ครูยึดโทรศัพท์, เอาตำรวจเข้ามาในโรงเรียน, ดึงโบว์ออก, ขู่ว่าจะไล่ออก ตัดคะแนน ไม่ให้เรียนต่อที่เดิม ฯลฯ คือสารพัดปรากฏการณ์ที่นักเรียนทั่วประเทศไทยขณะนี้พบเจอเมื่อแสดงออกสัญลักษณ์ทางการเมือง

เมื่อเจอเหตุการณ์เหล่านี้จะรับมืออย่างไรได้บ้าง ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนรวบรวมคำตอบจากหลายคำถามที่เด็กนักเรียนทั่วประเทศกำลังสงสัย เพื่อยืนยันว่าสิทธิเด็กมีที่ทางและได้รับการคุ้มครองมากกว่าที่คิด เช่นเดียวกับวิชาชีพครูที่มีกลไกถ่วงดุล ตรวจสอบ เพื่อที่ครูจะปฏิบัติต่อนักเรียนตามหลักกฎหมาย หลักวิชาชีพ และหลักสิทธิมนุษยชนมากกว่าที่คิดเช่นกัน

ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน รวบรวมคำถาม-คำตอบ เกี่ยวกับการคุกคามในโรงเรียน ไว้ในรูปแบบ Q&A ดังนี้

Q: สิทธิเด็กอยู่ไหน? เมื่อถูกคุกคามจากโรงเรียน
A: อยู่ในกฎกระทรวงฯ และหนังสือของกระทรวงศึกษาธิการ

Q: ในกฎกระทรวงฯ ให้อำนาจครูลงโทษนักเรียนเพราะนักเรียนแสดงความคิดเห็นทางการเมืองหรือไม่ ?
A: นักเรียน-นักศึกษา จะได้รับการลงโทษเมื่อกระทำผิดด้วยเหตุผลใด สิ่งเหล่านี้ได้ถูกกำหนดไว้อย่างชัดเจนแล้วในกฎกระทรวงกำหนดความประพฤติของนักเรียนและนักศึกษา พ.ศ. 2548 และ ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2562 ซึ่งออกตามอำนาจพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546 และ พระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก พ.ศ. 2546 มาตรา 64 ซึ่งกฎกระทรวงทั้งสองฉบับนี้ ไม่ได้ให้อำนาจสถานศึกษาและโรงเรียนลงโทษนักเรียนและนักศึกษาจากการแสดงความคิดเห็นทางการเมือง การจัดการชุมนุม รวมกลุ่ม เข้าร่วมการชุมนุมโดยสงบในพื้นที่โรงเรียน สถานการศึกษา และพื้นที่สาธารณะแต่อย่างใด

Q: หากครูลงโทษนักเรียนด้วยเหตุเกินกว่าที่กฎกระทรวงฯ กำหนด จะเกิดอะไรขึ้น ?
A: โรงเรียนสามารถกำหนดระเบียบด้วยว่าด้วยความประพฤติของนักเรียนและนักศึกษาได้เท่าที่ไม่ขัดหรือแย้งกับกฎกระทรวง หากโรงเรียนลงโทษนอกเหนือไปจากกฎกระทรวงที่ระบุไว้ ย่อมเป็นการกระทำทางปกครองที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายและอาจมีสิทธิฟ้องเพิกถอนการลงโทษดังกล่าวต่อศาลปกครองต่อไป ยกตัวอย่างคดีฟ้องเพิกถอนคำสั่งให้พ้นสถานภาพจากการเป็นนักเรียนประจำของโรงเรียนจุฬาภรณ์วิทยาลัย จ.ตรัง โรงเรียนแพ้คดีเนื่องจากไม่มีอำนาจตามกฎหมายในการลงโทษนักเรียน (คำพิพากษาศาลปกครองสูงสุดหมายเลขแดงที่ อ.1606/2559)

Q: นอกจากฟ้องเพิกถอนคำสั่งที่ครูลงโทษเราแล้ว เราเอาผิดครูได้ไหม
A: ในกรณีเป็นโรงเรียนในกำกับรัฐบาล หากนักเรียนถูกลงโทษนอกเหนือจากกฎกระทรวงที่ระบุไว้ หากเกิดความเสียหายขึ้นแก่เนื้อตัวร่างกาย ชื่อเสียง ทรัพย์สิน เสรีภาพ อาจเป็นการกระทำโดยละเมิด ครูมีสิทธิถูกฟ้องเรียกค่าเสียหายหรือถูกสอบสวนวินัยได้ เพราะครูถือเป็นอาชีพที่มีการกำหนด “วินัยของวิชาชีพ” ในระดับที่สูงและเข้มงวด ทั้งจรรยาบรรณวิชาชีพตามคุรุสภาและพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2547 มาตรา 82-97 เช่น ส่วนหนึ่งของมาตรา 84 ระบุว่าข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษาต้องปฏิบัติหน้าที่ราชการด้วยความ “เสมอภาคและเที่ยงธรรม” และ “ปฏิบัติตนตามมาตรฐานและจรรยาบรรณวิชาชีพอย่างเคร่งครัด”

