ตอนนี้ใครกำลังเข้าใจว่า… วัคซีนโควิดที่มี “ประสิทธิภาพ 50%” ถ้าฉีดกับคน 100 คน แปลว่าจะมีคนติดเชื้อครึ่งหนึ่ง ส่วนอีกครึ่งไม่ติด …? ถ้าคุณเข้าใจแบบนี้อยู่ ลองอ่านบทความนี้ดูนะครับ
#หมายเหตุ บทความนี้ไม่ได้ชี้นำให้ฉีดวัคซีนยี่ห้อใดเป็นพิเศษ… แต่แนะนำให้ฉีดวัคซีน (และควรได้ฉีดตั้งนานแล้ว)

1- เชื่อว่าหลายคนเวลาเห็นตัวเลขเปรียบเทียบประสิทธิภาพของวัคซีนหลากหลายชนิด ก็น่าจะเข้าใจว่ายิ่ง % เยอะ ยิ่งหมายความว่ามีประสิทธิภาพมากกว่า และหากตัวเลขน้อยหมายความว่าวัคซีนอาจไม่ปลอดภัยรึเปล่า? ซึ่งก็ถูกครับ… แต่ถูกไม่หมด
.
.
2- ก่อนอื่นเราต้องทำความเข้าใจก่อนว่าตัวเลขประสิทธิภาพของวัคซีนที่แต่ละยี่ห้อประกาศออกมานั้นเป็นผลมาจาก “การทดลอง (Clinical Trial)” ของ “แต่ละบริษัท” ใน “แต่ละช่วงเวลา” และ “แต่ละสถานที่” ซึ่งหลายครั้งเป็น "แต่ละสายพันธุ์ของโรค" อีกด้วย
.
.
3- ยกตัวอย่าง… วัคซีนที่ตัวเลขประสิทธิภาพสูงที่สุดในโลกอย่าง Pfizer (95%) ทดลองในอเมริกาช่วงเดือนสิงหาคม – พฤศจิกายน ปี 2020 ในขณะนั้นอเมริกามีจำนวนผู้ติดเชื้อต่อวันเฉลี่ยๆ ที่ประมาณ 50,000 คน จำตัวเลข “50,000 คนต่อวัน” นี้ไว้ก่อนนะครับ…
.
.
4- ในขณะที่วัคซีนของฝั่ง Johnson & Johnson (66%) ก็ทดลองในอเมริกาเหมือนกัน แต่คนช่วงเวลา… โดย J&J ทดลองช่วงเดือนตุลาคม – กุมภาพันธ์ ปี 2021 ในขณะนั้นผู้ติดเชื้อต่อวันในบางเดือนพุ่งสูงสุดถึง 250,000 คน นั่นหมายความว่าขณะที่ทำการทดลอง กลุ่มตัวอย่างนั้นต้องเผชิญความเสี่ยงติดเชื้อสูงกว่าสูงสุดเกือบ 5 เท่า
.
.
5- ถ้าให้เปรียบเทียบง่ายๆ ก็คงเหมือนการที่เราใช้ชีวิตอยู่ที่กรุงเทพมหานคร ที่มีผู้ติดเชื้อวันละเกือบ 1,000 คน กับเพื่อนเราอีกคนใช้ชีวิตอยู่ที่อุทัยธานี ซึ่งตั้งแต่ระบาดมาปีครึ่ง… มีคนติดเชื้อทั้งจังหวัดแค่ 18 คน โอกาสในการติดเชื้อของคนที่อยู่ กทม. ก็คงมีมากกว่าถูกไหมครับ?
.
.
6- ทีนี้… ย้อนกลับไปที่ตัว “การทดลองประสิทธิภาพวัคซีน” หลักการของมันก็คือ การทดลองวัคซีนนั้นจะทำจากกลุ่มตัวอย่าง สมมติคือ 10,000 คน สิ่งที่เกิดขึ้นคือบริษัทยาจะไม่ได้ฉีดวัคซีนให้ทั้ง 10,000 คนนะครับ แต่เค้าจะฉีด “ยาจริง” ให้ครึ่งนึง (5,000 คน) และอีกครึ่งนึง (5,000 คน) ฉีด “ยาหลอก” หรือที่เรียกว่า Placebo ซึ่งอาจจะเป็นน้ำเกลือธรรมดาๆ นี่แหละ แต่คนที่ได้รับการฉีดจะไม่มีใครรู้ว่าตัวเองได้ยาจริงหรือยาหลอก
.
พอฉีดยาจริงและยาหลอกให้ครบทั้ง 10,000 คนแล้วก็จะปล่อยกลุ่มตัวอย่างนี้ไปใช้ชีวิตในสังคมตามปกติ แล้วคอยดูผลว่าใครจะติดเชื้อเท่าไหร่บ้าง… ซึ่ง “วิธีคำนวน” นี่แหละคือจุดสำคัญ….
.
.
7- ถ้าอ่านถึงตรงนี้… ลองเดาดูเล่นๆ ดูนะครับว่าถ้าเกิดเหตุการณ์ต่อไปนี้ขึ้นแปลว่าประสิทธิภาพจะเป็นเท่าไหร่… สมมติว่าทดลองเสร็จ ปรากฏว่ากลุ่มยาจริงติดเชื้อ 500 คน (จาก 5,000 คน) และกลุ่มยาหลอกติดเชื้อ 500 คน (จาก 5,000 คนเช่นเดียวกัน) แปลว่า ฉีดยาจริง 5,000 ติด 500 เท่ากับติดเชื้อแค่ 10% ดังนั้นวัคซีนมีประสิทธิภาพ 90% ใช่ไหมครับ? ….. ผิด! คำตอบคือ “0%”ครับ วัคซีนนี้มีประสิทธิภาพ 0% ถ้วน!
.
.
