาใกล้จะเสียกรุงฯ พ.ศ. 2310 นักองค์รามได้ร่วมเดินทัพไปหัวเมืองตะวันออกกับกลุ่มพระยาตาก (สิน) ภายหลังเมื่อสถาปนากรุงธนบุรีเป็นเมืองหลวงและทำศึกได้รับชัยชนะในกัมพูชา สมเด็จพระเจ้าตากสินฯ ก็ทรงแต่งตั้งนักองค์รามขึ้นเป็นกษัตริย์ครองกรุงกัมพูชา และในกรุงธนบุรีก็มีชุมชนเขมรตั้งอยู่ที่ย่านคลองสำเหร่ คลองสามเสน คลองสำโรง คลองทับนาง



ในอดีต บรรพบุรุษไทย ก็อาจจะอยู่ในพื้นที่ประเทศไทยอยู่แต่ดั้งเดิมแล้ว ไม่ก็อพยพมาจากจีนตอนใต้ ในทฤษฎีความเชื่อของผมนะ หรืออาจจะมีคนไทยอยู่ในพื้นที่ตั้งแต่จีนใต้ยาวมาถึงประเทศไทย อาจจะมีคนไทยบางส่วนไปอยู่ปะปน ในพื้นที่อิทธิพลของขอม ไม่ก็เขมร ส่วน ขอมหายไปไหน ผมก็จะหาอ่านอยู่ ถ้าจะบอกว่าคนไทยอยู่ในพื้นที่เขมรในปัจจุบันยิ่งไม่ใช่ เพราะภาษาคนละรากฐานเลย

จริงๆก่อนที่ เจ้าสามพระยาจะยกทัพไปตีเขมรนั้น ในอยุทธยาก็มีคนเชื้อสายเขมรบ้างละ ที่เข้ามาอาณาจักรอยุทธยา เป็นทาสไม่ก็ไพร่ไม่ก็ทำเกษตร พ่อค้าเกษตร ที่หนีภัยธรรมชาติจากเขมร มาปะปนกับคนไทย ซึ่งก็มีมอญอีกเชื้อสายที่มาอยู่เยอะเหมือนกัน พอเจ้าสามพระยากวาดต้อนก็มีชาวเขมรมากขึ้น มาเป็นแรงงาน เป็นข้ารับใช้ คนไทย ซึ่งก็มีแบ่งเชื้อสายเหมือนกันว่า คนไหนคนไทย กับ คนเขมร ซึ่งทาสคนไทยอาจจะได้รับการดูแลถูกกดขี่น้อยกว่าเขมร

คนที่เรียก ตายายตัวเองว่า พ่อคุณแม่คุณ อาจจะการันตีได้ว่า เป็นคนเชื้อสายเขมร ไม่ก็ลาว นี้แหละ ผมก็หนึ่งในนั้นแหละ

คนไทยที่มีผิวคล้ำดำ จะมีเชื้อสายมอญ ไม่ก็เขมร นี้แหละ แต่คนไทยที่มาจากทางใต้ของจีนผิวขาวเหลือง รัชกาลที่ 1 ของกรุงรัตนโกสินทร์เป็นมอญ

คนไทยที่มีเชื้อสายอื่น จะมีเชื้อสาย เขมร มอญ มากกว่าจีนแน่ๆ แต่ถูกกลืนไปโดยวัฒนธรรมไทยไปแล้ว จากการหลอมรวมชเชื้อชาติที่ใกล้เคียงกัน ศาสนาใกล้เคียงกัน

อโยธยา ก็คนละเมืองกับอยุธยา
อโยธยาพูดขอมภาษาเดียวกับละโว้
ขอมกับเขมรคนละอย่างนะครับ
เขมรพูดขอม จะบอกว่าคนพูดขอมคือเขมรทั้งหมดก็ไม่ใช่
ผมคาใจเรื่องนึง…
“ราชาศัทพ์“ ทำไมเป็นภาษาเขมรเกือบทั้งหมด

ผมก็กำลังจะไล่นี้ละครับ แต่ DNA พวกเขมรนี้ ก็มาจากเกาะชวาเยอะนี้ละครับ ซึ่งผมก็ยังไม่เข้าใจหลักฐานเท่าไหร่ แล้วขอมหายไปตอนไหนก็ไม่รู้ แล้วทำไมเขมรถึงพูดคนละภาษากับคนเชื้อสายชวา ก็ยังมึนๆงงๆอยู่