มีกรณีที่ครูเคยถูกลงโทษมาแล้วจากการเหยียดหยามนักเรียนว่าโง่เป็นควาย โง่ทั้งตระกูล สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา (ก.ค.ศ.) พิจารณาว่าการกระทำของครูเป็นการดูหมิ่นศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์และปิดกั้นพัฒนาการของผู้เรียน มีคำสั่งลงโทษ ตามมาตรา 88 วรรคสอง ที่กำหนดว่า “การกลั่นแกล้ง ดูหมิ่นเหยียดหยาม กดขี่ หรือข่มเหงผู้เรียนหรือประชาชนผู้มาติดต่อราชการอย่างร้ายแรง เป็นความผิดวินัยอย่างร้ายแรง” กรณีที่เข้าองค์ประกอบความผิดไม่ได้มีเพียงเท่านี้ แต่มีหลายกรณี เช่น มีความประพฤติอันไม่เหมาะสมโดยกระทำการกลั่นแกล้ง ดูหมิ่น เหยียดหยาม กดขี่หรือข่มเหงอย่างร้ายแรงต่อผู้เรียน

Q: เราสามารถร้องเรียนไปที่ไหนได้บ้างหากครูฝ่าฝืนกฎกระทรวงฯ หรือทำผิดวินัยครู
A: หากครูฝ่าฝืนกฎกระทรวงฯ นักเรียนอาจร้องเรียนกับผู้บังคับบัญชาของครู หรือผู้อำนวยการโรงเรียนก่อน โดยพยายามรวบรวมพยานหลักฐานให้มากที่สุด เพื่อให้ผู้อำนวยการตั้งคณะกรรมการสอบสวนวินัยครูคนนั้น หากคิดว่าผลการสอบสวนยังไม่เป็นธรรม ให้ยื่นหนังสือต่อ “สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา” (สำนักงาน ก.ค.ศ.) เพื่อให้มีการสอบสวนและสั่งลงโทษทางวินัยต่อไป และยังมีอีกวิธีการหนึ่งคือยื่นหนังสือต่อ “คณะกรรมการฯ เพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพครู คุรุสภา” ซึ่งวิธีหลังนี้ใช้ได้ทั้งกับครูโรงเรียนรัฐและเอกชน

การยื่นหนังสือนี้สามารถอาศัยอำนาจตาม พ.ร.บ.วินัยข้าราชการครู มาตรา 51 พระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา กำหนดให้บุคคลผู้ได้รับความเสียหายจากการประพฤติผิดจรรยาบรรณครู มีสิทธิกล่าวหาครูต่อคุรุสภาเพื่อเพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ (ดูได้ในข้อบังคับคุรุสภาหมวด 3 เป็นต้น) ส่วนหนึ่งใน พ.ร.บ. ฉบับนี้ระบุว่า “ครูต้องไม่เลือกปฏิบัติ ไม่กระทำตนเป็นปฏิปักษ์ต่อความเจริญทางสติปัญญาและทางสังคมของศิษย์ ช่วยเหลือ ส่งเสริม และให้กำลังใจแก่ศิษย์”

อ่านแบบเต็มๆ ทุกรายละเอียดตามลิ้งค์ด้านล่าง
https://www.tlhr2014.com/?p=20482

FYI สำหรับเด็กและผู้ปกครองทุกท่านนะครับ
ถ้าใครอยากฟ้องศาลปกครองจากกรณีถูกโรงเรียนคุกคามสามารถติดต่อปรึกษาทางศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนได้ที่
โทร: 092-271-3172, 096-789-3173
Facebook: ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน (TH), Thai Lawyers for Human Rights(EN)
Twitter: @TLHR2014

กระทรวงมันลอยตัวอยู่เหนือปัญหาแล้ว มันก็บอกแค่ว่ามีกฏแต่โรงเรียนไม่ทำตาม

โรงเรียนเก่าผมแก้เกมด้วยการจัดกิจกรรมอะไรสักอย่างขึ้นมาทันที ไทม์มิ่งเป๊ะ ไม่ให้มีโอกาสทำกิจกรรมแสดงความเห็นทางการเมือง