8- เหตุผลที่วัคซีนนี้มีประสิทธิภาพ 0% ก็เพราะไม่ว่ากลุ่มตัวอย่างจะ “ฉีดยาจริง” หรือ “ฉีดยาหลอก” สุดท้ายแล้วทั้ง 2 กลุ่มก็มีอัตราการติดเชื้ออยู่ที่ 500 คนเท่ากัน… แปลว่า จะฉีดหรือไม่ฉีดก็ “ไม่ได้มีประโยชน์อะไร” นั่นเอง
.
ทีนี้… 95% ของ Pfizer หรือ 66% ของ Johnson & Johnson ที่ยกตัวอย่างมาตอนแรกเขาคำนวนยังไงล่ะ?
.
.
9- หลักการคำนวณประสิทธิภาพวัคซีน คือการนำผู้ติดเชื้อของกลุ่มที่ได้รับยาจริงมา “เปรียบเทียบ” กับกลุ่มที่ได้รับยาหลอกนั่นเอง!
.
โดยตัวเลขจริงของ Pfizer ตอนทดสอบก็คือ จากกลุ่มตัวอย่าง 43,000 คน (ยาจริงครึ่งยาหลอกครึ่ง)
มีผู้ติดเชื้อหลังจากถูกฉีดยาหลอกทั้งหมด 162 คน
มีผู้ติดเชื้อหลังจากถูกฉีดยาจริงทั้งหมด 8 คน
.
ดังนั้นผู้ติดเชื้อ 8 คนจาก 162 คน ก็คือประมาณ 5% นั่นหมายความว่า… วัคซีนของ Pfizer เมื่อถูกฉีดแล้วจะมีโอกาสไม่ติดเชื้อ 95% นั่นเอง! ซึ่งในส่วนของ Johnson & Johnson ก็ทำการทดลองในลักษณะเดียวกัน แต่ได้ผลออกมาอยู่ที่ 66%
.
แต่…อย่าลืมว่าขณะที่ J&J เขาทดลอง ช่วงเวลานั้นมีอัตราผู้ติดเชื้อต่อวันที่ “เยอะกว่า” ช่วงเวลาที่ Pfizer ทดลอง… ดังนั้นตัวเลขประสิทธิภาพที่ประกาศออกมาของแต่ละยี่ห้อนั้นจึง “ไม่สามารถเปรียบเทียบกันได้ตรงๆ” เพราะมันมีปัจจัยหลายอย่างที่ต่างกัน ซึ่งในกรณีของวัคซีนยี่ห้ออื่น ก็มีเรื่องของ “สถานที่” มาเกี่ยวข้องด้วยนั่นเอง
.
.
10- แต่… ตัวเลขประสิทธิภาพอาจจะไม่ได้มีประโยชน์หรือสำคัญขนาดนั้น… เพราะประสิทธิภาพของวัคซีนที่ประกาศกันออกมาคือประสิทธิภาพของการป้องกันไม่ให้ผู้ฉีด “ติดเชื้อ” แต่ประโยชน์จริงๆ ของวัคซีนคือการ “ลดการเจ็บป่วยหรือสูญเสีย” มากกว่า…
.
.
11- หากเรามองการเจ็บป่วยเป็นระดับ 5 ระดับ…
ระดับ 1 : ติดเชื้อแต่ไม่มีอาการป่วยใดๆ
ระดับ 2 : ติดเชื้อและมีอาการป่วยปานกลาง
ระดับ 3 : ติดเชื้อและมีอาการป่วยมาก
ระดับ 4 : ติดเชื้อและป่วยจนต้องเข้าโรงพยาบาล
ระดับ 5 : เสียชีวิต
.
เราจะพบว่าวัคซีนทุกยี่ห้อที่ได้รับการรับรองจากองค์การอนามัยโลก (WHO) เมื่อถูกฉีดเข้าไปที่กลุ่มตัวอย่างแล้ว ถึงแม้จะติดเชื้อโควิด… แต่ “ไม่มีผู้ป่วยคนไหนที่มีความเจ็บป่วยถึงระดับ 4 เลย” นั่นหมายความว่าวัคซีนทุกยี่ห้อ ณ ขณะนี้มีประสิทธิภาพเพียงพอในการ “รักษาชีวิต” ของผู้ที่ฉีดและติดเชื้อโควิดนั่นเอง
.
.
12- อ่านถึงตรงนี้แล้ว… งั้นก็แปลว่าวัคซีนทุกตัวปลอดภัยสิ? ก็ใช่… แต่ไม่ทั้งหมดอีกเช่นเดิม… เพราะวัคซีนบางตัว “ไม่ได้ทดสอบกับทุกกลุ่มอายุ” เช่น กลุ่มเด็ก หรือกลุ่มผู้สูงอายุ เพียงแต่ทดสอบกับกลุ่มวัยรุ่นหรือวัยกลางคนที่ปกติมักจะแข็งแรงมากกว่า… รวมถึงไม่ได้พูดถึง “ผลข้างเคียง” “การแพ้” “อาการไม่พึงประสงค์” ที่อาจเกิดขึ้นได้…
.
.
#สรุปแล้ว ประสิทธิภาพการป้องกันการติดเชื้อของวัคซีนที่ประกาศๆ กันออกมา ไม่ว่าจะ 50% / 66% / หรือ 95% ก็ดี อาจไม่ได้สำคัญ “มาก” เท่าไหร่นัก… เพราะสิ่งที่ควรโฟกัสก็คือประสิทธิภาพในการทำให้ “ไม่ป่วยหนักหรือเสียชีวิต” มากกว่า เพราะนั่นเป็นสิ่งเดียวที่สำคัญในการหยุดวิกฤตครั้งนี้
.
Credit : เดี๋ยวสรุปให้ฟัง

