ทั้งพอหาความรุ้เองมาบ้าง อ่านๆเอา อยากได้ความเห็นหลากหลาย

ทำไมยุคสเปน อังกฤษ ฝรั่งเศส หรือกระทั่ง รัสเซียทีาประเทศใหญ่ๆ

ยอมปล่อยอาณานิคมตัวเองออก หรือโซเวียตแตกทีมออก ตอนนั้นมันมีเหตุการณ์อะไรสำคัญๆมั้ย

หรืออย่างสเปน อาณานิคมเยอะแยะ แยกตัวออกก้เยอะ แต่ทำไมพวกคาตาลัน กับ บาสก์ไรงี้ไม่แยกออกมาตอนนั้น

มาถึงยุคนี้นึกไม่ออกเลยว่าประเทศเยอะๆขนาดนั้นจะขอแยกประเทศเองได้ยังไงไม่ให้เสียเลือดเนื้อเยอะๆ

ถ้าจำไม่ผิด ส่วนใหญ่มักจะปล่อยกันหลังเกิดเหตุสงครามจบลงนะครับ ชิบหายกันทุกที่ เลยยอมปล่อยง่ายๆ เพราะเศรษฐกิจตัวเองยังเอาไม่รอด

พออ่านมาเหมือนกันว่าถังแตก

แต่ถังแตกแล้วมันแยกง่ายๆงี้เลยหรอ

เป็นปัจจุบัน แตก้แตกไป ยังไงก้คงไม่ให้แยก

การเสียอาณานิคมมี 2 สาเหตุหลักๆ

1 อาณานิคมแข็งแกร่งกว่าเจ้าอาณานิคม เช่นอเมริกา หรือมองแบบโบราณคือ พระนเรศวรแข็งแกร่งเกินกว่าใครจะมาปกครองได้


2 อาณานิคมหมดประโยชน์ ฮ่องกงที่ต้องคืนทรัพยากรโดยรอบ หรืออินเดียพม่าที่ของมีค่าถูกขนออกหมดประเทศ ก็คืนให้


ส่วนลาตินอเมริกา สเปนอเมริกาใต้ ยึดเพื่อเป็นเกียรติยศ ไม่ได้เอาทรัพยากรกลับประเทศสเปน ทั้งยังไปช่วยพัฒนา อเมริกาให้เจริญด้วย ตอนหลังจนเงินหมด เลยแบ่งให้ผู้นำศาสนาไปปกครองแทน

ก็ไม่ได้คืนง่ายๆนะครับ

ส่วนมากก็มีสงครามเรียกร้องเอกราชแทบทุกที่

อย่างที่เวียดนาม เขมร พม่า ก็สู้นะครับถึงได้เอกราช

แต่ที่รัสเซียอันนี้คือรวมกันแล้วไม่รุ่งครับ เลยแยกดีกว่า

แต่อย่างของรัสเซียไม่น่าเรียกว่าเป็นอาณานิคมครับ

ส่วนใหญ่เกิดจากขบวนการชาตินิยมภายในประเทศครับ เพราะว่าในยุคนั้นจริงๆ รัฐสมัยใหม่ต้องดำเนินการก่อตั้งด้วยลักษณะขบวนการชาตินิยม ปลุกให้คนภายในประเทศสำนึกว่าเป็นชนชาติเดียวกัน นำไปสู่การเรียกร้องเอกราชจากเจ้าอาณานิคม

ซึ่งแกนนำก็เป็นกลุ่มคนที่ได้รับการศึกษาจากประเทศเจ้าอาณานิคมนั่นแหละ

ต้องเจาะจงด้วนนะครับว่าบริเวณไหน

แต่โดยสรุปคือ
การขอแยกหรือการสิ้นสุดการเป็นอาณานิคม ล้วนมีสาเหตุใหญ่2 กรณีคือ เรื่องภายใน เช่นการเรียกร้องความอธิปไตยของประชาชนท้องถิ่น อันมาจากการเคลื่อนตัวของพลวัตรในสังคมหรือชาตินั้นๆ โดยอาจจะอาศัยเครื่องมือทางการเมือง หรือทางวัฒนธรรม ที่เป็นประเด็นทางเชื้อชาติ ศาสนา เป็นต้น