อีสานใต้ของไทนที่มักโดนเขมรเคลม อ้างว่า บุรีรัมย์ สุรินทร์ ศรีสะเกษ เป็นของเขมรมาก่อน โดนไทยขโมยดินแดนไป ยังเป็นภาษาเขมรอีกแบบเลยครับ ที่ไม่มีทางคนอีสานใต้พูดเขมรจะสื่อสาร คนเขมรในประเทศเขมรรู้เรื่องเลยครับ

เชื้อไหนก็ช่างเถอะฮะ ขอให้สวยหรือโนตมเป็นพอ

เดาได้เลยว่าบทความต้องมาจากศิลปะวัฒนธรรมเขมร

ผมจับแพะชนแกะแบบรวบรัดนะ
ขอม คือชนชาติที่พูดภาษาเขมร แต่….ความรุ่งเรื่องของคนที่พูดเขมร มันทั่วไปหมด พิมาย อิสาน ละโว้ อโยธยา กำแพงเพชร และ เหนือคือลำพูน
พระนางจามเทวีคือสายละโว้แน่นอน
เราจะเหมาะคนพูดเขมรว่า“ขอม” แต่มันคละปนไปทั่วกันหมด
เท่าที่เราทราบ แตงหวาน(ตระซอกประแอม)คนที่ยึดอำนาจจากราชวงค์วรมัน อยู่ในฐานะ“ทาส” เมื่อทำลายชนชั้นสูงขอม(หรือจะเรียกเขมรดี)
ก็ตั้งตนเองเป็นเจ้า ชนชั้นสูงที่มีความรู้ ก็เดินทางไปที่ต่างๆตามเชื้อสายเครือญาติ เช่น ละโว้(ลพบุรี) พิมาย
แต่ก็ฐานะผู้อาศัยไม่ได้เป็นเจ้าครองนครเหมือนเดิม
จนกระทั่ง เจ้านครอินทร์(สายสุพรรณ)ที่จีนสนับสนุน มีอำนาจเหนือ อโยธา (คนพูดเขมร)
ตั้งอยุธยาขึ้นมา สายนี้พูดภาษาไทย ภาษาที่สืบและใช้ตั้งแต่ กว่างสี(จีน) ถึง นครศรีธรรมราช ตามเส้นทางค้าขาย
เมื่อผู้คนที่พูดภาษาไทยแข็งแกร่งขึ้น ก็ตั้งระบบ ระบอบเมือง การปกตรองขึ้นมา
และอาศัยพื้นฐานจารีตจาก”ขอม“ ที่รุ่งเรืองเป็นระบบมาก่อน
ส่วนเขมร ที่ถูกทาสยึดอำนาจไปก็เละเทะ เพราะตนเองไม่มีวิทยาการ ว่ากันว่า”ทอผ้ายังไม่เป็น“ สิ่งปลูกสร้าง อาหาร วัฒนธรรมเลยหยุดอยู่แค่นั้น
คนพูดภาษาไทยก็เจริญตามเวลาที่เราเห็น
ส่วนตัวเชื่อว่า สุโขทัย ไม่ใช่”ไทย“ คนละกลุ่มเลย ถูกคนบ้าเชื้อชาติเอามาโยงเพราะมีคำว่า”ทัย“ เหมือน เทือกเขาอัลไต

ส่วน ชวา เขมร ที่มีความเชื่อมโยงกัน อาจจะเกี่ยวเนื่องกับการเดินเรือ อาณาจักร“จาม” ก็คือเวียตนาม แถวๆชายแดนเขมร

อยากศึกษาเรื่องเหล่านี้หากติดกับดักที่คนกัมพูชาปัจจุบันขุดไว้ ก็ไม่มีทางได้คำตอบที่แท้จริงแน่นอน คือผมไม่เข้าว่าจะไปทำอะไรต่อมิอะไรเข้าทางเขาทำไม

ปัจจุบันมันมีคนกัมพูชาบางส่วนที่คนไทยเรียก "เคลมโบเดีย" แล้วก็พาลไปเกลียดคนประเทศเขาทั้งหมด ทั้งที่หากวิเคราะห์ดูดีๆ คนพวกนี้ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลเขาทั้งนั้น มันคือกระบวนการสร้างชาติแบบชาตินิยมแบบหนึ่งอ่ะ คือสร้างศัตรูร่วมกันในชาติเพื่อไม่ให้คนในชาติมาคิดถึงการเมืองในประเทศตัวเอง