https://www.facebook.com/photo/?fbid=308052240922465&set=a.185615309832826

ความหมายคือ มีแล้วพวกเอ็งก็รีบๆฉีดกันไป ดีไม่ดีกุก็อุตส่าหามาให้ละ อย่ามัวเลือกมาก แบบนี้ใช่มั้ยครับ

มันสำคัญที่ประสิทธิภาพดีกว่ากับถูกกว่า ไอซัช!!!

จะไปหาประสิทธิภาพต่ำกว่าแพงกว่า ทำ จุดจุดจุด อะไร

สิ่งคำสัญอีกอย่างคือ "เราควรเลือกได้ครับ ว่าจะฉีดตัวไหน"

มองอีกแง่นึง ถ้า 95 กับ 50 ไม่ต่างกัน

งั้นทำไม ไม่หา 95 มาเพิ่ม หรือ ให้เราได้เลือก ตัว 95

ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับ

น่าจะสรุปมาจากคลิปนี้



เราคิดแบบในคลิปนี้เลยว่าการทดลองมันไม่เป๊ะ

และเราก็สงสัยมาหลายวันแล้วว่า ทำไมหลายๆคนอยากฉีดไฟเซอร์มากกว่า?

ที่คนเค้าตั้งใจจะสื่อกันรวมถึงที่ผมดูสรยทธ์เมื่อเช้า

คนส่วนใหญ่แน่นอนอยากฉีดไฟเซอร์หรือโมเดอร์น่า

แต่หากมีโอกาสฉีดตัวไหนได้ก่อนมันก็ดีกว่า เพราะเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันหมู่

และหยุดวงจรระบาดได้ อย่างน้อยสมมุติคุณติดก็จะไม่รุนแรงจนไปถึงระดับ 4

ที่ต้องเข้าโรงบาล เข้าใจเนอะ

อยากสักแต่จะพิมพ์เอาเท่

ก็เรื่องเดิมแหละ จริงๆพ้อยมันไม่ใช่ควรแค่นั้นแล้ว ควรมองถึงการป้องกันสายพันธุ์ที่กลายพันธ์ได้ดีด้วย ซึ่งวัคซีนเจ๊กกากๆเนี่ยเหมือนจะไม่มีประโยชน์นะ และวัคซีนดีๆที่เราเรียกร้องกันเหมือนมันจะป้องกันได้ดีกว่า