ส่วนปัจจัยภายนอก มาจากปัจจัยทางด้านภูมิศาสตร์ของประเทศแม่ที่อยู่ห่างไกล ยากแก่การปกครอง หรืออทางด้านเศรษฐกิจที่ต้องแบกรับการหาตลาดที่พร้อมมาพร้อมค่าใช้จ่ายที่สุง ความทันสมัยในด้านเทคโนโลยีที่สามารถติดต่อได้อย่างรวดเร็วมากขึ้น ด้านการฑูตที่มีการพัฒนาอยู่เสมอ

จากที่กล่าวมามันสามารถจะเกิดได้ทั้งภาวะความรุนแรงหรือทางสันติ ซึ่งตามเคสประวัติศาสตร์ก็มีมาแล้วทั้งสองอย่าง

บริบทการศึกษาประวัติศาสตร์ต้องศึกษาตามแต่ละเคสกรณีเป็นรายๆ เพราะในช่วงกระบวนการมันมีสาเหตุความแตกต่างอยู่

หลายคนที่ชอบประวัติศาสตร์สนใจผลลัพท์แต่มักจะลืมกระบวนการหรือวิธีการที่ทำให้เกิดผลลัพท์


ยินดีแลกเปลี่ยนความรู้ครับ

ปัจจัยหลักคือภายในการเคลื่อนตัวของพลวัตรทางวัฒนธรรมและกระบวนการชาตินิยม แต่ปัจจัยภายนอกก็สำคัญเช่นกัน
เช่น การแบกรับภาระค่าใช้จ่ายจำนวนมหาศาล หรืออาณาเขตหรือระยะทางที่อยู่ห่างไกล แต่ถึงกระนั้นตามแต่ละเคสจะมีลักษณะที่แตกต่างกัน บริบทบางเคสใช้ความรุนแรง บริบทบางพื้นที่กลับไม่สูญเสียเลือดเนื้อ

ประมาณนั้นแหละครับ แต่ตอนสอบผมมักใช้ปัจจัยภายในมากกว่า

ปัจจัยภายในมีผลเยอะมากครับ ทั้งผู้กระทำและผู้ถูกกระทำ ส่วนใหญ่โฟกัสผู้ถูกกระทำ แต่ก็ถูกแล้ว แต่ปัจจัยภายนอกก็เอามาใช้เสริมได้ ถ้ามีความรู้มากพอจะอธิบายเสริม ที่จริงจุดอ่อนที่ผมเจอในนักศึกษาคือมักสนใจที่ผลลัพท์มากกว่าจะสนใจกระบวนการ ทั้งที่ความเป็นจริงตัวกระบวนการหรือสาเหตุมีผลมากต่อผล อาจารย์ของผมเคยสอนว่าบางประเทศถูกปกครองหลายเจ้าอาณานิคม แต่กระบวนการของที่ทำให้ผลลัพท์ต่างกันก็มี ดังนั้นควรเน้นสาเหตุ กระบวนการของวิธีและปัจจัยมากๆ ควรระบุเป็นเคสๆ เพราะแต่ละพื้นที่มีความแตกต่างหรือจุดพิเศษที่ต่างกัน นอกจากนี้ต้องระบุโฟกัสว่าจะบริบทด้านไหน สังคม การเมือง วัฒนธรรม เศรษฐกิจ ภูมิศาสตร์

จขกท บอกกว้างเกินไปหน่อย เลยสรุปคร่าวๆ แต่นานๆทีจะเจอคนกระทู้แบบนี้ เยี่ยมๆ

สรุปมั่วๆตามความเข้าใจของผมนะ

หลังจากที่อเมริกาชนะทั้งสงครามโลกครั้งที่ 2 และสงครามเย็น ส่งผลให้หลักการทุนนิยมและเสรีประชาธิปไตยมันแผ่ซ่านออกไปทั่วโลก ซึ่งหลักการนี้เค้าไม่ยอมรับเมืองที่เป็นอาณานิคมไง

ส่วนใหญ่คือแยกหลังสงครามโลกครั้งที่สองแหละ หลักๆคือประเทศเจ้าอาณานิคมยังเอาตัวเองไม่รอด ยังต้องฟื้นฟูอยู่ แล้วอีกอย่างคือพวกประเทศอาณานิคมต่างๆก็เห็นธาตุแท้ตอนสงครามโลก พอญี่ปุ่นมาตี เอ็งทิ้งข้าเลย ก็เลยรู้สึกว่าจะเป็นอาณานิคมทำไมวะ พอกระด้างกระเดื่อง ประเทศเจ้าอาณานิคมก็ไม่มีปัญญาไปปราบเพราะตัวเองพึ่งฟื้นฟู พอหลุดไปประเทศนึง ก็เริ่มหลุดไปเรื่อยๆ