ชิงเต่า สิ่งที่น่าศึกษาที่ซ่อนอยู่ภายใต้พื้นดิน
ในยุคที่ชาติตะวันตกออกล่าอาณานิคมในเอเชีย ประเทศจีนก็หนีไม่พ้นชะตากรรมนี้ ดังเห็นได้จากเกาะฮ่องกงที่ถูกปกครองโดยอังกฤษเป็นเวลาร่วมร้อยปี เกาะมาเก๊าที่ถูกครอบครองโดยโปรตุเกส และยังมีเมืองชิงเต่าที่อยู่ในมณฑลชานตงทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจีน ถูกครอบครองโดยเยอรมันในปี 1897 เยอรมันตั้งใจจะพัฒนาชิงเต่าให้เป็นเมืองท่าและฐานทัพ แต่เนื่องจากสงครามโลกครั้งที่หนึ่งประทุขึ้น เยอรมันซึ่งต้องคอยรบกับเหล่าประเทศต่างๆในยุโรป ชิงเต่าจึงถูกสวมลอยเข้าไปครอบครองโดยญี่ปุ่นในปี 1914 แต่ตอนหลังญี่ปุ่นก็ได้คืนชิงเต่าให้แก่จีนในปี 1922 รวมเวลาที่เยอรมันได้เข้าไปปกครองพื้นชิงเต่าเป็นเวลา 17 ปีเต็ม
ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นเกล็ดประวัติศาสตร์อย่างย่อเกี่ยวกับเมืองชิงเต่า แต่สิ่งที่จะเล่าสู่กันฟังเป็นสิ่งที่อยู่ใต้ดินของเมืองชิงเต่า ที่คนไปเยือนจะมองไม่เห็น ชิงเต่าถูกครอบครองโดยเยอรมัน 17 ปีเต็ม แต่สิ่งที่เยอรมันทิ้งไว้ให้ชนรุ่นหลังได้ประจักษ์นั้น ไม่ใช่ตึกรามบ้านช่องที่ใหญ่โตสวยงาม ไม่ใช่จัตตุรัสอันกว้างใหญ่ไว้แสดงศักยภาพ คนไปเยือนชิงเต่าวันนี้อาจจะสัมผัสได้ถึงกลิ่นอายของชาติตะวันตกที่ทิ้งไว้ คงได้ชิมเบียร์ชิงเต่าที่เลื่องชื่อไปทั่วโลก แต่สิ่งล้ำค่าที่เยอรมันได้ทิ้งไว้ที่ชิงเต่านั้น คืออุโมงค์และท่อระบายน้ำที่ยอดเยี่ยมแผ่กระจายอยู่ทั่วเมืองชิงเต่า เป็นผลงานที่สร้างไว้ให้กับพื้นที่นี้เมื่อร้อยปีก่อน เป็นผลงานที่ไม่มีใครเห็น ไม่มีใครรู้คุณค่าในยุคนั้น แต่เมื่อกาลเวลาผ่านไป ทุกวันนี้ คนจีนทุกคนล้วนประจักษ์ด้วยสายตา แผ่นดินชิงเต่าเป็นดินแดนที่ไม่เคยเจอกับภัยพิบัติน้ำท่วมเลยแม้แต่ครั้งเดียว
ชิงเต่าเป็นจุดระบายน้ำลงสู่ทะเล ถ้าระบบการระบายน้ำไม่ดี ที่นี่จะเป็นแหล่งที่สุ่มเสี่ยงกับการเก็บกักตุน"น้ำไว้รอระบาย"มากที่สุด แต่อุโมงค์ระบายน้ำที่นี่ใหญ่โตมาก และท่อระบายน้ำบางส่วนใช้ท่อเหล็กอย่างดีสร้างไว้อย่างประณีต ความยาวของระบบทั้งหมดสร้างไว้ไม่ต่ำกว่า 80 กิโลเมตรครอบคุมไว้ทั่วเมือง แม้ประชากรชิงเต่าได้เพิ่มขึ้นมากมายในร้อยปีที่ผ่านมา แต่ระบบการระบายน้ำที่กล่าวมาบางส่วนยังเป็นส่วนหนึ่งที่ใช้งานอยู่จนทุกวันนี้