ไม่ต้องมาคอยห้าม หรือตอบคำถามเด็กแบบที่รร.อื่นโดน เพราะเด็กกับอาจารย์ไม่ได้มาเผชิญหน้ากันเรื่องความคิดเห็นทางการเมือง

ฉลาดจริงๆเวรกรรม

ใช่ครับ โยนให้โรงเรียนโดนฟ้องศาลปกครองไป ตัวอย่างมีให้เห็นเยอะแยะครับ เสิร์จ google ก็เจอ

โรงเรียนที่ฉลาดหน่อยก็คือยกเลิกเคารพธงชาติไปเลย เหมือนที่ BTS ยกเลิกเปิดเพลงชาติอะ555555555555

แถลงการณ์ของ ร.ร.ราชินีคือบ้าอำนาจนสมองฝ่อ

ต้องถามว่าชนะแล้วจะไปต่อยังไง

เอาให้หนัก กดขี่เด็กมานานละ

เรียกเรื่องการเมืองอยู่ดี ลามเข้ามาทะเลาะกับครูอีก

เด็กเรียกร้องสิทธิ์ต่างๆ แต่ไม่เคานพสิทธิ์และหน้าที่ของครูเช่นกัน ครูก็ทำหน้าที่ของเขา ทั้งที่สุราษและที่ต่างๆ แต่ครูที่เอาโบว์ไปผูกคอเด็ก แม่งก็เกินหน้าที่

ต่อไปในโรงเรียน เด็กปี้กัน ใครจะคอยดู ครูไปดุเด่วก็หาว่าสิทธิ์ของหนูจะเอากัน จบมั้ยครู

ผมเริ่มไม่แน่ใจกับระบบที่เราต้องการแล้วนะ

เห็นด้วยที่จะแก้รัฐธรมมนูญใหม่ ไม่เอาแบบนี้ แม่งเกมส์ที่โคตรไม่แฟร์

ยกตัวอย่างได้โคตรปัญยาอ่อน เด็กปี้กัน???
ใครปี้กันก็ผิดในโรงเรียนอ่ะ เมากาวเปล่า

เห้ออ สิทธิของหนู ไม่เสือกซิ

ถ้ามันบอกแบบนี้ก็ที่มันพูด ของมัน

โตจนหมาเลียตูดไม่ถึง คิดให้มันลึกๆหน่อย

อนาถจัด

การทำลามกอนาจารในสถานศึกษาผิดกฏกระทรวงนะครับ อ้างสิทธิไม่ได้
ผมว่าเด็กเขาไม่ได้โง่กันขนาดนั้นนะ

ผมก็งงนะ พวกผู้ใหญ่กลัวอะไรกันกับอีแค่ชู 3 นิ้วตอนร้องเพลงชาติ กับผูกริบบิ้น มันไม่ได้กระทบอะไรกับการเรียนการสอนเลย
นอกจากจะทำให้ครูบางคนที่มีความคิดเห็นทางการเมืองตรงข้ามไม่สบายใจ

ปล่อยให้เขาทำไปก็จบ ยิ่งมาบังคับไม่ให้เด็กทำ โดยไม่มีเหตุผลดีๆ ตอบเขา มีแต่เหตุผลข้างๆ คูๆ ว่ากูทำได้ กูมีอำนาจทำ กูมีอำนาจบังคับ มันยิ่งจะทำให้เด็กมีปฏิกิริยาตอบโต้รุนแรง เรื่องแค่นี้ไม่ต้องเรียนจิตวิทยาเด็กมายังรู้

ยังไม่พูดถึงว่าบางโรงเรียน ตอน กปปส. นี้เห็นดีเห็นงาม ให้เด็กเอาธงชาติมาทำเป็นเครื่องประดับตามร่างกาย ทีแบบนี้ไม่มีใครเดือดร้อนเรื่องเด็กยุ่งการเมือง แปลกดี

ผู้ใหญ่บางคนก็ทำตัวสมควรให้เด็กมันถอนหงอกเอาอะ

เด็กที่เรียกร้องต่าง ๆ นานา ผมมองอย่างเป็นกลางว่าทำไปตามกระแส

กระแสสิทธิมนุษยชน ถ้าครูเงียบเสีย นิ่งเสีย ให้เขาทำไปเถอะ แต่ให้อยู่ในกรอบของกฏหมาย

ไม่นานเดี๋ยวก็เลิก

ปัญญาอ่อน ผิดกฏกระทรวง เด็กใครจะโง่ขนาดนั้น ยกเว้นนายอ่ะ โง่จริง