อย่างหมอที่ก้อปคอนเท้นไปดูคลิปคือมันต้องมีธงกัมพูชาตลอด มันมีครีเอเตอร์ชาติไหนในโลกทำคลิปต้องเอาธงชาติมาแปะทุกคลิปไหม ยกเว้นชื่อคลิปมันเป็นภาษาอังกฤษอ่ะ

แต่ก็นะคนไทยบางส่วนก็ไปหลงกับไอคอนเท้นประมาณนี้ แล้วก็ไปเย้วๆกัน ดูคอนเท้นด่าคนกัมพูชา แต่ละคลิปคือมีคนดูเป็นแสน ไม่ต้องใช้สมองใช้แต่ความเกลียดชัง วันๆไม่ทำอะไรไปนั่งด่า อ.สุจิตต์ ในคลิป ไปด่าเขาโปรเขมร ขวัญใจเขมรบ้างล่ะ

"ลัทธิ Khomism" มันพึ่งถือกำเนิดมาหลังจากฝั่งกัมพูชาดำเนินนโยบายชาตินิยมแบบนี้ จนมันมีแนวคิดที่ว่าคนไทยคือขอม เขมรคือพวกชาวเกาะ ผม ask real เอาจริงดิ เข้าใจว่าเกลียดแต่ก็ไม่ต้องไปเคลมทุกอย่างแบบเขาก็ได้

ขอมมันคือคำเรียกกลุ่มคนที่อาศัยอยู่แถบๆกัมพูชามาถึงทางอิสานบ้านเรา บันทึกอยุธยาไม่ได้เรียกตัวเองว่าขอม แต่เรียกคนที่อยู่ที่เมืองพระนครว่าขอม มันแปลว่าอะไร มันแปลว่าคนอยุธยาเขาไม่ได้คิดว่าตัวเองเป็นขอม แล้วคนปัจจุบันที่ชอบอ้างว่าตัวเองเนี่ยมาจากคนอยุธยา จะไปบอกว่าตัวเองเป็นขอม

ผมเขาไปอ่านคอมเม้นเห็นแต่อะไรตลกๆ คุณต้องแยกวิชาการกับความเกลียดชังให้ออกก่อน เราเกิดจากหลายชาติพันธุ์คนมันก็เอากันไปเอากันมา คุณจะมาบอกว่าใครเป็นอะไรแท้ๆ มันทำไม่ได้ แต่ที่กัมพูชา เขากล้าเคลมขอมเพราะวัฒนธรรมปัจจุบันเขาใกล้กว่า ศิลปะไทยที่ประยุกต์มาในปัจจุบันมันไม่ขอมเท่าเขาก็เท่านั้น

สรุป เราจะเป็นขอมไม่เป็นขอมก็ไม่ทำให้เรารวยขึ้น แล้วมันสำคัญยังไง นอกจากเอาสะใจ ตลก

ถ้าสุโขทัยไม่ใช่เชื่อชาติ ไท คนละกลุ่มเลยอย่างคุณว่า

ก็น่าแปลกนะครับ ที่มีราชวงศ์สุโขทัยที่สืบเชื้อสายจาก

ราชวงศ์พระร่วง โผล่มาปกครองอยุธยาได้

แถมกษัตริย์บางองค์ในราชวงศ์นี้ยังได้รับการเชิดชูตลอดมาอีก

ถ้าคนละกลุ่มกันเลยอย่างคุณว่า คงไม่น่าบูชากันมาถึงทุกวันนี้

ความจริงมันผสมปนเปมั่วไปหมดแหละแถบนี้ รบกันทีก็เทครัวที

ผสมปนเปกันหมดแหละ เทครัวกันแต่ละครั้งไม่ใช่น้อย แถมบ่อยอีก

ที่ราชวงศ์สุโขทัยได้ครองอยุธยา มันมีเหตุผลอยู่ครับ
ตอนเสียกรุงครั้งแรก พระมหาธรรมราชา(กษัตริย์องค์แรกราชวงศ์สุโขทัย) ตอนนั้นเป็นเจ้าเมืองพิษณุโลก(หัวเมืองเหนือของอยุธยา)อยู่
พม่าไล่ตีลงมา ท่านเห็นว่าต้านไม่ไหว เลยชิงย้อมแพ้ และเข้าร่วมลงมาตีอยุธยาด้วย พอจบศึก บุเรงนองเลยแต่งตั้งให้เป็นกษัตริย์เมืองประเทศราช แล้วเอาลูกไปเป็นตัวประกัน