ทุกอย่างบนโลก ถ้าเป็นนามธรรม ไม่มีอะไรแน่นอนอยู่แล้ว
เพราะฉะนั้นก็ต้องข้อ1 แหละ

พรีวิลเลจ

อาจารย์เคยสอนว่า ความยุติธรรมคือสิ่งที่เราพอใจ

ถ้าเราพอใจนั่นคือความยุติธรรมครับ

ถ้าความยุติธรรมมีคือ มีกับทุกคน
โดยไม่คำนึงถึงชาติพันธุ์ ฐานะทางการเงิน ยศถาบรรดาศักดิ์ ฯลฯ


ด้วยความเคารพ ความยุติธรรมที่เรากล่าวถึงนั้นไม่มีจริงครับ

แล้วแต่ว่าถามใคร

ุถ้าถามคนที่โดนสังคมทำร้ายมาตั้งแต่เด็กๆก็คงตอบว่าไม่มี

มีการทดลองในลิง ว่า ลิงมีการรับรู้เรื่อง "ความยุติธรรม" หรือไม่ ปรากฏว่า ลิงมีสัมผัสรับรู้ถึง"ความยุติธรรม"ได้
https://www.nature.com/articles/news030915-8
https://www.scientificamerican.com/article/chimps-sense-of-justice-f/
https://abcnews.go.com/Technology/story?id=97531&page=1
ถ้าขนาดในลิงมันยังมี แต่ถ้าคนไม่เชื่อว่ามันมี บางทีเราอาจจะแย่กว่าลิงก็ได้นะครับ

คิดว่าไม่มีครับ

มันมีแค่ 2 อย่าง
1.ถูกต้อง (ไม่ถูกใจ)
2.ถูกใจ

ความยุติธรรมนั้นเป็นวาทะกรรม ถ้ายังใช้กฎหมายที่มนุษย์สร้าง คนตัดสินก็เป็นมนุษย์ มันมีแค่ความถูกใจและไม่ถูกใจ แค่นั้นเอง

ความถูกต้องนั้นก็คือความเป็นเช่นนั้นเอง ถูกในตัวของมันเอง กฎแห่งกรรมมันก็เป็นเช่นนั้นเองนั่นแหละ

แล้วก็จะมีคนบอกว่าทำไมทำชั่วแล้วถึงได้ดิบได้ดี กินอยู่สบาย
มันแค่ไม่ถูกใจคุณ แต่มันถูกต้องแล้ว เพราะเขาทำชั่วจนได้ของที่ต้องการมา
แต่มันแสดงให้เห็นแค่ด้านเดียวแค่นั้น เลยไม่ถูกใจคนที่เห็นนั่นแหละ
บางทีผลของการกระทำมันซับซ้อนเกินกว่ามนุษย์จะเข้าใจได้ในทุกมิติ

เอาตรงๆนะ มันไม่มีอะไรสุดโต่งขนาดข้อ 2. และ ข้อ3. หรอก

พวกที่บอกไม่มีเลยหรือมีแน่นอนเนี่ย ต่างก็เอาสิ่งรอบตัวของตัวเองเป็นที่ตั้งแล้วคิดกันเอาเองทั้งนั้นแหละ

ถ้าถามผมตอบในฐานะคนทำงานด้านกฎหมาย เห็นอะไรมาหลากหลายแบบ ยังไงก็ข้อ 1. อยู่แล้ว

คิดว่าไม่มีความยุติธรรมสำหรับทุกคน
มีแต่ความยุติธรรมของใคร แค่นั้นละ

ตอบตามที่ประสบมาจริงคือมีจริงในสังคมที่เล็กมา ๆ เช่นในระดับครอบครัวหรือหมู่บ้านครับ แต่ในสังคมสเกลใหญ่จริง ๆ แม้แต่ประเทศโลกที่ 1 ก็ไม่ได้มีความยุติธรรมตามตัวบทกฏหมายในทุกที่ครับ เพราะจริง ๆ ความยุติธรรมผ่านการบังคับใช้กฏหมายมันเป็นเพียงนามธรรมที่อุปโลกน์ขึ้นมาเพื่อควบคุมมนุษย์ให้อยู่ร่วมกันได้อย่างผาสุกที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้แค่นั้นครับ สมัยเด็กผมเคยเชื่อเรื่องขาวดำแยกจากกันแต่พอโตมาสัมผัสสังคมและคนเยอะ ๆ จะบอกว่ามีขาวและดำจริงน้อยมากครับ ส่วนมากเทาแค่อ่อนหรือเข้ม เพราะปลายทางผลลัพธ์แล้วทุกคนก็ล้วนทำเพื่อตัวเองทั้งนั้นแหละครับ ยกตัวอย่างง่าย ๆ ก็เคสล่าสุดที่อภัยโทษให้ทายาทแบรนด์ดังเกาหลีน่ะครับ ใครจะคิดว่าประเทศที่เจริญแล้วอย่างเกาหลีใต้จะมีอะไรแบบนี้ได้แต่ก็มีไปแล้ว



ฉากนี้ในหนังเรื่อง Sicario เป็นอีกฉากที่สะท้อนความจริงของสิ่งที่เรียกว่าความยุติธรรมครับ ในนาทีที่ 2.39 คำพูดที่บอกว่า "คุณควรย้ายไปอยู่เมืองเล็ก ๆ ที่ ๆ กฏหมายยังใช้ได้อยู่จริง" อันนี้ครั้งแรกที่ผมดูคือรู้สึกอึ้งว่ามันใช่ครับ

ขอนอกประเด็นนิดนึง - ความยุติธรรมในนี้ผมหมายถึงเรื่องแบบกฏแห่งกรรมอะไรพวกนี้ด้วยนะครับ สิ่งที่ผมโดนฝังมาแต่เด็กกับความจริงที่เห็นตั้งแต่โตมามันขัดแย้งกันเกินไปครับ ความเชื่อผมคือการเป็นคนดีไม่ได้รับประกันความปลอดภัยและความสุข การเป็นคนดีที่มีเขี้ยวเล็บต่างหากที่เพิ่มโอกาสในความปลอดภัยและความสุขได้ครับ

ความยุติธรรมไม่ใช่ทรัพยากรธรรมชาติครับ
มนุษย์ต้องสร้างขึ้นเอง

ในบริบทไหน? ผู้ถือกฏ หรือ รากหญ้า