และยังไงก็ตามถึงบอกว่าตัวเลขนี้มนัไม่สำคัญ ผมคิดว่ามันก็สำคัญอยู่เพราะมันเท่ากับลดการระบาดของโรคได้อย่างมีนัยยะแน่นอน คุณไม่ตายจากวัคซีนตัวไหนก็จริงแต่ถ้าคุณหยุดการระบาดไม่ได้ = เพิ่มโอกาสกลายพันธุ์ของเชื้อมากขึ้น

แต่ไฟเซอร์ทดสอบแล้วนะครับว่า clinical trial กับ real world study แทบไม่ต่างกัน

https://www.pptvhd36.com/news/%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8/146911

อันนี้เป็นเจอนัลใน The Lancet ที่ลิ้งข่าวในPPTV อ้างถึงอีกที

https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)00947-8/fulltext

เรื่องการคำนวน % ใครที่ตามจริงๆ คงรู้กันนานแล้วว่าเค้าวัดยังไว ดังนั้นข้ามไปก่อน

ตัวเปอร์เซ็นต์น้อย สิ่งสำคัญอีกอย่างคือคุณแพร่เชื้อได้

ต้องไม่ลืมว่า วัคซีนนี้ ไม่มีตัวไหนเลยที่ฉีดคนได้ทุกวัย แม้แต่ Pfizer ที่ทดลองล่าสุด ก็คือ 12 ปีขึ้นไป

หมายความว่า พวกเด็กๆ ที่ฉีดวัคซีนไม่ได้ มีโอกาสติดจากคนที่ฉีดวัคซีนแล้ว และคิดว่าตัวเองปลอดภัย

ส่วนเด็กในสังคมที่ได้วัคซีนคุณภาพ มีโอกาสปลอดภัยมากกว่า เพราะผู้ใหญ่รอบๆ ตัวโอกาสแพร่เชื้อน้อยกว่า เหมือนมีเกราะป้องกัน

หรือคุณจะบอกว่า ปล่อยเด็กไป ช่างมัน

ความหมายคือ มีแล้วพวกเอ็งก็รีบๆฉีดกันไป ดีไม่ดีกุก็อุตส่าหามาให้ละ อย่ามัวเลือกมาก แบบนี้ใช่มั้ยครับ

มันไม่ได้หมายความว่าไม่ต่างกันนะ ผมว่ายังไงไฟเซอร์ กับ โมเดอร์น่า ก็ดีกว่า

แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าไอ้ 2 ตัวที่มีอยู่ในประเทศจะห่วยจนป้องกันไรไม่ได้

ที่เค้ากำลังช่วยให้สังคมเข้าใจรวมถึงที่ดูสรยุทธ์ตอนเช้าคือ

หากคุณมีโอกาสจะซิโนแว็คหรือแอสต้รา ฉีดได้ก็ฉีดเหอะ

เพราะมันสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ได้ ซึ่งจะช่วยลดอัตราการติดเชื้อได้เยอะ

หรือคุณจะรอให้ติดก่อนจนไฟเซอร์และ โมเดอร์น่าเข้ามาไทย

คำนี้โดนนะครับ

ก็อนามัยโลกเขารับรองมางี้ แล้วคนส่วนมากใช้อันนี้

เออ แล้วราคาของที่คนส่วนใหญ่ใช้กันนี่ มันถูกกว่าแถมยังไม่มีข่าวผลข้างเคียงมาเลย แต่อันที่แพงกว่าดันมีผลข้างเคียงออกมารัวๆเลย บุคลากรทางการแพทย์ทั้งนั้นออกมาพูด โทรไปกลางรายการทีวีด้วย เถียงดิ ไม่มีผลข้างเคียงอ่ะ

ตั้งแต่เกิดมารับณู้มาตลอดว่า วัคซีนมีไว้เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
ถ้าป้องกันได้ เท่ากับ ไม่เป็น ก็ไม่ต้องกังวลว่าจะเจ็บป่วยหรือตายจากโรค

แต่อาจจะด้วยความที่โควิดเป็นโรคใหม่ เลยทำให้นิยาทของวัคซีนโควิดตอนนี้ต้องเป็นแบบนี้

โอเคมันดีจริงแหละ อย่างน้อยช่วยลดอาการรุนแรงได้เยอะมาก
แต่สิ่งที่ทุกคนกังวลอยู่ตอนนี้ มันคืออาการไม่ถึงประสงค์ที่ท่านอาจจะถูกหวย

ึความเชื่อมั่นคนในประเทศจะไม่ต่ำเตี้ยขนาดนี้ถ้ามีสิทธิ์เลือกวัคซีน
ถ้ามีตัวดีๆที่ผ่านการทดสอบสมรรถภาพ มีการรองรับโดยองค์กรระดับโลกแล้ว