นอกจากนั้นแล้ว ยังมีเรื่องน่าทึ่งที่เล่าสู่ชนรุ่นหลังฟังว่า เมื่อท่อระบายทั้งระบบถูกใช้งานอย่างสมบุกสมบันเป็นเวลาร้อยๆปี อะไหล่ต่างๆของจุดเชื่อมต่อของท่อที่ทำด้วยเหล็กก็มีการเสื่อมโทรมไปบ้าง ถึงเวลาต้องซ่อมแซมเปลี่ยนใหม่ในบางจุด หลังจากทางการจีนติดต่อและตรวจสอบไปทางเยอรมันเพื่อหาอะไหล่มาทดแทน ปรากฏว่าบริษัทในเยอรมันที่เป็นผู้ก่อสร้างเมื่อร้อยปีก่อนได้เลิกกิจการไปแล้ว ปัญหาจึงเกิดว่าจะไปหาอะไหล่ที่ไหน เหตุการณ์นี้ได้ล่วงรู้ไปถึงบริษัทอื่นในเยอรมันที่เป็นบริษัทรูปแบบใกล้เคียงกัน จึงได้แนะนำหน่วยงานในประเทศจีนไปว่า จากมาตรฐานและธรรมเนียมปฏิบัติของบริษัทต่างๆในเยอรมัน สำหรับงานใหญ่ระดับนี้แล้ว บริษัทที่รับผิดชอบนั้น มักจะเก็บอะไหล่ไว้เผื่อใช้ในวันข้างหน้าอยู่ยังบริเวณใกล้เคียงแถบนั้น ให้เจ้าหน้าที่ทางจีนลองหาที่กักเก็บอะไหล่เก่าที่ไม่ใช้แล้วในบริเวณนั้นๆ ภายในรัศมีสามเมตร น่าจะได้เจอโกดังหรือที่เก็บอะไหล่ใหม่ไว้ใช้ทดแทน หลังจากฝ่ายจีนได้รับทราบและก็ทำตามคำแนะนำ ก็ปรากฏว่าได้พบเจอโกดังเล็กๆดังกล่าวในบริเวณใกล้เคียง อะไหล่มากมายถูกห่อไว้ด้วยผ้าชุบน้ำมันจัดเก็บไว้อย่างเรียบร้อย ทุกชิ้นใหม่เอี่ยมไร้สนิมเกาะจับสามารถนำออกมาใช้งานได้ทันที สร้างความสะดวกและประทับใจแก่ผู้เกี่ยวข้องทั้งหมดอย่างไม่เคยคาดคิดมาก่อน
จากเกล็ดประวัติศาสตร์เล็กๆน้อยๆเหล่านี้ ได้แสดงถึงความใส่ใจ เทคนิคที่ล้ำหน้า ความเอาจริงเอาจัง ความรับผิดชอบที่สูงส่ง วิสัยทัศน์ที่ยอดเยี่ยม ล้วนบ่งบอกถึงคุณภาพของคนโดยผ่านผลงานของชนชาตินั้นๆ
นี่คือแบบอย่างที่เราสมควรนำมาศึกษา ประเทศชาติจะเจริญและก้าวไกลได้ หากเราพร้อมที่จะน้อมรับวัฒนธรรมที่ดีงามของคนอื่นมาปรับปรุงและพัฒนา เพื่อให้คุณภาพของคนในชาติสมบูรณ์แบบยิ่งๆขึ้น
"ขจรศักดิ์"
แปลและเรียบเรียง
17/8/17
www.facebook.com/Flintlibrary